अमेरिकेत ‘या’ व्हायरसमुळे एकाचा मृत्यू; जाणून घ्या चीन, हाँगकाँगसह जगभरात काय आहे परिस्थिती

H5N1 बर्ड फ्लूचा प्रादुर्भाव 2021 पासून अमेरिकेतील वन्य पक्षी आणि कोंबड्यांमध्ये पसरला आहे. 2024 मध्ये हा विषाणू पहिल्यांदाच दुभत्या गायींमध्ये आढळून आला.

वॉशिंग्टन डीसी : अमेरिकेतील लुईझियाना येथे H5N1 बर्ड फ्लूमुळे एका व्यक्तीचा मृत्यू झाला आहे. देशातील बर्ड फ्लूमुळे झालेला हा पहिला मृत्यू आहे. 65 वर्षीय व्यक्तीला 13 डिसेंबर रोजी रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते. त्याला आधीच काही गंभीर आरोग्य समस्या होत्या, ज्यामुळे त्याचा बर्ड फ्लूने मृत्यू होण्याचा धोका वाढला होता. H5N1 बर्ड फ्लूचा प्रादुर्भाव 2021 पासून अमेरिकेतील वन्य पक्षी आणि कोंबड्यांमध्ये पसरला आहे. 2024 मध्ये हा विषाणू पहिल्यांदाच दुभत्या गायींमध्ये आढळून आला.

लुईझियाना आरोग्य विभाग (LDH) ने पुष्टी केली की तो माणूस त्याच्या घरी असलेल्या वन्य पक्ष्यांच्या कळपाच्या संपर्कात आल्यानंतर आजारी पडला. आरोग्य विभागाने तपासाअंती सांगितले की, H5N1 ची मानव-ते-माणस किंवा इतर प्रकरणे आढळून आली नाहीत. लुईझियानामधील हे प्रकरण आतापर्यंतचे एकमेव प्रकरण आहे.

H5N1 बर्ड फ्लू पसरतो

H5N1 बर्ड फ्लूचा प्रादुर्भाव 2021 पासून अमेरिकेतील वन्य पक्षी आणि कोंबड्यांमध्ये पसरला आहे. 2024 मध्ये हा विषाणू पहिल्यांदाच दुभत्या गायींमध्ये आढळून आला. H5N1 ने यूएस मध्ये किमान 66 लोकांना संक्रमित केले आहे, त्यापैकी बहुतेक संक्रमित गायी किंवा कोंबडीच्या थेट संपर्कात आले आहेत. या प्रकारचा विषाणू पक्ष्यांमध्ये पसरणाऱ्या D1.1 जीनोटाइपशी जुळतो, गायींमध्ये पसरणाऱ्या B3.13 जीनोटाइपशी नाही.

सस्तन प्राणी आणि इतर प्राण्यांमध्ये H5N1 संसर्ग

2022 मध्ये H5N1 विषाणूचा प्रादुर्भाव फक्त पक्ष्यांपुरता मर्यादित नव्हता, तर कोल्हे, मांजर, कुत्रे आणि प्राणीसंग्रहालयातील सस्तन प्राण्यांमध्येही संसर्ग दिसून आला. HPAI H5N1 विषाणू अनेक यूएस राज्ये आणि कॅनडामधील विविध प्राण्यांमध्ये आढळले आहेत, ज्यात कोल्हे, मिंक आणि बॉबकॅट यांचा समावेश आहे.

याशिवाय स्पेन आणि चीन सारख्या देशांमध्येही पोल्ट्री फार्ममध्ये काम करणाऱ्या कामगारांमध्ये H5N1 संसर्गाची प्रकरणे आढळून आली आहेत. 2022 मध्ये स्पेनमधील पोल्ट्री कामगारांमध्ये H5N1 संसर्गाची दोन प्रकरणे आढळली, त्यापैकी एक लक्षणे नसलेला होता.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : जुरासिक काळातील एक अद्भुत शोध! ऑक्सफर्डशायरमध्ये सापडले डायनासोरच्या पावलांचे 200 पेक्षा अधिक ठसे

हाँगकाँगमध्ये H5N1 विषाणूचा उद्रेक

1997 मध्ये हाँगकाँगमध्ये H5N1 विषाणूचा उद्रेक दिसून आला. यूएस सरकारच्या अधिकृत वेबसाइट NLM च्या अहवालानुसार, या विषाणूने प्रथमच 18 लोकांना संक्रमित केले, त्यापैकी 6 लोकांचा मृत्यू झाला. H5N1 विषाणूचा मानवांना संसर्ग होण्याची ही पहिलीच वेळ होती, ज्यामुळे या विषाणूचा धोका आणखी खोलवर गेला.

H5N1 विषाणू आणि त्याचा प्रसाराचा मार्ग

H5N1 विषाणूचा संसर्ग प्रामुख्याने पक्ष्यांमधून पसरतो, जो जंगली पक्षी आणि कोंबड्यांमधून मानवांपर्यंत पोहोचला. हाँगकाँगमध्ये पहिल्यांदा हा विषाणू आढळला तेव्हा कोंबडी आणि इतर पोल्ट्रीमध्ये तो वेगाने पसरला. यानंतर मानवांमध्ये संसर्गाच्या घटना समोर आल्या. H5N1 विषाणू संक्रमित पक्ष्यांसोबत काम करून किंवा स्पर्श केल्याने संक्रमित होऊ शकतो. त्यामुळे हा विषाणू पोल्ट्री मार्केट आणि फार्ममध्ये झपाट्याने पसरतो.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : सहाव्या पिढीचे रहस्यमय फायटर जेट ‘J-36’ बनेल चिनी ड्रोन आर्मीचा कमांडर; तज्ज्ञांनी दिली गंभीर प्रतिक्रिया

पोल्ट्री फार्म नष्ट करण्यासाठी पावले

व्हायरसचा प्रसार रोखण्यासाठी आणि दूर करण्यासाठी, हाँगकाँगमधील सर्व पोल्ट्री मार्केट आणि चिकन फार्म डिसेंबर 1997 मध्ये बंद करण्यात आले आणि स्वच्छ करण्यात आले. हे पाऊल त्यावेळी खूप महत्त्वाचे ठरले कारण त्याद्वारे विषाणूचा पुढील प्रसार रोखता येऊ शकतो.

हवामान बदल आणि रोग नियंत्रणाचे आव्हान

सस्तन प्राणी आणि पोल्ट्री फार्म यांच्या संपर्कातून मानवांमध्ये H5N1 विषाणूचा प्रसार हवामानातील बदल आणि पर्यावरणीय बदलांमुळे अधिक चिंताजनक बनला आहे. ही घटना केवळ अमेरिकेपुरती मर्यादित नाही, तर विविध देशांमध्येही त्याचे पडसाद उमटत आहेत.