बिहारमधील मुझफ्फरपूरमधून किडनी चोरीचे प्रकरण उघडकीस आले आहे हे निश्चितच आश्चर्यकारक आहे. जिथे एका भोंदू डॉक्टरने उपचाराच्या नावाखाली महिलेची एक नाही तर दोन्ही किडन्या काढल्या आणि तिला अक्षरक्ष: मरणाच्या दारात ढकलून दिले.
आपल्या देशात अनेकदा किडनी चोरीच्या बातम्या (Kidney Theft News) येत असतात. उपचाराच्या नावाखाली रुग्णांची किडनी काढून फसवणूक (Fraud) केल्याच्या घटनांमुळे अनेकवेळा देश हादरला आहे. राजधानी दिल्लीपासून (Capital Delhi) अनेक छोट्या शहरांमध्ये किडनी चोरीचे अनेक रॅकेट पकडले गेले आहेत (Several kidney theft rackets have been busted). मात्र बिहारमधील (Bihar) मुझफ्फरपूरमधून (Muzaffarpur) समोर आलेले किडनी चोरीचे प्रकरण नक्कीच आश्चर्यचकित करणारे आहे. जिथे एका भोंदू डॉक्टरने (Fake Doctor) उपचाराच्या नावाखाली महिलेची एक नाही तर दोन्ही किडन्या काढल्या आणि तिला अक्षरक्ष: मरणाच्या दारात ढकलून दिले. मूत्रपिंडाशिवाय कोणत्याही व्यक्तीला दोन दिवसांपेक्षा जास्त काळ जगणे कठीण असते. ही विचित्र चोरी कशी झाली? जाणून घेऊया या खळबळजनक घटनेची अनसाइड स्टोरी.
सुनीताची मृत्यूच्या दिशेने वाटचाल सुरू आहे
मुझफ्फरपूरच्या सरकारी हॉस्पिटलच्या बेडवर आपल्या तीन लहान मुलांसह पडलेल्या सुनीता देवी आता देवदूताची वाट पाहत आहेत. त्याला शोधत या रुग्णालयात आलेल्या देवदूताने तिला आपली एक किडनी देण्याची ऑफर दिली आणि केवळ ऑफरच नाही तर दाता म्हणून त्याची किडनी सुनीतासोबत जुळली तर तिचं जगणं सुसह्य होणार आहे. खरे तर सुनीताच्या जगण्याची हीच अट आहे. अन्यथा सुनीताची दिवसेंदिवस मृत्यूच्या दिशेने वाटचाल सुरु असल्याचे खेदजनक वास्तव आहे. कोणता दिवस, कोणती तारीख आणि कोणता क्षण तिच्या आयुष्यातील शेवटचा क्षण ठरेल हे कोणालाच माहीत नाही.
सुनीताच्या शरीरात एकही किडनी नाही
खरंतर सुनीताची ही अवस्था तिच्या शरीरात किडनी नसल्यामुळे झाली आहे. आता तुम्ही विचाराल की हे कसे होऊ शकते? मानवी शरीरात साधारणपणे दोन किडन्या असतात. ज्यांची किडनी कोणत्या ना कोणत्या आजाराने किंवा अन्य कारणाने खराब झाली आहे, ते सुद्धा एका किडनीच्या सहाय्याने आपले उर्वरित आयुष्य व्यतीत करतात. पण कुणाच्या शरीरात एकही किडनी नाही हे कसं होणार? प्रश्न असाही पडतो की सुनीताच्या शरीरात एकही किडनी नाही, तर ती आजपर्यंत कशी जगली? तिचे लग्न कसे झाले? ती तीन-तीन मुलांची आई कशी झाली? त्यामुळे सुनीताच्या आयुष्याची ही कहाणी जाणून घेण्यासाठी तुम्हाला आतापासून चार महिने मागे जावे लागेल.
