‘या’ देशात आहे ज्वालामुखीच्या काठावर स्थित अद्वितीय 700 वर्षे जुनी गणेश मूर्ती; जाणून घ्या कोठे आहे हे ठिकाण

वेगवेगळ्या गणेश मंडळांमध्ये मूर्ती बसवण्यात येत आहेत, तर प्रसिद्ध गणेश मंदिरांमध्ये प्रदर्शनाचे स्वतःचे असे महत्त्व आहे. पण तुम्हाला माहिती आहे का की केवळ भारतातच नाही तर इंडोनेशियामध्येही अनेक गणेश मंदिरे आहेत आणि इंडोनेशियातील ज्वालामुखीच्या तोंडावर 700 वर्षांपासून गणेशजी तेथे उपस्थित आहेत.

Pic credit : social media

Follow Us:

Follow Us:

इंडोनेशिया: केवळ देशातच नव्हे तर जगातील अनेक भागांत गणपतीची पूजा केली जाते. इंडोनेशिया हा असाच एक देश आहे. तिथला गणपती इतका पूज्य आहे की तिथल्या 20,000 रुपयांच्या नोटेवरही त्याचे चित्र आहे. सक्रिय ज्वालामुखीच्या तोंडावर एक अद्वितीय गणेश मंदिर देखील आहे. या मंदिरात वार्षिक जलसा होतो, ज्यामध्ये लोक आपला जीव धोक्यात घालून सलग 14 दिवस गणेशाची पूजा करतात.

गणेश मंदिर कोठे बांधले आहे? 

इंडोनेशियामध्ये एकूण 141 ज्वालामुखी आहेत त्यापैकी 130 अजूनही सक्रिय आहेत. म्हणजेच ते वेळोवेळी उद्रेक होत राहतात. यापैकी एक म्हणजे माउंट ब्रोमो पर्वतावर बांधलेला ज्वालामुखी. जगातील सर्वात सक्रिय ज्वालामुखीपैकी एक असल्याने इंडोनेशियाला जाणाऱ्या पर्यटकांना त्याच्या अनेक भागांना भेट देण्यास मनाई आहे परंतु ज्वालामुखीचे धोकादायक स्वरूप येथील लोकांना त्याच्या मुखाशी असलेल्या गणेश मंदिराला भेट देण्यापासून रोखत नाही. केवळ गणेशपूजनामुळेच ते आतापर्यंत सुरक्षित असल्याचे मानले जाते.

पूजेचा इतिहास काय आहे

माउंट ब्रोमो म्हणजे स्थानिक जावानीज भाषेत भगवान ब्रह्मा. येथील मंदिर जरी गणेशाचे असले तरी स्थानिक लोकांचा असा विश्वास आहे की ही मुख्य मूर्ती 700 वर्षांपासून आहे. जी त्यांच्या पूर्वजांनी स्थापित केली होती. मान्यतेनुसार ही गणेशमूर्ती जळत्या ज्वालामुखीच्या जवळ राहूनही त्यांचे रक्षण करत आहे.

याच कारणामुळे इथल्या पूर्वेला स्थायिक झालेला एक आदिवासी समूह, ज्याला टांगेरीज म्हणून ओळखले जाते. ते अनेक शतकांपासून गणेशाची पूजा करत आहेत. हे गणेश मंदिर लुहूर पोटें म्हणून ओळखले जाते. मंदिराचे वैशिष्ट्य म्हणजे येथे गणेशाच्या विविध प्रकारच्या मूर्ती असून सर्व मूर्ती ज्वालामुखीच्या गोठलेल्या लाव्हापासून बनवलेल्या आहेत.

