प्लॉटच्या मध्यवर्ती भागाला ब्रह्मस्थान (Brahmasthan) म्हणतात. ज्याप्रमाणे संपूर्ण शरीरावर पोटाचे नियंत्रण असते, त्याचप्रमाणे संपूर्ण घराला ब्रह्मस्थानातून शुद्ध हवा, स्वच्छ प्रकाश आणि ऊर्जा मिळते. संपूर्ण घरात उर्जेचा प्रवाह ब्रह्मस्थानातूनच येतो.
वास्तू (Vastu) म्हणजे निसर्गाशी माणसाचा सुसंवाद राखण्याची कला, जी दहा दिशा आणि पाच घटकांवर आधारित आहे. जेव्हा कोणतीही दिशा किंवा तत्व बिघडते, तेव्हा वास्तू नकारात्मक प्रभाव देऊ लागते, ज्यामुळे तेथे राहणाऱ्या लोकांना अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते.
प्लॉटच्या मध्यवर्ती भागाला ब्रह्मस्थान म्हणतात. पुमाकृतीमुळे पोट, आतडे, वास्तुपुरुषाची पोकळी आणि मांड्यांचा सांधा हा ब्रह्मस्थानाचा भाग आहे. किंवा त्याऐवजी, ब्रह्मस्थान म्हणजे वास्तुशास्त्रातील वास्तुपुरुषाची नाभी आणि त्याच्या सभोवतालची जागा. ज्याप्रमाणे संपूर्ण शरीरावर पोटाचे नियंत्रण असते, त्याचप्रमाणे संपूर्ण घराला ब्रह्मस्थानातून शुद्ध हवा, स्वच्छ प्रकाश आणि ऊर्जा मिळते. संपूर्ण घरात उर्जेचा प्रवाह ब्रह्मस्थानातूनच येतो. बृहतसंहितेत ज्या गृहस्थांना समृद्धी हवी आहे, त्यांनी ब्रह्मस्थान अत्यंत सुरक्षित ठेवावे, यावर विशेष भर देण्यात आला आहे. ब्रह्मस्थानाला कोणत्याही कारणाने वेदना दिल्यास त्या व्यक्तीचे अस्तित्व धोक्यात येते. ब्रह्मा हा निर्माता आहे आणि त्याचा अपमान करून मनुष्य काहीही साध्य करू शकत नाही.
जुन्या शैलीतील घरे, हवेल्या आणि वाड्यांमध्ये ब्रह्मस्थानात मोकळे अंगण होते. खुले ब्रह्मस्थान घरातील इतर वास्तु दोषांचे दुष्परिणाम कमी करण्यास सक्षम आहे. आजच्या शैलीतील घरांमध्ये मोकळे अंगण उरले नाही. अशा परिस्थितीत घरातील मोकळी जागा उत्तरेकडे किंवा पूर्वेकडे अशा प्रकारे ठेवा की सूर्यप्रकाश आणि हवा शक्य तितक्या घरात प्रवेश करू शकेल.
सुख, समृद्धी आणि निरोगी जीवनासाठी ब्रह्मस्थळ दोषमुक्त असेल अशा प्रकारे घर बांधा. हे ठिकाण अध्यात्म आणि तत्त्वज्ञानाशी संबंधित आहे. या ठिकाणी नियमितपणे भजन, कीर्तन, रामायण पठण किंवा गीता पाठ केल्यास सदोष ब्रह्मस्थानामुळे उद्भवणाऱ्या समस्या दूर होतात. शक्य असल्यास या ठिकाणी तुळशीचे रोप लावावे.
या ठिकाणी खड्डा, पाणी, घाण असू नये. त्यामुळे ईशान्येप्रमाणे हे स्थानही नेहमी स्वच्छ आणि हलके ठेवावे. घराच्या मधोमध असलेली ही जागा थोडी उंच (गजपुष्ट) असावी, ब्रह्मस्थानावर पाणी टाकले तर ते सर्वत्र पसरते. या ठिकाणी खड्डा किंवा घराच्या मध्यभागी बसू नये, अन्यथा घरमालकाला आर्थिक विवंचनेला सामोरे जावे लागू शकते.
येथे जड फर्निचर ठेवू नका, ही जागा शक्य तितकी रिकामी ठेवा. ब्रह्मस्थानात शिडी, बीम, खांब, भूमिगत पाण्याच्या टाक्या, बोरिंग, सेप्टिक टँक, शौचालये बांधू नयेत. या ठिकाणी झाडू, मोप इत्यादी वस्तू ठेवू नका. ब्रह्मस्थानात अग्नीशी संबंधित काम कधीही करू नका, कारण असे केल्याने कुटुंबातील सदस्यांमध्ये दुरावते. ब्रह्मस्थानात जुठा वगैरे घालू नये.
