Published On 27 Feb 2025 By Divesh Chavan
Pic Credit - Pinterest
वतन म्हणजे कुटुंबाच्या वंशपरंपरेने चालत आलेले अधिकार आणि त्यातून मिळणारे उत्पन्न.
वतनाच्या व्युत्पत्तीच्या विविध व्याख्या आहेत, ज्यामध्ये संस्कृत शब्द "वर्तन" आणि अरबी शब्द "वतन" यांचा समावेश आहे.
राज्याकडून लष्करी किंवा इतर मदत देण्याच्या बदल्यात दिलेली वतने.
गावकऱ्यांना गावसभेकडून विशिष्ट कामासाठी मिळणारी वतने.
खोत, पाटील, देशमुख, कुळकर्णी, चौगुला हे महत्त्वाचे वतनदार होते.
काही राजवटींमध्ये वतनसंस्था कायम राहिली, पण शिवाजी महाराजांनी काही वतने जप्त करून वेतनपद्धतीचा प्रयत्न केला.
ब्रिटीशांच्या काळात बहुतेक वतने नष्ट झाली, पण काही (पाटील, कुळकर्णी, महार) कायम राहिली.
कुळकर्णी, खोत, पाटील, चौगुला, देशमुख-देशपांडे, महार, जोशी, शेट्ये-महाजन, अलुतेदार-बलुतेदार.