३ ऑगस्ट २०२२, मुझफ्फरपूर, बिहार
गर्भाशयात संसर्ग झाल्याची तक्रार आल्यानंतर कुटुंबीयांनी सुनीताला शहरातील बरियारपूर चौकाजवळील शुभकांत नावाच्या खासगी नर्सिंग होममध्ये दाखल केले होते. सुनीताची तब्येत खूपच खराब असल्याने नर्सिंग होमचे डॉक्टर पवन कुमार यांनी तिच्या ऑपरेशनबद्दल सांगितले. आता डॉक्टर रुग्णाला काहीतरी सांगतो आणि रुग्ण त्याच्यावर विश्वास ठेवत नाही, हे कसे होऊ शकते? त्यामुळे सुनीता आणि तिच्या कुटुंबीयांनीही डॉ.पवन कुमार यांचा सल्ला मानून गर्भाशयाच्या ऑपरेशनला संमती दिली.
ऑपरेशनच्या नावाखाली दोन्ही किडन्या काढल्या
त्याचवेळी त्या हैवान डॉक्टरने सुनीताच्या जीवाशी खेळ केल्याचा आरोप आहे. ऑपरेशनच्या बहाण्याने एक नाही तर तिच्या दोन्ही किडन्या काढण्यात आल्या. होय, त्या किडन्या, ज्याशिवाय मनुष्य जगणे अशक्य आहे. म्हणजेच आजवर सुनीता यांना इतर सामान्य माणसांप्रमाणे दोन किडन्या होत्या आणि तिला किडनीचा कोणताही त्रास नव्हता, पण असे असतानाही एका रात्रीत तिच्या शरीरातून किडन्या चोरीला गेल्याने ती आयुष्यभरासाठी एक रुग्ण बनून गेली.
पाटण्यात किडनी चोरीचा खुलासा
आता किडनी काढल्यानंतर सुनीताची प्रकृती बरी होण्याऐवजी बिघडली, तेव्हा रुग्णासोबतच तिच्या कुटुंबीयांचीही चिंता वाढली. त्यानंतर जेव्हा कुटुंबीय पुन्हा त्याच नर्सिंग होममध्ये पोहोचले तेव्हा डॉ. पवन यांनी सुनीतासाठी अॅम्ब्युलन्स घेऊन तिला पाटण्याला उपचारासाठी पाठवले. मात्र पाटण्यात त्याची पुन्हा तपासणी केली असता त्याच्या दोन्ही किडन्या बाहेर काढण्यात आल्याचे समोर आले. म्हणजेच अल्ट्रासाऊंडमध्ये सुनीताच्या शरीरात एकही किडनी दिसत नव्हती.
सुनिताला शासकीय रुग्णालयात दाखल करण्यात आले
घाईगडबडीत सुनीताच्या कुटुंबीयांनी पोलिसांत तक्रार करून डॉक्टरांच्या विरोधात तक्रार नोंदवली, मात्र तोपर्यंत हा लबाड डॉक्टर आपला दवाखाना बंद करून पळून गेला होता. मात्र, त्यानंतर पोलिसांनी त्याला अटक करून कारागृहात पाठवले पण इथे सुनिताचं आयुष्य जिवंतपणीच तिच्यावर जीवाचं ओझं बनलं होतं. आता किडनीशिवाय तिला दिवसाचा एक क्षणही घालवणे कठीण झाले होते. अशा परिस्थितीत कुटुंबीयांनी तिला मुझफ्फरपूरच्या सरकारी रुग्णालयात म्हणजेच श्रीकृष्ण मेडिकल कॉलेज आणि रुग्णालयात दाखल केले आणि तेव्हापासून आजतागायत सुनीता केवळ बेडवरच पडली नाही, तर रुग्णालयात दररोज तिचे डायलिसिस केले जाते. कारण डायलिसिसशिवाय त्याला दोन दिवसांपेक्षा जास्त जगणे शक्य होणार नाही.
