Why was the army deployed in Pakistan before Indian Foreign Minister Jaishankar's arrival for SCO 2024
देशात गृहयुद्धाची परिस्थिती निर्माण होत असताना पाकिस्तान SCO 2024 शिखर परिषदेचे आयोजन करत आहे. अनेक ठिकाणी हिंसक निदर्शने होत आहेत. अशा परिस्थितीत लष्कराच्या तैनातीसोबतच राजधानी इस्लामाबादमध्ये निदर्शने आणि सभांवर बंदी घालण्यात आली आहे. परराष्ट्रमंत्री जयशंकरही तेथे जाणार आहेत.
पाकिस्तानची अंतर्गत परिस्थिती सध्या चांगली नाही. अनेक ठिकाणी हिंसाचाराच्या बातम्या येत आहेत. अशा परिस्थितीत शेजारी देश शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) शिखर परिषदेचे आयोजन करत आहे. परदेशी शिष्टमंडळेही येण्यास सुरुवात झाली आहे. भारताचे चार सदस्यीय अधिकृत शिष्टमंडळ तेथे पोहोचले आहे. परराष्ट्रमंत्री जयशंकरही येत्या काही तासांत पाकिस्तानला पोहोचणार आहेत. परिस्थितीचे गांभीर्य आणि अंतर्गत गोंधळ लक्षात घेऊन इस्लामाबादमध्ये लष्कर तैनात करण्यात आले आहे.
भारत आणि पाकिस्तानमध्ये चर्चा नाही
जयशंकर पाकिस्तानला जाणार असले तरी त्यांच्या या भेटीमुळे दोन्ही देशांतील संबंध सुधारतील अशी अजिबात आशा नाही. हा दौरा बहुपक्षीय कार्यक्रमासाठी असल्याचे भारताने आधीच स्पष्ट केले आहे. परराष्ट्र मंत्री भारत-पाकिस्तान संबंधांवर चर्चा करणार नाहीत. जयशंकर यांनी स्वत: सांगितले की, ते एससीओचे चांगले सदस्य म्हणून पाकिस्तानला जात आहेत. त्यांचे विधान काहीसे पाकिस्तानचे माजी परराष्ट्र मंत्री बिलावल भुट्टो झरदारी यांच्यासारखे आहे जे मे 2023 मध्ये SCO परराष्ट्र मंत्र्यांच्या बैठकीला उपस्थित राहण्यासाठी गोव्यात आले होते.
दुसरीकडे, पाकिस्तान आपल्या कारवायांपासून मागे हटत नाही. काश्मीरचा मुद्दा उपस्थित करण्यासोबतच ते आपल्या देशातील अस्थिरतेसाठी भारताला जबाबदार धरत आहेत.
रशिया, चीन आणि इराणही आले
‘जिओ न्यूज’ने विमानतळाच्या सूत्रांच्या हवाल्याने म्हटले आहे की, रशियाचे 76 सदस्यीय शिष्टमंडळ आणि SCO चे सात प्रतिनिधी पाकिस्तानात पोहोचले आहेत. चीनचे 15 सदस्यीय शिष्टमंडळ, किर्गिस्तानचे चार सदस्यीय शिष्टमंडळ आणि इराणचे दोन सदस्यीय शिष्टमंडळ इस्लामाबादला पोहोचले आहे.
SCO सदस्य देशांच्या सरकार प्रमुखांची 23 वी बैठक इस्लामाबादमध्ये 15 आणि 16 ऑक्टोबर रोजी होणार असून त्यासाठी अधिकाऱ्यांनी कडेकोट सुरक्षा व्यवस्था केली आहे. इस्लामाबादचे पोलिस महानिरीक्षक नासिर अली रिझवी यांनी सांगितले की राजधानीत होणाऱ्या महत्त्वपूर्ण शिखर परिषदेपूर्वी सर्वसमावेशक सुरक्षा योजना तयार करण्यात आली आहे. परदेशी शिष्टमंडळ मुक्कामी असलेल्या हॉटेल्स आणि ठिकाणांवर सुरक्षा कर्मचारी तैनात करण्यात आले आहेत. ते म्हणाले की ते परदेशी नेते, शिष्टमंडळे आणि पाहुण्यांच्या सुरक्षेची खात्री करतील.
