World Diabetes Day: रक्तातील साखर नियंत्रित ठेवण्यासाठी रात्रीची झोप महत्त्वाची, तज्ज्ञांचा खुलासा

World Diabetes Day 2024: रक्तातील साखर नियंत्रित राखण्यासाठी अनेक प्रयत्न करावे लागतात. वर्ल्ड डायबिटीस डे च्या निमित्ताने डायबिटीसबाबत जागरूकता पसरवणे अधिक महत्त्वाचे ठरते. जाणून घ्या अधिक माहिती

मधुमेहींची संख्या दिवसेंदिवस वाढत चालली आहे. 14 नोव्हेंबर रोजी जगभरात डायबिटीसबाबत जागरूकतेसाठी वर्ल्ड डायबिटीस डे साजरा केला जातो. हा आजार लहानांपासून वयोवृद्धांपर्यंत कोणालाही होऊ शकतो. मधुमेहाचा आजार होण्यामागच्या प्रमुख कारणांमध्ये खाण्या-पिण्याच्या चुकीच्या सवयी आणि चूकीची जीवनशैली यांचा समावेश आहे. स्वादुपिंडात इन्सुलिनच्या कमतरतेमुळे रक्तातील ग्लुकोजची पातळी वाढल्यामुळे उद्भवणाऱ्या या आरोग्याच्या समस्येमध्ये आहाराची काळजी घेणं सर्वात महत्त्वाचं आहे. मधुमेहाने ग्रस्त असलेल्या लोकांना अनेकदा उच्च आणि कमी रक्तातील साखरेची पातळी या समस्येचा सामना करावा लागतो. 

जर तुम्ही तुमच्या लाईफस्टाईलमध्ये बदल केला, चांगला आहार घेतला तर बऱ्याच अंशी मधुमेह नियंत्रणात ठेवता येतो.  म्हणून डायबिटीस रूग्णांनी आपल्या खाण्यापिण्याच्या सवयीसह झोपेकडेही लक्ष देण्याची नितांत गरज असते. डॉ. कुशल बांगर, जनरल फिजिशियन आणि इंटेन्सिव्हिस्ट, एम्स हॉस्पिटल, डोंबिवली यांनी याबाबत अधिक माहिती दिली आहे. (फोटौ सौजन्य – iStock) 

रात्री साखर अधिक वाढते 

मधुमेहामध्ये, बहुतेक लोक रात्रीच्या वेळी रक्तातील साखर वाढण्याची तक्रार करतात,  म्हणून रात्रीचे जेवण संध्याकाळी ७ ते ८ दरम्यान घेतले पाहिजे, जेणेकरून अन्न पचण्यास योग्य वेळ मिळेल. तसेच अन्नामध्ये फायबर आणि प्रथिने युक्त गोष्टींचा समावेश करा. कार्बोहायड्रेट असलेले पदार्थ टाळा, हलका आहार घ्या. रात्रीच्या जेवणानंतर काही वेळ चालत राहा. याशिवाय काही गोष्टी पाळणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे आपण त्याचा थोडा आढावा घेऊ. 

हेदेखील वाचा – सकाळी उठल्यावर दिसणारी ही लक्षण देत असतात डायबिटीज झाल्याचा इशारा, दुर्लक्ष केल्यास मृत्यूला पडू शकता बळी

डायबिटीस नियंत्रणासाठी काय करावे

रात्रीचे जेवण संतुलित करा:  मधुमेहाच्या रुग्णाने रात्रीचे जेवण संतुलित केले पाहिजे ज्यामध्ये पातळ प्रथिने, कॉम्प्लेक्स कार्बोहायड्रेट्स आणि भाज्या यांचा समावेश आहे. तपकिरी तांदूळ आणि वाफवलेल्या भाज्यांसह ग्रील्ड चिकन खावे.

आराम करा: मधुमेहाच्या रुग्णाने झोपण्यापूर्वी आराम करणे महत्वाचे आहे. तणाव कमी करण्यात मदत करण्यासाठी दीर्घ श्वास घेणे किंवा ध्यान करणे यासारख्या काही विश्रांती तंत्रांचा सराव करू शकतात.

पुरेशी झोप घ्या: मधुमेहाच्या रुग्णाने त्यांच्या रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यात मदत करण्यासाठी दररोज रात्री 7-8 तास झोपेचे लक्ष्य ठेवले पाहिजे.

मद्यपान टाळा: रात्रीच्या वेळी मद्यपानाचे सेवन करणे चुकीचे ठरते. यामुळे तुमचे डोके शांत राहात नाही आणि झोप न येण्याची समस्या वाढते. तसंच रक्तातील साखरेची पातळी अचानक यामुळे वाढू लागते हे लक्षात ठेवा.

झोपण्यापूर्वी जास्त पाणी पिऊ नका: रात्री झोपण्यापूर्वी तुम्हाला पाणी पिण्याची सवय असेल तर ही सवय वेळीच सोडा. डायबिटीस असल्यास, सतत लघ्वीला जाण्याची समस्या आधीच असते. पाणी पिण्याने युरिन डिस्चार्जसाठी सारखे उठावे लागेल आणि झोप अपूर्ण राहील.

रात्री झोपण्यापूर्वी साखरेची पातळी तपासा: मधुमेह नियंत्रित करण्यासाठी नियमित साखरेची पातळीचे निरीक्षण करणै खूप महत्वाचे ठरते. अनेकदा लोक दिवसभर त्यांची साखरेची पातळी तपासतात परंतु रात्री झोपण्यापूर्वी देखील ही सवय लावा. रात्री झोपताना साखरेची पातळी 88-80 mg/dL च्या श्रेणीत असावी.

जेवल्यावर शतपावली करा: तुम्ही झोपण्यापूर्वी थोडेसे चालत असाल तर ते शरीरातील रक्तातील साखरेची पातळी सामान्य ठेवण्यास मदत करू शकते.

झोपण्यापूर्वी दात घासा: मधुमेहाच्या रुग्णांनी दात आणि हिरड्यांची अधिक काळजी घ्यावी. टाईप 2 मधुमेह असलेल्या लोकांनी रात्री झोपण्यापूर्वी दात घासणे आणि फ्लॉस करणे आवश्यक आहे, कारण त्यांना हिरड्यांचे आजार आणि पोकळी होण्याची अधिक शक्यता असते.

हेदेखील वाचा – डायबिटीज असणाऱ्या व्यक्तीने किती वेळा ब्लड शुगर चेक केली पाहिजे? जाणून घ्या योग्य पद्धत