सुनिताला पतीची उदासीनता दिसली
पण ते म्हणतात की कोणतीही समस्या एकट्याने येत नाही, उलट ती सोबत इतर अनेक समस्या घेऊन येते. आयुष्यातील अशा नाजूक वळणावर सुनीताचा नवरा अकलू रामही तिची साथ सोडून गेला होता. सुनीता आणि अकलू यांच्या लग्नाला बरीच वर्षे झाली आहेत. त्यांना तीन मुले आहेत. आईची प्रकृती बिघडल्याने आणि वारंवार रुग्णालयात दाखल होत असल्याने आता त्या मुलांच्या संगोपनावरही परिणाम होत आहे. त्यावर अकलूने अक्कलेशी वैरही केले होते. हॉस्पिटलमध्ये पडून सुनीता कधी आपल्या मुलांकडे बघून त्यांच्या अवस्थेवर रडते तर कधी आपल्या नशिबावर रडायला लागते. मात्र, काही दिवसांनी अकलू पुन्हा परतला.
मानवाधिकार आयोगाने अहवाल मागवला
तर दुसरीकडे सुनिताची वृद्ध आई आपल्या मुलीची काळजी घेण्यात रात्रंदिवस मग्न आहे. ती सांगते की काही काळापूर्वी अकलू स्वतः सुनीताला त्याची किडनी द्यायला तयार होता, पण दोन्ही किडनी जुळत नसल्याने ते होऊ शकले नाही. हे प्रकरण किती नाजूक आहे, हे यावरूनच समजते की, आता मानवाधिकार आयोगाने सुनीताची अवस्था आणि तिच्यासोबत झालेल्या विश्वासघातावरून जिल्हा प्रशासन आणि रुग्णालय व्यवस्थापनाला नोटीस बजावली आहे. या संदर्भात शहरातील ज्येष्ठ वकील डॉ. एस.के.झा यांनी मानवी हक्क आयोगाकडे तक्रार केली होती, त्यानंतर मानवाधिकार आयोगाने प्रशासनाला सुनीताच्या प्रकृतीबाबत सविस्तर अहवाल देण्यास सांगितले आहे.
आरोपी डॉक्टरचे धक्कादायक वक्तव्य
दोन्ही किडनी चोरीच्या या अजब आणि खळबळजनक प्रकरणातील मुख्य आरोपी डॉक्टर पवन कुमार याला सध्या पोलिसांनी अटक करून तुरुंगात पाठवले आहे, मात्र या प्रकरणाच्या तपासात काही धक्कादायक बाबी समोर आल्या आहेत, ज्यावर विश्वास ठेवणे कठीण आहे. पोलिस सूत्रांवर विश्वास ठेवायचा झाल्यास, अटकेत असलेला आरोपी डॉ. पवन कुमारने सांगितले की, त्याने किडनी पुढे कोणाला विकली नाही, तर फसवणूक करून फेकून दिली.
अल्सर समजून किडनी काढली!
वास्तविक रुग्णाला पोटदुखीची तक्रार होती, त्यामुळे तिला अल्सर झाल्याचे आरोपी डॉक्टरला वाटले. त्याने रुग्णाला सांगितले की ती दुसऱ्या ठिकाणी उपचारासाठी गेली तर तिला लाखो रुपये लागतील आणि येथे तो स्वस्तात काम करेल. रुग्ण आणि त्याच्या कुटुंबीयांनी हे मान्य केले आणि त्यानंतर डॉ. पवन आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी अल्सर असल्याचे समजून शरीरातून मूत्रपिंड कापून ती कचऱ्यात फेकून दिली.
पोलीस दोन आरोपींचा शोध घेत आहेत
मात्र, दोन्ही मूत्रपिंड अचानक कापून बाहेर काढल्यास रुग्णाच्या शरीरातून मोठ्या प्रमाणात रक्तस्त्राव होतो. अशा स्थितीत या भीषण घटनेनंतरही ती रुग्ण जिवंत कशी आणि पुढील उपचारासाठी ती वेगवेगळ्या ठिकाणी कशी धावत राहिली, हाही मोठा प्रश्न आहे. पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार, या प्रकरणी अटक करण्यात आलेल्या डॉ. पवन व्यतिरिक्त आणखी दोन आरोपी या कारवाईत सामील आहेत, परंतु अन्य दोघे अद्याप फरार आहेत.
