एप्रिलपासून PPF, SSY, SCSS, NSC यासारख्या लघु बचत योजनांवरील व्याजदर बदलतील? कोणत्या योजनेत किती रिटर्न? (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
Post Office Small Savings Scheme Marathi News: महिला, मुले, सामान्य लोक आणि ज्येष्ठ नागरिकांसाठी पोस्ट ऑफिसमध्ये अनेक उत्कृष्ट गुंतवणूक योजना उपलब्ध आहेत. यामध्ये मुदत ठेव, ज्येष्ठ नागरिक बचत प्रमाणपत्र, सुकन्या समृद्धी खाते यासारख्या योजनांचा समावेश आहे. या योजनांमध्ये, गुंतवणूकदारांना निश्चित परताव्यांची हमी दिली जाते, ज्यामुळे या योजना गुंतवणूकदारांमध्ये एक सुरक्षित आणि विश्वासार्ह पर्याय बनतात.
सरकार दर तीन महिन्यांनी पोस्ट ऑफिस योजनांवरील व्याजदर बदलते. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी सरकारने चालू आर्थिक वर्षाच्या शेवटच्या तिमाहीसाठी सुधारित दर जाहीर केले होते. तथापि, सरकारने सलग चौथ्यांदा पोस्ट ऑफिस योजनांवरील व्याजदरात बदल केला नाही. आपल्याला माहिती आहे की सरकार दर तीन वर्षांनी पोस्ट ऑफिस योजनांवरील व्याजदर बदलते. २०२४-२५ हे आर्थिक वर्ष या महिन्याच्या अखेरीस संपेल आणि मार्चच्या शेवटच्या दिवशी सरकार नवीन आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या तिमाहीसाठी पोस्ट ऑफिस योजनांसाठी नवीन सुधारित दर जाहीर करेल.
गेल्या चार तिमाहीत लघु बचत योजनांवरील व्याजदरात कोणताही बदल झालेला नाही, परंतु यावेळी पीपीएफ, एसएसवाय, एससीएसएस, एनएससी सारख्या गुंतवणूक पर्यायांवरील व्याजदरात बदल होण्याची शक्यता आहे. पोस्ट ऑफिसच्या लघु बचत योजनांवरील व्याजदर वेगवेगळे असतात.
पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिट स्कीमला पोस्ट ऑफिस फिक्स्ड डिपॉझिट स्कीम असेही म्हणतात. या योजनेत गुंतवणूकदारांसाठी ४ पर्याय उपलब्ध आहेत. गुंतवणूकदार त्यांच्या आर्थिक उद्दिष्टांनुसार १ ते ५ वर्षांच्या मुदतीच्या ठेवींमध्ये गुंतवणूक करण्याचा निर्णय घेऊ शकतात. पोस्ट ऑफिस वेळेच्या ठेवींवर ६.९% ते ७.५% पर्यंत व्याज देत आहे. एका वर्षात मॅच्युर होणाऱ्या मुदत ठेवींवर ६.९ टक्के व्याज मिळत आहे तर पोस्ट ऑफिस ५ वर्षात मॅच्युर होणाऱ्या मुदत ठेवींवर ७.५ टक्के व्याज देत आहे. तर २ वर्षांच्या आणि ३ वर्षांच्या एफडीवर अनुक्रमे ७ टक्के आणि ७.१ टक्के व्याज मिळत आहे.
तुम्ही तुमची बचत पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट स्कीम सारख्या SIP मध्ये हळूहळू गुंतवू शकता. आवर्ती ठेवीमध्ये परिपक्वता कालावधी ५ वर्षे आहे म्हणजेच खाते उघडल्याच्या तारखेपासून ५ वर्षे (६० मासिक ठेव). संबंधित पोस्ट ऑफिसमध्ये अर्ज करून हे खाते आणखी ५ वर्षांसाठी वाढवता येते. जानेवारी-मार्च २०२५ साठी पोस्ट ऑफिस आरडीवरील व्याजदर ६.७ टक्के आहे. सरकारने गेल्या आर्थिक वर्षाच्या तिसऱ्या तिमाहीत म्हणजेच ऑक्टोबर-डिसेंबर २०२३ या तिमाहीत यावर व्याजदर ६.५ टक्क्यांवरून ६.७ टक्के केला होता. तेव्हापासून आतापर्यंत हा दर लागू आहे.
पोस्ट ऑफिस ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना तिमाही आधारावर ८.२% व्याज देत आहे. सरकारने शेवटचे एप्रिल २०२३ मध्ये एससीएसएस दर ८ टक्क्यांवरून ८.२ टक्के केले होते. तेव्हापासून, ते जानेवारी-मार्च २०२५ या तिमाहीसाठी लागू आहेत. एससीएसएस खाते किमान १००० रुपयांच्या ठेवीसह उघडता येते. गुंतवणूकदार या खात्यात ३० लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकतात. ५५ वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या परंतु ६० वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या निवृत्त नागरिकांना SCSS खाते उघडण्यासाठी तीन महिन्यांचा कालावधी मिळतो.
