इंडिया की भारत? देशाच्या नावावर होत असलेला हा गोंधळ नेमका आहे तरी काय? याबाबत काय म्हणतं संविधान? जाणून घ्या
G20 बैठकीच्या निमंत्रण पत्रिकेवर 'भारताचे राष्ट्रपती' ऐवजी 'भारताचे राष्ट्रपती' असे लिहिल्याने नव्या चर्चेला उधाण आलं आहे. त्यामुळे मोदी सरकार देशाचे नाव बदलणार की काय अशी चर्चा सुरू झाली आहे
देशाच्या नावावरून वाद (India Vs Bharat Controversy) निर्माण झाला आहे. G20 शिखर परिषदेच्या डिनरच्या निमंत्रण पत्रावर भारताचे राष्ट्रपती असे लिहिले आहे. त्यावरुन नवा वाद सुरु झाला आहे. काँग्रेसकडून टिका करण्यात आल्यानंतर आता या प्रकरणावर विरोधक हल्लाबोल करत आहेत. त्यामुळे मोदी सरकार देशाचे नाव बदलणार की काय अशी चर्चा सुरू झाली आहे.
[read_also content=”विक्रम लँडरचे नवीन संशोधन समोर; इस्त्रोनं जाहीर केली नवीन माहिती? वैज्ञानिकांनी म्हटलंय की… https://www.navarashtra.com/india/vikram-lander-new-research-revealed-isro-announced-new-information-scientists-say-that-454218.html”]
नेमका प्रकार काय?
काँग्रेस नेते जयराम रमेश यांनी ट्विटरवर G20 शिखर परिषदेच्या डिनरच्या निमंत्रण पत्राची एक पोस्ट शेयर केली. राष्ट्रपती भवनाने 9 सप्टेंबर रोजीच्या G20 डिनरसाठी नेहमीच्या ‘ प्रेसिडंट ऑफ इंडिया’ ऐवजी ‘ प्रेसिडंट ऑफ भारत’ लिहिलेली आमंत्रणे पाठवली आहेत. यावरुन आता सध्या देशाच्या नावावरुन वेगळीच चर्चा रंगलेली पाहायला मिळत आहे.
मोदी सरकार देशाच्या नावातून ‘इंडिया’ हटवणार आहे का?
केंद्र सरकारने 18 ते 22 सप्टेंबर दरम्यान संसदेचे विशेष अधिवेशन आयोजीत केलं आहे. वृत्तसंस्था IANS ने सूत्रांच्या हवाल्याने म्हटले आहे की संसदेच्या विशेष अधिवेशनात सरकार ‘इंडिया’ शब्द काढून टाकण्याच्या प्रस्तावाशी संबंधित विधेयक मांडू शकते.
दुसरीकडे भाजप खासदार हरनाम सिंह म्हणाले, ‘संपूर्ण देशाची मागणी आहे की आपण इंडिया ऐवजी भारत हा शब्द वापरावा. इंग्रजांनी इंडिया हा शब्द आपल्यासाठी शिवीगाळ म्हणून वापरला, तर भारत हा शब्द आपल्या संस्कृतीचे प्रतीक आहे. संविधानात बदल करून त्यात भारत हा शब्द जोडला जावा, अशी माझी इच्छा आहे.
हा सगळा वाद सुरू असताना मात्र, देशाच्या राज्यघटनेत देशाच्या नावाबद्दल काय म्हटले आहे ते जाणून घेऊया.
राज्यघटनेत देशाचे नाव काय आहे?
देशाच्या राज्यघटनेच्या कलम 1 मध्येच देशाच्या नावाचा उल्लेख आहे. त्यात म्हटले आहे की “भारत, म्हणजे भारत, राज्यांचा संघ असेल”. राज्यघटनेतील ही एकमेव तरतूद आहे ज्यात देशाला अधिकृतपणे काय म्हटले जाईल हे नमूद केले आहे. या आधारावर देशाला हिंदीत ‘भारत प्रजासत्ताक’ आणि इंग्रजीत ‘रिपब्लिक ऑफ इंडिया’ असे लिहिले आहे.
राज्यघटनेत नाव कसे ठेवले?
18 सप्टेंबर 1949 रोजी झालेल्या संविधान सभेच्या बैठकीत, विधानसभेच्या सदस्यांनी नव्याने स्थापन झालेल्या राष्ट्राच्या नामकरणावर चर्चा केली. यावेळी, भारत, हिंदुस्थान, हिंद, भारतभूमिक, भारतवर्ष या विधानसभेच्या सदस्यांकडून विविध नावांच्या सूचना आल्या. शेवटी संविधान सभेने एक निर्णय घेतला ज्यामध्ये ‘अनुच्छेद-१. ‘नेम आणि टेरिटरी ऑफ द युनियन’ असे शीर्षक आहे.
कलम १.१ मध्ये लिहिले आहे – भारत, म्हणजेच भारत, राज्यांचे संघराज्य असेल.
अनुच्छेद 1.2 राज्ये – राज्ये आणि त्यांचे प्रदेश पहिल्या अनुसूचीमध्ये नमूद केल्याप्रमाणे असतील.
कलम १.१ पास केल्याचा निषेध
संविधान सभेच्या काही सदस्यांनी सध्याच्या नावात समाविष्ट केलेल्या विरामचिन्हांवर आक्षेप घेतला होता. HV कामथ यांनी संविधान सभेत नावाबाबत सुधारणा मांडताना सांगितले की, कलम 1.1 वाचले पाहिजे – भारत किंवा इंग्रजी भाषेत, भारत हे राज्यांचे संघराज्य असेल. यासोबतच नावाबाबत इतरही काही आक्षेप होते, परंतु २६ नोव्हेंबर १९४९ रोजी संविधानासह कलम १.१ मूळ स्वरूपात पारित करण्यात आले.
Web Title: India vs bharat controversy what constitution says about it nrps
.png "Videos"){kind=small}