शोध आणि छापेमारी सुरू आहे
रिझवी म्हणाले की शोध आणि माहितीवर आधारित ऑपरेशन केले जात आहेत आणि पाकिस्तानी लष्कर, गुप्तचर संस्था, फ्रंटियर कॉर्प्स आणि रेंजर्सचे कर्मचारी तैनात करण्यात आले आहेत. पोलीस प्रमुख म्हणाले की, सुरक्षेसाठी पोलीस दलाचे 9,000 हून अधिक कर्मचारी तैनात करण्यात आले असून नागरिकांच्या सोयीसाठी एकात्मिक वाहतूक आराखडाही जारी करण्यात आला आहे. कोणत्याही अप्रिय परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी सरकारने आधीच राजधानीत सैन्य तैनात केले आहे आणि इस्लामाबाद, शेजारील रावळपिंडी आणि इतर काही शहरांमध्ये सर्व प्रकारच्या निदर्शने आणि रॅलींवर बंदी घालण्यात आली आहे.
हे देखील वाचा : 100 वर्षांपूर्वी एव्हरेस्टवर हरवला ब्रिटीश गिर्यारोहक; त्याच्याशी संबंधित ‘असे’ काय सापडले की सर्वांनाच बसला आश्चर्याचा धक्का
एका अधिकृत निवेदनानुसार, चीनचे पंतप्रधान ली केकियांग, रशियाचे पंतप्रधान मिखाईल मिशुस्टिन आणि परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर या कार्यक्रमाला उपस्थित राहणाऱ्या प्रदेशातील वरिष्ठ सरकारी अधिकारी असतील.
इम्रानच्या पक्षाने धमकी दिली आहे
तथापि, ‘पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफ’ पक्षाने 15 ऑक्टोबर रोजी तुरुंगात टाकलेल्या इमरान खानवर लादलेल्या बंदीच्या विरोधात आंदोलन करण्याची धमकी दिली आहे आणि सरकारने त्यांना त्यांचे कुटुंब, कायदेशीर टीम आणि डॉक्टरांना भेटण्याची परवानगी देण्याची मागणी केली आहे. असद कैसर, हमीद खान आणि रौफ हसन हे नेते आहेत ज्यांना असे वाटते की अशी निदर्शने करणे पाकिस्तानच्या हिताचे नाही. अली मोहम्मद खान हे पीटीआयच्या राजकीय समितीचा भाग नाहीत, परंतु 15 ऑक्टोबर रोजी आंदोलन पुकारल्याने तेही नाराज आहेत.
हे देखील वाचा : अंतराळात तैनात होणार भारताचे 52 ‘गुप्तहेर’ सॅटेलाईट; चीन-पाकिस्तानचा तणाव वाढण्याची शक्यता
पाकिस्तानचे उपपंतप्रधान आणि परराष्ट्र मंत्री इशाक दार यांनी सांगितले की, देश SCO शिखर परिषदेचे यजमानपदासाठी पूर्णपणे तयार आहे. इस्लामाबादमधील कार्यक्रमाच्या व्यवस्थेचा आढावा घेण्यासाठी आयोजित कार्यक्रमादरम्यान त्यांनी प्रसारमाध्यमांना सांगितले की, “आम्ही भारतीय परराष्ट्र मंत्र्यांसह शिखर परिषदेत सहभागी होणाऱ्या नेत्यांचे स्वागत करण्यास तयार आहोत.
अनेक वर्षांनी अशी संधी
ते म्हणाले की, पाकिस्तान अनेक वर्षांनी मोठ्या आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रमाचे आयोजन करत आहे आणि ते आपल्या जबाबदाऱ्या शक्य तितक्या चांगल्या पद्धतीने पार पाडतील. दार म्हणाले की, चीनचे पंतप्रधान त्यांच्या पाकिस्तानी समकक्षांशी द्विपक्षीय चर्चाही करतील. ते म्हणाले की, भारताने द्विपक्षीय बैठकीसाठी कोणतीही विनंती केलेली नाही. पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफचे नाव न घेता, दार यांनी निदर्शने पुकारून शिखरावर तोडफोड करण्याचा प्रयत्न करत असल्याची टीका केली.
दार म्हणाले, ‘राष्ट्रीय स्तरावरील महत्त्वाच्या कार्यक्रमांदरम्यान होणारे आंदोलने सकारात्मक संदेश देत नाहीत. 2001 मध्ये स्थापन झालेल्या SCO चा उद्देश या प्रदेशात राजकीय, आर्थिक आणि सुरक्षा सहकार्याला चालना देणे आहे. SCO मध्ये पाकिस्तान, चीन, भारत, रशिया, इराण, कझाकिस्तान, किर्गिस्तान, ताजिकिस्तान, उझबेकिस्तान आणि बेलारूस यांचा समावेश आहे आणि इतर 16 देश निरीक्षक किंवा ‘संवाद भागीदार’ म्हणून संबद्ध आहेत.