मधासाठी मधमाशांच्या पोळ्याशी लढणारा दुर्मिळ ‘हनी बॅजर’; निसर्गातील शूरवीर योद्धा

हनी बॅजर हा एक शक्तिशाली प्राणी, जो स्वतःहून मोठ्या प्राण्यांशी लढून स्वतःचे संरक्षण करू शकतो. त्याची जाड त्वचा धोकादायक विषारी सापांपासूनही संरक्षण करण्यास सक्षम आहे.

नवी दिल्ली : जंगलातील गूढ जगात प्रत्येक प्राणी आपापल्या क्षेत्रात ‘प्रबळ’ असतो. सजीव प्राणी त्याच्यापेक्षा मोठ्या आणि धोकादायक प्राण्यांना तोंड देणे टाळू शकतो, परंतु तो स्वतःच्या जगाचा सम्राट आहे. परंतु, असे काही प्राणी आहेत जे त्यांच्यापेक्षा मोठ्या किंवा धोकादायक प्राण्यांना आव्हान देतात. कोणत्याही प्राण्याशी लढण्याची आणि संधी मिळेल तेव्हा त्यांच्यावर मात करण्याची ताकद त्यांच्यात आहे. जंगलातील असाच एक प्राणी म्हणजे हनी बॅजर, जो अगदी हायना आणि सिंहाशीही स्पर्धा करतो. ते मधमाशांच्या पोळ्यांमधून मध काढतात म्हणून त्यांना हनी बॅजर म्हणतात.

हनी बॅजर, जे साधारणपणे बॅजरसारखे दिसते, सस्तन प्राण्यांच्या कुटुंबातून येते. ते काही प्रमाणात मुंगूस आणि पोलेकॅटसारखे दिसतात. आफ्रिका, दक्षिण-पश्चिम आशिया आणि भारतामध्ये आढळणारा हा प्राणी जंगलातील सर्वात धाडसी प्राण्यांमध्ये गणला जातो. आणि याचे कारण म्हणजे हनी बॅजरची लढाऊ वृत्ती. हा असा प्राणी आहे, जो प्रत्येक आकाराच्या प्राण्यांशी लढायला तयार असतो.

सिंह, बिबट्या, हायना सर्वांशी लढायला तयार

मध बॅजर विंचू, अजगर आणि अगदी विषारी सापांवर थेट हल्ला करतो आणि अनेकदा जिंकतो. बीबीसी सायन्स फोकसच्या रिपोर्टनुसार, जेव्हा धोका असतो तेव्हा हा छोटा प्राणी बिबट्या, सिंह आणि हायना यांसारख्या मोठ्या प्राण्यांचाही बळी घेतो. अनेक वेळा घोडे, गुरेढोरे, केप म्हशी जंगलात त्यांच्या बिळात हस्तक्षेप करतात, अशा परिस्थितीत या प्राण्यांना त्याची मोठी किंमत मोजावी लागते.

फक्त टोस्टरच्या आकाराचा, मध बॅजर तीन फूट लांब वाढतो. प्रौढ मध बॅजर साधारणत: इतके उंच असतात. त्यांच्या शरीरावर डोक्यापासून शेपटीपर्यंत एक पांढरा पट्टा आढळतो आणि त्यामुळे त्यांची ओळख पटते. जेव्हा हनी बॅजरच्या ताकदीचा विचार केला जातो तेव्हा त्याच्या दातांचा उल्लेख करणे महत्त्वाचे आहे. त्यांच्या स्नायू आणि मजबूत शरीरासोबतच त्यांचे दात ही हनी बॅजरची खरी ताकद आहे.

हे देखील वाचा : गाझाचा ‘बिन लादेन’ असा मारला गेला? मृत्यूपूर्वीचा व्हिडिओ होतोय तुफान व्हायरल

कासवाचे कवच फाडू शकणारे जबडे

मध बॅजरचे दात अगदी मजबूत हाडे देखील चिरडू शकतात. हनी बॅजरचे जबडे कासवाचे कवचही फाडू शकतात यावरून त्यांच्या दातांची ताकद मोजता येते. त्याच वेळी, हा प्राणी आपल्या लांब आणि शक्तिशाली पंजेसह आपल्या शत्रूला आव्हान देतो. एकंदरीत असे दिसते की निसर्गाने या प्राण्याला लढाई आणि स्वसंरक्षणासाठी पूर्णपणे अनुकूल केले आहे.

वन्य प्राण्यांच्या जगात, मध बॅजरची देखील सर्वात जाड त्वचा असते. त्याच्या मानेवरची सैल त्वचा 6 मिमी (सुमारे 1/4 इंच) जाड असते, जी शिकारीच्या जबड्यात अडकल्यावर ती मुक्त होण्यास मदत करते. ही त्वचा या प्राण्याला मधमाश्यांच्या डंख आणि पोर्क्युपिनच्या काट्यांपासूनही वाचवते. जेव्हा जेव्हा त्यांना विषारी साप येतो तेव्हा ते या त्वचेद्वारे त्याच्या विषापासून वाचतात.

सापाच्या विषाचाही परिणाम होत नाही

याशिवाय, मध बॅजरच्या मुख्य जनुकामध्ये सतत उत्परिवर्तन होते, जे त्याला विषारी सापांच्या चाव्यापासून प्रतिकारशक्ती प्रदान करते. आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, त्यांच्याकडे एक सदाबहार गुदद्वारासंबंधीचा पाउच आहे, ज्याचा वापर ते दुर्गंधीयुक्त आणि गुदमरणारा द्रव सोडण्यासाठी करतात जे 40 मीटर अंतरावरुन शोधले जाऊ शकतात. या वासाद्वारे ते त्यांचे शत्रू, भक्षक आणि मधमाश्यांना दूर पळवून लावतात.

हे देखील वाचा : ‘हे’ जगातील सर्वात मोठे आणि शक्तिशाली हुकूमशहा; एक भारताचा जिवलग मित्र

हनी बॅजरला मधमाश्या फोडणारा आणि मध चोरणारा प्राणी म्हणूनही ओळखले जाते. असे म्हटले जाते की हनी बॅजर हे हनीगाइड्स नावाचे पक्षी मधमाशांच्या पोळ्यात नेले जातात. तिथे पोहोचल्यावर हनी बॅजर पोळे तोडतो. नंतर ते अळ्या खातात आणि हनीगाइड पक्षी सैल मेण खातात. तथापि, हे देखील संभव नाही असे म्हटले जाते, कारण मध बॅजर प्रामुख्याने रात्री सक्रिय असतात, तर हनीगाइड दिवसा उडतात.