ज्ञानवापीच्या तळघरात पूजेच्या स्थगितीला अलाहाबाद हायकोर्टाचा नकार; मस्जिद समितीची याचिका फेटाळली, वाचा सविस्तर रिपोर्ट

वाराणसी/उत्तर प्रदेश : अलाहाबाद उच्च न्यायालयाने शुक्रवारी वाराणसी न्यायालयाच्या आदेशावर स्थगिती नाकारली ज्याने हिंदू बाजूने ज्ञानवापी मशिदीच्या दक्षिणेकडील तळघरात प्रार्थना करण्याची परवानगी दिली होती.

17 जानेवारीच्या आदेशाला आव्हान

न्यायालयाने ज्ञानवापी मशिदीच्या मस्जिद इंतेझामिया समितीला 17 जानेवारीच्या आदेशाला आव्हान देण्यासाठी आपल्या याचिकांमध्ये सुधारणा करण्यासाठी 6 फेब्रुवारीपर्यंत मुदत दिली आहे, ज्यामुळे 31 जानेवारीचा आदेश पारित करण्यात आला होता.

आता पुढील सुनावणी 6 फेब्रुवारीला
न्यायमूर्ती रोहित रंजन अग्रवाल यांच्या खंडपीठाने सांगितले की, मशिदीच्या बाजूने प्रथम 17 जानेवारी 2024 च्या आदेशाला आव्हान द्यावे. या आदेशानुसार जिल्हा दंडाधिकारी वाराणसी यांना रिसीव्हर म्हणून नियुक्त केले आहे आणि त्यानंतर डीएमने ज्ञानवापी परिसराचा ताबा घेतला. 23 जानेवारी. यानंतर, जिल्हा न्यायालयाने 31 जानेवारी रोजी अंतरिम आदेशाद्वारे काशी विश्वनाथ मंदिर ट्रस्टला पुजाऱ्यामार्फत तळघरात पूजा करण्याची परवानगी दिली आहे.

न्यायालयाने मस्जिद इंतेजामिया समितीचे वकील एसएफए नक्वी यांना विचारले होते की १७ जानेवारी २०२४ च्या मूळ आदेशाला आव्हान का दिले गेले नाही? समितीच्या वकिलांनी सांगितले की, “३१ जानेवारीच्या आदेशामुळे त्यांना तात्काळ यावे लागले. त्यालाही (मूळ आदेशाला) आव्हान देणार आहे. कारण आदेश मिळताच जिल्हा दंडाधिकाऱ्यांनी रात्री तयारी केली आणि कारवाई सुरू केली. नऊ तासांत पूजा करा.”

हे अधिकार मंदिर ट्रस्टला

हिंदू पक्षाचे वकील विष्णू शंकर जैन यांनी अपील कायम ठेवण्यावर आक्षेप घेतला. मूळ आदेशाला आव्हान दिलेले नाही, असे ते म्हणाले. अधीनस्थ न्यायालयाने फिर्यादीला दिलासा दिलेला नाही. हे अधिकार मंदिर ट्रस्टला देण्यात आले आहेत.
मस्जिद इंतेजामिया समितीही गुरुवारी पहाटे सर्वोच्च न्यायालयात गेली होती, परंतु सर्वोच्च न्यायालयाने उच्च न्यायालयात जाण्याची सूचना केली होती.

ज्ञानवापी मशिदीच्या दक्षिणेकडील तळघरात प्रार्थना
दरम्यान, 31 जानेवारी रोजी वाराणसी जिल्हा न्यायालयाने हिंदू पक्षाला ज्ञानवापी मशिदीच्या दक्षिणेकडील तळघरात प्रार्थना करण्याची परवानगी दिली. न्यायालयाने वाराणसीच्या जिल्हा दंडाधिकाऱ्यांना हिंदू बाजूने आणि श्री काशी विश्वनाथ मंदिर ट्रस्टने नामनिर्देशित पुजारी (पुजारी) यांच्याकडून ‘पूजा’ करण्यासाठी सात दिवसांच्या आत व्यवस्था करण्याचे निर्देश दिले.

गुरुवारी पहाटे ‘पूजा’ आणि ‘आरती’

न्यायालयाच्या आदेशानंतर गुरुवारी पहाटे ‘पूजा’ आणि ‘आरती’ करण्यात आली.
आचार्य वेद व्यास पीठ मंदिराचे मुख्य पुजारी शैलेंद्र कुमार पाठक व्यास यांनी मशिदीच्या तळघरात शृंगार गौरी आणि इतर दृश्य-अदृश्य देवतांची पूजा करावी, या याचिकेवर जिल्हा न्यायालयाने हा आदेश दिला आहे. व्यास हे त्या कुटुंबाचे वंशज आहेत जे डिसेंबर 1993 पर्यंत या तळघरात “पूजा” करत होते.’
याचिकेत म्हटले आहे की व्यास यांचे आजोबा, पुजारी सोमनाथ व्यास हे 1993 पर्यंत तेथे प्रार्थना करत असत, जेव्हा ते तळघर अधिकाऱ्यांनी बंद केले होते.

वाराणसी न्यायालयाच्या आदेशानंतर, मुस्लिम बाजूचे वकील अखलाक अहमद म्हणाले, “आदेशाने 2022 चा वकील आयुक्त अहवाल, एएसआयचा अहवाल आणि 1937 च्या निर्णयाकडे दुर्लक्ष केले आहे, जो आमच्या बाजूने होता. हिंदू बाजूने प्रार्थना केल्याचा कोणताही पुरावा दिलेला नाही. 1993 पूर्वी आयोजित करण्यात आले होते. या ठिकाणी अशी कोणतीही मूर्ती नाही.

मशिदीच्या तळघरात चार ‘तहखाने’
मशिदीच्या तळघरात चार ‘तहखाने’ (तळखाने) आहेत, त्यापैकी एक आजही व्यास कुटुंबाच्या ताब्यात आहे, जे तेथे राहत होते. वंशपरंपरागत पुजारी म्हणून त्यांना ताहखान्यात प्रवेश करून पुन्हा पूजा सुरू करण्याची परवानगी द्यावी, अशी याचिका व्यास यांनी केली होती.
संबंधित प्रकरणाच्या संदर्भात त्याच न्यायालयाने आदेश दिलेल्या ASI सर्वेक्षणात असे सुचवले होते की हिंदू मंदिराच्या अवशेषांवर औरंगजेबाच्या राजवटीत मशीद बांधण्यात आली होती.