डायबिटीसचे औषध कशा प्रकारे परिणाम करते? बंद केल्यास काय होतो दुष्परिणा

 जिकडे पाहावे तिकडे मधुमेह या आजाराबाबतच चर्चा सुरू आहे. बऱ्याच वेळा असे दिसते की आपल्या सभोवतालच्या प्रत्येक व्यक्तीस हा आजार आहे. कदाचित त्यामुळेच भारताला 'जगातील मधुमेहाची राजधानी' म्हटले जाते. जगभरातील मधुमेहाच्या एकूण रुग्णांपैकी 17 रुग्ण टक्के एकट्या भारतात आहेत.

मधुमेहावरील औषधे एकतर शरीरात जास्त इंसुलिन तयार करतात किंवा उत्पादित इंसुलिनची क्रिया वाढवतात. तथापि, आजकाल अशी औषधे आहेत जी लघवीद्वारे साखर काढून टाकतात.

सन 2023 मध्ये आपल्या देशात 10 कोटींहून अधिक मधुमेहाचे रुग्ण आढळून आले आणि ही संख्या सातत्याने वाढत आहे. त्याशिवाय, मधुमेहाबद्दलचे आपले ज्ञान हे सुईचे टोक आहे. जास्त साखर खाल्ल्यानेच मधुमेह होतो असे बहुतेकांना वाटते. मधुमेह का होतो? मधुमेहावरील औषधे कशी काम करतात? जर तुम्ही औषध अचानक घेणे बंद केले तर शरीराचे काय होते? हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे कारण अनेकजण आपली साखर नियंत्रणात येताच डॉक्टरांचा सल्ला न घेता औषध घेणे बंद करतात. याशिवाय, औषधांसोबत जीवनशैलीत कोणते बदल आहेत, ते जाणून घ्या, ज्याद्वारे मधुमेहावर नियंत्रण ठेवता येईल.

हेदेखील वाचा- पितृ पक्षादरम्यान कावळ्याशी संबंधित या घटना आहेत शुभ

मधुमेह का होतो?

आजकाल डायबिटीज होणं खूप कॉमन झालं आहे. याचे महत्त्वाचे कारण म्हणजे अन्न. जेव्हा आपण खूप तळलेले अन्न किंवा गोड खातो. मग आपल्या पोटाची चरबी वाढते. मग इन्सुलिन संप्रेरक त्याचा परिणाम करू शकत नाही. यामुळे शरीरातील बीटा पेशींना जास्त काम करावे लागते. बीटा पेशी म्हणजे इन्सुलिनचे कारखाने, म्हणजेच त्यांचे काम इन्सुलिन बनवणे. जेव्हा या बीटा पेशी काम करून थकतात तेव्हा कमी इन्सुलिन तयार होते. अशा स्थितीत व्यक्तीला मधुमेह होतो.

मधुमेहाची औषधे कशी काम करतात?

मधुमेहावरील औषधे एकतर शरीरात जास्त इंसुलिन तयार करतात किंवा उत्पादित इंसुलिनची क्रिया वाढवतात. तथापि, आजकाल अशी औषधे आहेत जी लघवीद्वारे साखर काढून टाकतात. यामुळे वजन कमी होण्यासही मदत होते. ही औषधे इंसुलिनवर अवलंबून नाहीत. मधुमेहामध्ये हे केव्हाही दिले जाऊ शकतात. परंतु, काहीवेळा ते प्रायव्हेट पार्ट्समध्ये इन्फेक्शन होऊ शकतात. तथापि, इन्सुलिन तयार करण्यासाठी किंवा त्याचा प्रभाव वाढविण्यासाठी वापरण्यात येणारी जुनी औषधे अजूनही वैध आहेत. मात्र, आता मधुमेहासाठीही नवीन औषधे येत आहेत.

हेदेखील वाचा-पितरांच्या श्राद्धात काशाच्या फुलांचे महत्त्व आणि त्या वेळी कोणती फुले वापरली जातात, जाणून घ्या

मधुमेहाचे औषध घेणे अचानक बंद केले तर शरीराचे काय होईल?

अनेक वेळा रुग्ण साखर नियंत्रणात येताच औषध घेणे बंद करतो. डायबिटीज केवळ डाएटिंगमुळेच आटोक्यात होता हे तो विसरतो. तुम्ही चालत आणि औषधे घेत असल्याने मधुमेह वाढत नव्हता. औषधे घेणे बंद केले तर साखर वाढते. साखरेची पातळी खूप वाढण्याचीही शक्यता आहे.

औषधांसोबतच जीवनशैलीतील कोणते बदल मधुमेहावर नियंत्रण ठेवू शकतात?

मधुमेहाचे व्यवस्थापन करण्यासाठी, आपल्याला आहार आणि औषधे घ्यावी लागतील. बऱ्याच वेळा लोकांना असे वाटते की औषधदेखील नुकसान करू शकते. त्यांना असे वाटते की एक विशिष्ट व्यक्ती 20-25 वर्षांपासून औषधे घेत होती, त्यामुळे त्याची किडनी खराब झाली आहे. मधुमेहाचे कोणतेही औषध किडनीला इजा करत नाही. अनेक वेळा आपण फक्त औषध घेतो आणि डॉक्टरांच्या सल्ल्यानंतरही इन्सुलिन मिळत नाही. त्यामुळे साखर अनियंत्रित होऊन किडनी खराब होते.

एकूणच, मधुमेहावरील औषधामुळे नुकसान होत नाही. म्हणून, आपल्या डॉक्टरांच्या सल्ल्याचे अनुसरण करा. जेवणापूर्वी घ्यावयाची औषधे घ्या. तसेच, आहार आणि व्यायाम करा. तुम्ही औषध घेत असाल किंवा इन्सुलिन घेत असाल, आहार आणि व्यायाम कधीही थांबवू नका.