.png "Videos"){kind=small}
१६ वा वित्त आयोग
नीती आयोगाचे माजी उपाध्यक्ष अरविंद पनगढिया यांच्या अध्यक्षतेखालील या आयोगात चार सदस्य आहेत. त्यांना सचिव ऋत्विक पांडे, दोन संयुक्त सचिव आणि एक आर्थिक सल्लागार मदत करतात. १६ वा वित्त आयोग ३१ डिसेंबर २०२३ रोजी स्थापन करण्यात आला. त्याचे अध्यक्ष नीती आयोगाचे माजी उपाध्यक्ष अरविंद पनगढिया आहेत. आयोगाने ३१ ऑक्टोबर २०२५ पर्यंत त्यांच्या शिफारसी सादर करणे अपेक्षित आहे, जे १ एप्रिल २०२६ पासून सुरू होणाऱ्या पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी लागू असतील.
वित्त आयोग ही एक संवैधानिक संस्था आहे जी केंद्र-राज्य आर्थिक संबंधांवर सूचना करते. एन.के. सिंह यांच्या अध्यक्षतेखालील मागील १५ व्या वित्त आयोगाने २०२१-२२ ते २०२५-२६ या पाच वर्षांच्या कालावधीत केंद्राच्या विभाज्य कर पूलपैकी ४१ टक्के राज्यांना देण्याची शिफारस केली होती, जी वाय.व्ही. रेड्डी यांच्या अध्यक्षतेखालील १४ व्या वित्त आयोगाने शिफारस केलेल्या पातळीइतकीच आहे.
टी. रविशंकर कोण आहेत?
एप्रिलमध्ये, केंद्र सरकारने टी. रबी शंकर यांची रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) च्या डेप्युटी गव्हर्नर म्हणून दुसऱ्यांदा नियुक्ती केली, जी ३ मे पासून लागू झाली. त्यांची पहिल्यांदा मे २०२१ मध्ये तीन वर्षांच्या कालावधीसाठी नियुक्ती करण्यात आली आणि मे २०२४ मध्ये त्यांना एक वर्षाची मुदतवाढ देण्यात आली. शंकर सध्या RBI मध्ये १३ विभागांचे प्रमुख आहेत. या वर्षी जानेवारीमध्ये त्यांना वित्तीय बाजार नियमन आणि फिनटेक विभागाचा अतिरिक्त कार्यभार देण्यात आला.
ते चलन व्यवस्थापन, बाह्य गुंतवणूक आणि ऑपरेशन्स आणि परकीय चलन विभागांचे देखील पर्यवेक्षण करतात. त्यांनी सेंट्रल बँक डिजिटल करन्सी (CBDC) च्या विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. १९९० मध्ये RBI मध्ये सामील झाल्यापासून, शंकर यांनी पेमेंट, आयटी आणि जोखीम व्यवस्थापनाचे कार्यकारी संचालक यासह अनेक वरिष्ठ पदे भूषवली आहेत.
२००५ ते २०११ पर्यंत त्यांनी आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी (IMF) मध्ये सल्लागार म्हणून काम केले, सरकारी बाँड बाजार आणि कर्ज व्यवस्थापनावर लक्ष केंद्रित केले. त्यांनी भारतीय वित्तीय तंत्रज्ञान आणि संबंधित सेवा (IFTAS) चे अध्यक्ष म्हणूनही काम केले. जवाहरलाल नेहरू विद्यापीठाचे माजी विद्यार्थी, टी. रविशंकर यांनी अर्थशास्त्रात एम.फिल केले आहे.