Karwa Chauth 2023करवा चौथ व्रत म्हणजे काय? विवाहित महिलांसाठी काय आहे याचं महत्त्व, जाणून घ्या!

अश्विन महिन्यातील कृष्ण पक्षातील चतुर्थी तिथीला विशेषत: विवाहित महिला हे व्रत करतात.

अश्विन महिन्यातील कृष्ण पक्षातील चतुर्थी तिथीला करवा चौथचा (Karwa Chauth 2023) उपवास केला जातो. यावर्षी करवा चौथ व्रत 01 नोव्हेंबर 2023, बुधवारी पाळण्यात येणार आहे. विवाहित महिला आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी करवा चौथ उपवास करतात. या दिवशी विवाहित स्त्रिया भगवान शिव, माता पार्वती आणि कार्तिकेय यांच्यासह गणेशाची पूजा करतात. चंद्राचे दर्शन घेऊन अर्घ्य दिल्यावरच व्रत मोडते. हे व्रत सर्वात कठीण व्रतांपैकी एक मानले जाते, या व्रतामध्ये सूर्योदयापासून चंद्रदर्शनापर्यंत रात्री अन्न किंवा पाणी न घेता पाळले जाते.

करवा चौथ का साजरा केला जातो

एका आख्यायिकेनुसार, करवा नावाची एक भक्त स्त्री होती. एके दिवशी तिचा नवरा नदीत आंघोळीला गेला आणि आंघोळ करत असताना एका मगरीने त्याचा पाय पकडला. त्याने पत्नी कर्वाला मदतीसाठी बोलावले. करवाने आपल्या शक्तीने मगरीला बांधले. मग करवा मगरीसह यमराजाकडे पोहोचला.

यमराजाने कर्वाला विचारले की देवी, तू इथे काय करतेस आणि तुला काय हवे आहे. कर्वाने यमराजाला सांगितले की या मगरीने माझ्या पतीचा पाय पकडला आहे, म्हणून त्याला आपल्या सामर्थ्याने मृत्युदंड द्या आणि त्याला नरकात घेऊन जा. यमराज म्हणाले की या मगरीला अजून खूप आयुष्य बाकी आहे, त्यामुळे मी तिला फाशीची शिक्षा देऊ शकत नाही.

यमराजाच्या बोलण्यावर कर्वाने सांगितले की जर तू मगरीला मारून माझ्या पतीला दीर्घायुष्याचे वरदान दिले नाहीस तर मी माझ्या तपश्चर्येने तुला नष्ट करीन. करवामातेचे शब्द ऐकून यमराजाच्या जवळ उभा असलेला चित्रगुप्त काळजीत पडला कारण करवाच्या पवित्रतेमुळे तो तिला शापही देऊ शकत नव्हता किंवा तिच्या बोलण्याकडे दुर्लक्ष करू शकत नव्हता. त्यानंतर चित्रगुप्ताने मगरला यमलोकात पाठवले आणि करवाच्या पतीला दीर्घायुष्याचा आशीर्वाद दिला.

चित्रगुप्त म्हणाले, तू तुझ्या तपश्चर्येने तुझ्या पतीचे प्राण वाचवलेस त्यामुळे मी आनंदी आहे. मी वरदान देतो की या दिवशी पूर्ण भक्तिभावाने व्रत करणार्‍या कोणत्याही स्त्रीच्या सौभाग्याचे मी वैयक्तिक रक्षण करीन. त्या दिवशी कार्तिक महिन्याची चतुर्थी तिथी असल्याने करवा आणि चौथ एकत्र करून करवा चौथ असे नाव पडले. अशा प्रकारे, माँ करवा ही पहिली महिला आहे जिने आपल्या पतीच्या रक्षणासाठी करवा चौथ व्रत सुरू केले. यानंतर भगवान श्रीकृष्णाच्या सांगण्यावरून द्रौपदीनेही हे व्रत पाळले.

जाणून घ्या करव्यात काय भरले जाते

अनेक ठिकाणी महिला करवा चौथच्या उपवासात वापरल्या जाणाऱ्या करव्यात गहू भरतात आणि त्याच्या झाकणात साखर घालतात. तर काही ठिकाणी एक करवा पाण्याने तर दुसरा करवा दुधाने भरलेला असतो. यानंतर त्यात तांब्याचे किंवा चांदीचे नाणे टाकले जाते.

करवा चौथच्या दिवशी चंद्रोदय कधी होणार

द्रिक पंचांगनुसार करवा चौथच्या दिवशी चंद्रोदयाची वेळ रात्री ८.१५ आहे.