Marathi News »
Religion »
Makar Sankranti 2025 Why Do Kites Fly

मकर संक्रांतीला पतंग का उडवले जाते? जाणून घ्या त्यामागील रहस्य

मकर संक्रांती हा एक असा सण आहे ज्यामध्ये आकाशात फक्त पतंगच दिसतात. या दिवशी पतंगबाजी का केली जाते याचा कधी विचार केला आहे का? जाणून घ्या मकर संक्रांतीच्या दिवशी पतंग उडवण्यामागील श्रद्धा काय आहे.

By प्राजक्ता प्रधान

Updated On: Jan 14, 2025 | 07:05 AM

फोटो सौजन्य- pinterest

मकर संक्रांती हा भगवान सूर्याला समर्पित सण आहे. या दिवशी स्नान केल्यानंतर सूर्यदेवाची पूजा करून दान केले जाते. मकर संक्रांतीच्या दिवसापासून लग्न, मंगळ, मुंडन, घर बांधणे इत्यादी शुभ कार्यांसाठी शुभ मुहूर्त पाळला जातो, कारण त्या दिवसापासून खरमास संपतात. मकर संक्रांती हा सण आपल्या देशात अनेक नावांनी ओळखला जातो. तामिळनाडूमध्ये पोंगल, गुजरातमध्ये उत्तरायण, पंजाबमध्ये लोहरी, आसाममध्ये भोगली, बंगालमध्ये गंगासागर आणि उत्तर प्रदेशमध्ये खिचडी म्हणून ओळखले जाते. या सणाच्या दिवशी आकाशात फक्त पतंगच दिसतात.

मकर संक्रांतीचा सण केवळ दानधर्मासाठी नाही तर पतंग उडवण्याची परंपरादेखील आहे. पतंग उडवणे हा या उत्सवातील विधी आहे. प्रत्येकजण पतंग उडवण्यासाठी या दिवसाची आतुरतेने वाट पाहत असतो. सकाळपासूनच आकाशात सर्वत्र रंगीबेरंगी पतंग दिसतात. काही ठिकाणी भव्य पतंगोत्सवाचे देखील आयोजन केले जाते.

पतंग उडविण्यामागील शास्त्रीय कारण

मकर संक्रांतीच्या दिवशी पतंग उडवण्यामागे शास्त्रीय कारणे देण्यात आली आहेत. यानुसार खुल्या आकाशात पतंग उडवून सूर्यापासून व्हिटॅमिन डी मिळते. ज्याची आपल्या शरीराला खूप गरज असते, त्याशिवाय उन्हात पतंग उडवून थंड वाऱ्यापासून आपले संरक्षण करता येते आणि शरीराला आजारांपासून वाचवता येते.

सकाळी 11 वाजता जन्मलेल्या लोकांचा कसा असतो स्वभाव

धार्मिक श्रद्धांमुळे पतंगही उडवले जातात

मकर संक्रांतीच्या दिवशी पतंग उडवण्यामागे धार्मिक कारणेही आहेत. धार्मिक कथांनुसार, मकर संक्रांतीच्या दिवशी पतंग उडवण्याची परंपरा भगवान रामाने सुरू केली होती. धार्मिक ग्रंथांनुसार या उत्सवात प्रभू रामाने पहिल्यांदा पतंग उडवला तेव्हा तो पतंग इंद्रलोकात गेला. तिथून आजही लोक रामाची ही परंपरा भक्तिभावाने साजरी करतात.

पतंगबाजीचा संदेश बंधुभावाशी निगडित आहे

मकरसंक्रांतीच्या दिवशी पतंग उडवून आणि एकमेकांना मिठी मारून बंधुभावाचा आणि आनंदाचा संदेश दिला जातो. पतंग हे आनंद, स्वातंत्र्य आणि शुभाचे लक्षण मानले जाते.

मंगळ दोषाचा अशुभ प्रभाव टाळण्यासाठी कोणत्या वस्तूंचे दान करावे?

पतंग उडविण्यामागील कथा

मकर संक्रांतीला पतंग उडवण्यामागे एक आख्यायिका आहे. भगवान श्रीरामांनी मकरसंक्रांतीला पतंग उडवण्याची परंपरा सुरू केली. असे म्हटले जाते की, भगवान श्रीरामांनी उडवलेला पतंग थेट स्वर्गात पोचला. स्वर्गात पतंग इंद्राचा मुलगा जयंत याच्या पत्नीला सापडला. त्याला पतंग खूप आवडला आणि तो त्याने आपल्याकडे ठेवला.

जयंतच्या पत्नीने विचार केला की, ज्याचा हा पतंग आहे तो घायला नक्कीच येईल. तिकडे भगवान रामाने हनुमानजीला पतंग आणण्यासाठी पाठविले. हनुमानजींनी जयंतच्या पत्नीला पतंग परत करण्यास सांगितले तेव्हा त्यांनी भगवान रामला भेटण्याची इच्छा केली. ती म्हणाली की ती श्रीरामांच्या दर्शनानंतरच पतंग परत करेल.

हनुमानजींनी भगवान रामाला संपूर्ण प्रसंग सांगितला. भगवान राम म्हणाले की ती मला चित्रकूटमध्ये पाहू शकेल आणि हनुमानजीला पुन्हा हा आदेश देण्यासाठी पाठविले. जयंतच्या पत्नीला स्वर्गात जाऊन हनुमानजींनी भगवान रामाचा आदेश सांगितला. त्यानंतर त्यांनी पतंग परत केला.