अल्ट्रा-एचएनआयंच्या गुंतवणुकीत वाढ; रिअल इस्टेट, इक्विटी आणि लक्झरी वस्तूंना प्राधान्य

कोटक महिंद्रा बँकेच्या अहवालानुसार, अल्ट्रा-एचएनआय मोठ्या प्रमाणावर रिअल इस्टेट, इक्विटी आणि लक्झरी वस्तूंमध्ये गुंतवणूक करत आहेत. आंतरराष्ट्रीय गुंतवणुकीकडेही त्यांचा कल वाढत आहे.

कोटक महिंद्रा बँकेच्या कोटक प्रायव्हेट बँकिंग विभागाने आपला बहुप्रतिक्षित टॉप ऑफ द पिरॅमिड (TOP) रिपोर्ट प्रकाशित केला आहे. हा अहवाल अल्ट्रा-नेट-वर्थ इंडिव्हिज्युअल्स (अल्ट्रा-एचएनआय) यांच्या गुंतवणुकीच्या प्रवृत्ती, खर्चाच्या सवयी आणि जीवनशैलीतील बदल दर्शवतो. 2023 आणि 2024 मध्ये आर्थिक वाढ आणि गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास वाढल्यामुळे भारताने 268 आयपीओ नोंदवले, ज्यामुळे जागतिक आयपीओ मार्केटमध्ये भारताचा वाटा 30% झाला आहे. अल्ट्रा-एचएनआय त्यांच्या एकूण संपत्तीच्या 32% भाग इक्विटीमध्ये गुंतवतात, यातील 89% गुंतवणूक वैयक्तिक शेअर्समध्ये होते. विशेषतः, आंतरराष्ट्रीय बाजारात अमेरिकेतील शेअर्सना अधिक पसंती दिली जात आहे.

आरबीआयने भारताच्या प्रायव्हेट सेक्टरच्या मोठ्या बँकेवर केली कारवाई, ठोठवण्यात आला मोठा दंड; काय आहे कारण?

आरोग्य आणि वेलनेस हा अल्ट्रा-एचएनआयंसाठी मोठा प्राधान्यक्रम बनला आहे. 90% अल्ट्रा-एचएनआय आरोग्य सेवांवर भर देतात आणि त्यांच्या खर्चाच्या 10% रक्कम आरोग्य सेवांसाठी राखून ठेवतात. विशेष म्हणजे, 81% व्यक्ती प्रतिबंधात्मक आरोग्यसेवा आणि जीवनशैलीत सुधारणा करण्यावर भर देत आहेत. लक्झरी आणि संग्रहणीय वस्तूंमध्येही अल्ट्रा-एचएनआयंची मोठी गुंतवणूक आहे. 94% लोक दागिन्यांमध्ये गुंतवणूक करतात, तर 73% कला संग्रहाला प्राधान्य देतात. तसेच, दुर्मिळ नाणी, स्टॅम्प, विंटेज वाइन आणि एनएफटीमध्ये रस वाढत आहे.

रिअल इस्टेट गुंतवणुकीच्या संदर्भात, अल्ट्रा-हाय नेटवर्थ इंडिव्हिज्युअल्स (Ultra-HNIs) मोठ्या प्रमाणावर व्यावसायिक रिअल इस्टेट गुंतवणुकीला प्राधान्य देतात. यामागील मुख्य कारण म्हणजे व्यावसायिक रिअल इस्टेटमधून भाडे उत्पन्न आणि दीर्घकालीन भांडवली वाढ मिळण्याची संधी अधिक असते. एका अहवालानुसार, तब्बल 45% अल्ट्रा-एचएनआय व्यावसायिक मालमत्तांमध्ये गुंतवणूक करण्यास प्राधान्य देतात. व्यावसायिक मालमत्तेमधील गुंतवणूक केवळ उत्पन्न वाढवण्यासाठीच नाही, तर त्यांच्या संपत्तीचे विविधीकरण करण्यासाठी आणि जोखीम कमी करण्यासाठी देखील केली जाते. याशिवाय, संपत्ती हस्तांतरण आणि इस्टेट नियोजन यासारख्या महत्त्वाच्या घटकांकडेही अल्ट्रा-एचएनआय लक्ष देत आहेत. पुढील पिढीला संपत्तीचे योग्यरित्या हस्तांतरण करण्याची गरज लक्षात घेऊन 37% अल्ट्रा-एचएनआय संपत्ती हस्तांतरणाला प्राधान्य देत आहेत. त्याचबरोबर, 43% अल्ट्रा-एचएनआय यासाठी खासगी बँकर्स किंवा अकाउंटंट्सवर अवलंबून असतात, कारण योग्य नियोजनामुळे त्यांची संपत्ती दीर्घकाल टिकून राहू शकते.

भारतात ग्राहकसेवेत एआयचा प्रभाव; ८०% ग्राहक चॅटबोट्सवर अवलंबून

जागतिक गुंतवणुकीच्या दृष्टीने पाहिल्यास, अल्ट्रा-एचएनआयंमध्ये आंतरराष्ट्रीय इक्विटी गुंतवणुकीकडे कल वाढत आहे. विशेषतः अमेरिका आणि यूकेसारख्या स्थिर अर्थव्यवस्थांमध्ये गुंतवणूक करण्याकडे त्यांचा कल दिसून येतो. आकडेवारीनुसार, 62% अल्ट्रा-एचएनआय आंतरराष्ट्रीय इक्विटी गुंतवणुकीला पसंती देतात. त्यामुळे त्यांचे पोर्टफोलिओ अधिक स्थिर आणि परताव्यासाठी मजबूत होत आहेत. याशिवाय, स्थलांतराचा विचार करणाऱ्या अल्ट्रा-एचएनआयंचे प्रमाणही वाढत आहे. पाच पैकी एक अल्ट्रा-एचएनआय भविष्यात स्थलांतर करण्याचा विचार करत आहे, विशेषतः कर-सवलतीच्या आणि उच्च जीवनमानाच्या देशांमध्ये. कोटक प्रायव्हेट बँकिंगचे सीईओ ऐश्वर्य दास यांनी सांगितल्याप्रमाणे, “भारताच्या वेगाने वाढणाऱ्या अर्थव्यवस्थेसोबतच अल्ट्रा-एचएनआयंच्या गुंतवणुकीचे नमुनेही बदलत आहेत. पुढील काही वर्षांत त्यांच्या खर्चाच्या आणि गुंतवणुकीच्या सवयींमध्ये मोठा बदल होण्याची शक्यता आहे. 2028 पर्यंत त्यांच्या खर्चात मोठ्या प्रमाणात वाढ होईल.”

हा अहवाल 150 अल्ट्रा-एचएनआयंच्या सर्वेक्षणावर आधारित असून, भविष्यातील संपत्ती व्यवस्थापन आणि गुंतवणुकीसाठी एक महत्त्वाचा दिशादर्शक ठरणार आहे. अल्ट्रा-एचएनआय गुंतवणुकीच्या नव्या संधी शोधत असून, विविध प्रकारच्या मालमत्ता आणि गुंतवणुकीच्या साधनांमध्ये अधिक गुंतवणूक करण्याचा कल दिसून येतो. त्यामुळे भविष्यात भारतातील संपत्ती व्यवस्थापन क्षेत्रात मोठे बदल घडण्याची शक्यता आहे.