भारतात उभारणार कॉम्प्रेस्ड बायोगॅस प्लांट, नेमका काय आहे प्रकल्प? (फोटो सौजन्य - सोशल मीडिया)
BPCL and GPS Renewables Form Joint Venture to Develop Compressed Biogas Plants Marathi News: भारत पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड (BPCL) आणि GPS रिन्यूएबल्स प्रायव्हेट लिमिटेड यांनी संपूर्ण भारतात कॉम्प्रेस्ड बायोगॅस (CBG) प्लांट उभारण्यासाठी संयुक्त उपक्रम करारावर स्वाक्षरी केली आहे. बीपीसीएलचे संचालक संजय खन्ना आणि राज कुमार दुबे यांच्या उपस्थितीत बीपीसीएलचे प्रमुख (कॉर्पोरेट स्ट्रॅटेजी) समीत पै आणि जीपीएस रिन्यूएबल्सचे सीईओ आणि सह-संस्थापक मैनाक चक्रवर्ती यांनी संयुक्त उपक्रम करारावर स्वाक्षरी केली.
या संयुक्त उपक्रमाद्वारे बिहार, ओडिशा, पंजाब, उत्तर प्रदेश आणि पश्चिम बंगालमध्ये ८-१० सीबीजी प्लांट विकसित केले जातील. कृषी बायोमासची उपलब्धता आणि बीपीसीएलच्या शहरी गॅस वितरण कव्हरेजच्या आधारे ही ठिकाणे निवडण्यात आली.
या उपक्रमाचा उद्देश कचऱ्यापासून ऊर्जा तंत्रज्ञानाचा वापर करून सेंद्रिय कचऱ्याचे सीबीजीमध्ये रूपांतर करणे आहे. या उपक्रमाचा उद्देश कचऱ्याच्या व्यवस्थापनाला पाठिंबा देणे, हरितगृह वायू उत्सर्जन कमी करणे आणि कृषी अवशेष खरेदीद्वारे ग्रामीण उत्पन्न निर्माण करणे आहे. हे संयुक्त उपक्रम गोबार्धन, सॅटॅट आणि सीबीजी ब्लेंडिंग ऑब्लिगेशन सारख्या राष्ट्रीय कार्यक्रमांशी सुसंगत आहे.
हवामान वचनबद्धता आणि ऊर्जा सुरक्षा उद्दिष्टांमुळे भारताची स्वच्छ ऊर्जेच्या पर्यायांची मागणी वाढत आहे. या बदलात कॉम्प्रेस्ड बायोगॅस (CBG) हा एक महत्त्वाचा घटक म्हणून उदयास येत आहे, जो वाहतूक आणि उद्योगात पारंपारिक इंधनांसाठी अक्षय पर्याय प्रदान करतो. भारत सरकारच्या शाश्वत पर्यायी परवडणाऱ्या वाहतुकीकडे (SATAT) उपक्रमांतर्गत, देशभरात 5,000 हून अधिक CBG प्लांट स्थापित करण्याचे लक्ष्य आहे.
सीबीजी क्षेत्र भारताच्या जैवऊर्जा क्षमतेशी देखील सुसंगत आहे, कारण देश दरवर्षी ५०० दशलक्ष टनांपेक्षा जास्त शेती कचरा निर्माण करतो. सीबीजीमध्ये बीपीसीएलचे पाऊल स्कोप १ आणि स्कोप २ उत्सर्जनासाठी २०४० च्या निव्वळ शून्य लक्ष्याला समर्थन देते. जीपीएस रिन्यूएबल्स तांत्रिक कौशल्य आणि इंदूरमधील आशियातील सर्वात मोठ्या आरएनजी प्लांटसह १०० हून अधिक बायोगॅस प्रतिष्ठापनांचा ट्रॅक रेकॉर्ड आणते.