चालू आर्थिक वर्षाच्या शेवटच्या तिमाहीत म्हणजेच जानेवारी-मार्च २०२५ साठी पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न खात्यावरील व्याजदर ७.४ टक्के आहे. सरकारने शेवटचा एप्रिल २०२३ मध्ये एमआयएसवरील दर ७.१० टक्क्यांवरून ७.४ टक्के केला होता. तेव्हापासून, आतापर्यंत, म्हणजे जानेवारी-मार्च २०२५ पर्यंत, हाच दर लागू आहे. मासिक उत्पन्न योजनेअंतर्गत (MIS) खाते उघडणाऱ्या गुंतवणूकदारांना दरमहा व्याज मिळेल. खाते उघडल्यापासून ते परिपक्वता होईपर्यंत दर महिन्याच्या शेवटी व्याज दिले जाते. खातेधारकाचे व्याज उत्पन्न करपात्र असेल. सरकार दर तिमाही आधारावर योजनेच्या व्याजदरात सुधारणा करते.
सरकार सध्या पोस्ट ऑफिस नॅशनल सेव्हिंग्ज सर्टिफिकेट (NSC) योजनेवर ७.७ टक्के व्याज देत आहे. गेल्या वेळी एप्रिल २०२३ मध्ये सरकारने या योजनेवरील व्याजदर ७ टक्क्यांवरून ७.७ टक्के केला होता. तेव्हापासून, आतापर्यंत, म्हणजे जानेवारी ते मार्च २०२५ पर्यंत, हा दर लागू आहे. राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र खात्याची परिपक्वता ५ वर्षे आहे. यामध्ये व्याज दरवर्षी वाढवले जाते, परंतु ते परिपक्वतेवर दिले जाते.
पोस्ट ऑफिस पब्लिक प्रॉव्हिडंट फंड योजनेला जानेवारी-मार्च २०२५ या तिमाहीसाठी वार्षिक ७.१ टक्के दराने व्याज मिळत आहे. सरकारने शेवटचा एप्रिल २०२० मध्ये या योजनेवरील व्याजदर ७.९० वरून ७.१० टक्के केला होता. तेव्हापासून, हा दर चालू तिमाहीपर्यंत लागू राहील.
पोस्ट ऑफिस पब्लिक प्रॉव्हिडंट फंड योजनेत, व्याज दरवर्षी वाढवले जाते. खाते उघडण्याचे वर्ष वगळून, गुंतवणूकदार ५ वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर आर्थिक वर्षात १ वेळा पैसे काढू शकतो. उदाहरणार्थ, जर खाते २०१७-१८ या आर्थिक वर्षात उघडले असेल, तर २०१३-१४ किंवा त्यानंतर पैसे काढता येतील. पीपीएफ खाते “ई-ई-ई” श्रेणीत येते जिथे वर्षाला १.५ लाख रुपयांपर्यंतच्या ठेवी, मिळणारे व्याज इत्यादी करमुक्त असतात.
जानेवारी-मार्च २०२५ साठी पोस्ट ऑफिस किसान विकास पत्रावरील वार्षिक व्याजदर ७.५ टक्के आहे. या योजनेचा परिपक्वता कालावधी ११५ महिने आहे. सरकारने शेवटचा एप्रिल २०२३ मध्ये मॅच्युरिटी कालावधी १० वर्षांवरून म्हणजेच १२० महिन्यांवरून ११५ महिने केला होता. केव्हीपी खात्यावरील व्याज दरवर्षी वाढवले जाते.
जानेवारी-मार्च २०२५ साठी पोस्ट ऑफिस महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्रावरील वार्षिक व्याजदर ७.५ टक्के आहे. एमएसएससी खात्यावरील व्याज तिमाही चक्रवाढ होते. पोस्ट ऑफिस महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्र योजना एप्रिल २०२३ पासून सुरू करण्यात आली. ही योजना ३१ मार्च २०२५ पर्यंत महिला आणि मुलींच्या वर्गणीसाठी उपलब्ध असेल. अलिकडेच, सरकारने माहिती दिली की एप्रिल २०२३ ते ऑक्टोबर २०२४ दरम्यान, महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्र योजनेअंतर्गत ४३,३०,१२१ खाती उघडण्यात आली आहेत.
जानेवारी-मार्च २०२५ साठी पोस्ट ऑफिस सुकन्या समृद्धी खाते योजनेवरील व्याजदर ८.२ टक्के आहे. सरकारने या वर्षी जानेवारीमध्ये व्याजदर ८ टक्क्यांवरून ८.२ टक्के केला होता. एसएसएसी खात्यावरील व्याज दरवर्षी वाढवले जाते.