भगवान विष्णूचे विठ्ठल रूप कसे आहे? श्री हरी हे नाव का पडले, जाणून घ्या पूजेचे महत्त्व

भगवान विष्णूच्या अनेक अवतारांची पूजा वेगवेगळ्या उपवास आणि उत्सवांमध्ये केली जाते. पण त्याचे नावही विठ्ठल आहे. हे नाव कसे पडले ते जाणून घेऊया.

हिंदू धर्मात ट्रिनिटीची भूमिका खूप खास आहे आणि जर आपण भगवान विष्णूबद्दल बोललो तर त्यांनी पृथ्वी आणि धर्माच्या रक्षणासाठी 10 अवतार घेतले. या अवतारांना दशावतार म्हणतात आणि त्यापैकी अनेक अवतार तुम्हाला माहिती असतीलच. श्री हरीच्या अनेक नावांपैकी एक विठ्ठल हे नाव तुम्ही ऐकले असेलच. हे नाव विशेषतः महाराष्ट्र आणि कर्नाटकात ऐकले जाते, जेथे लोक हे नाव मोठ्या प्रेमाने आणि भक्तीने घेतात. या भागात विठ्ठल नावाची अनेक मंदिरे असून भक्त पूर्ण भक्ती आणि समर्पणाने विठ्ठलाची पूजा करतात. पण भगवान विष्णूचे हे नाव कसे पडले हे तुम्हाला माहिती आहे का? या मागची कथा काय आहे? जाणून घेऊया

हेदेखील वाचा- तुम्ही दारावर टॉवेल, कपडे टांगता का? ही सवय लवकर बदला नाहीतर होईल मोठे नुकसान

भगवान विठ्ठलाची कथा

भगवान विष्णूंना विठ्ठल हे नाव कसे पडले याचा उल्लेख एका पौराणिक कथेत आहे. कथेनुसार, एक काळ असा होता जेव्हा देवी रुक्मिणी भगवान विष्णूवर काही कारणावरून कोपली होती. ती द्वारकेतून निघून गेल्यावर श्री हरी तिचा शोध घेत दिंडीवनात पोहोचला आणि येथे त्याला रुक्मिणी देवी आढळली. त्याच वेळी तेथे एका आश्रमात भगवान विष्णूचा एक भक्त राहत होता, त्याचे नाव पुंडलिक होते.

पुंडलिक हा भगवान विष्णूचा महान भक्त होता आणि त्याने आपल्या आईवडिलांची सेवाही केली होती. अशा स्थितीत भगवान विष्णू देवी रुक्मिणीसह आपल्या भक्ताला भेटण्यासाठी त्यांच्या आश्रमात पोहोचले. पण तेव्हा पुंडलिक आपल्या आई-वडिलांच्या सेवेत व्यस्त होता आणि अशा स्थितीत जेव्हा श्री हरीने पुंडलिकाला भेटायला सांगितले तेव्हा भक्ताने भगवानांना थोडा वेळ थांबण्यास सांगितले.

हेदेखील वाचा- षडाष्टक योगामुळे दिवाळीपूर्वी या राशीच्या लोकांचे वाईट दिवस सुरु होण्याची शक्यता

पौराणिक कथेनुसार, पुंडलिकाने भगवान विष्णूला एक वीट फेकली आणि त्यावर उभे राहण्यास सांगितले. त्यानंतर भगवानांनी आपल्या भक्ताचे म्हणणे ऐकले आणि विटेवर उभे राहून भक्ताची वाट पाहू लागले आणि जेव्हा पुंडलिक त्यांच्याकडे आला तेव्हा त्याने त्याला वरदान मागायला सांगितले.

पुंडलिकाने देवाला थांबण्याची एक छोटीशी विनंती केली आणि आपल्या भक्ताची ही भक्ती पाहून श्री हरी त्याच विटेवर कमरेवर हात ठेवून प्रसन्न मुद्रेत उभे राहिले. असे म्हणतात की या आसनालाच विठ्ठल अवतार म्हटले गेले आणि भगवान विष्णूचे नाव ‘विठ्ठल’ झाले.