Pic credit : social media

हिंदू चालीरीतींचे महत्त्व

ब्रोमो पर्वताभोवती बांधलेल्या ३० गावांमध्ये या जमातीचे सुमारे १ लाख लोक राहतात. ते स्वतःला हिंदू मानतात आणि त्यांनी हिंदू प्रथाच अंगिकारल्या आहेत. कालांतराने त्यांच्या चालीरीतींमध्ये काही बौद्ध प्रथा देखील जोडल्या गेल्या आहेत. या लोकांप्रमाणेच त्रिमूर्तीची (ब्रह्मा, विष्णू, महेश) पूजा करण्याबरोबरच भगवान बुद्धाचीही पूजा करतात.

हे देखील वाचा : डोडीतालमध्ये आहे भगवान गणेशाचे जन्मस्थान; माता अन्नपूर्णाचे मंदिर आणि तलावाचे खोल रहस्य

यामागे आहे अनोखी दंतकथा

सर्व विधींमध्ये, टांगेरीजमध्ये एका विशेष पूजेला खूप महत्त्व आहे. जरी ब्रोमो पर्वतावर वर्षभर गणपतीची पूजा केली जात असली तरी मुख्य कार्यक्रम जुलैमध्ये 14 दिवस चालतो. या पूजेला यज्ञया कसाडा उत्सव म्हणतात. 13व्या ते 14व्या शतकादरम्यान ही पूजा सुरू झाल्याचे मानले जाते. यामागे एक लोककथा देखील आहे. ज्यानुसार देवाने त्या ठिकाणच्या राजा आणि राणीला 14 मुले दिली. जे वर्षानुवर्षे अपत्यहीन होते. या अटीवर की ते 25 वे आणि शेवटचे बाळ पर्वतावर अर्पण करतील. यानंतर दरवर्षी पूजेची प्रक्रिया सुरू झाली.

ज्वालामुखीच्या आत गणपतीला फळे, फुले आणि हंगामी भाज्याही अर्पण केल्या जातात. असे मानले जाते की भगवान गणेशाची पूजा केल्याने आणि जळत्या ज्वालामुखीला फळे अर्पण केल्याने उद्रेक थांबतो आणि तसे न केल्यास हा समाज नष्ट होईल. ज्वालामुखीमध्ये मोठ्या प्रमाणावर उद्रेक होत असले तरी पूजा नक्कीच केली जाते. 2016 मध्ये ज्वालामुखीचा उद्रेक होत होता. तेव्हाही सरकारने केवळ 15 पुजाऱ्यांना पूजा करण्याची परवानगी दिली होती. मात्र हजारो लोक आले होते.

हे देखील वाचा : जगातील एक ‘असा’ देश जिथे लाकडी पेटीत लपवून ठेवतात गणपतीची मूर्ती; जाणून घ्या यामागची रंजक कथा

पुरोहितांची व्यवस्था काय आहे? 

अनेक उपासनेच्या पद्धती हिंदूंप्रमाणेच आहेत. आपल्या मंदिरात जसे पुजारी असतात तसेच इथेही पुजारी आहेत. ज्यांना रेशी पूजांग म्हणतात. ते लोकांना नियम आणि कायदे पूर्ण करण्यात मदत करतात. पुढे फक्त पुजाऱ्याचा मुलगा पुजारी होतो. मोठ्या उत्सवादरम्यान पुजाऱ्याचे तीन सहाय्यक असतात. ज्यांना लेगेन, सेपुह आणि डंडन म्हणतात.

पाहण्यासाठी पर्यटकही येतात 

या महोत्सवात विदेशी पर्यटकही खूप आकर्षित होतात. मात्र एखाद्या पर्यटकाला श्वास घेण्यास त्रास होत असेल किंवा आरोग्याची इतर कोणतीही समस्या असेल तर त्याला येथे येण्यास परवानगी नाही.

Web Title: 700 years old lord ganesha statue on the edge of a volcano in indonesia nrhp

Get Latest  Marathi News ,  Maharashtra News and  Marathi News from Politics,  Election News ,  Sports News ,  Entertainment News,  Business News and   Religion News only on Navarashtra.com