फोटो सौजन्य- istock
दिवाळीच्या पूजेमध्ये उसाचा वापर करणे खूप शुभ मानले जाते. ऊस हा देवी लक्ष्मीचा आवडता आहे असे म्हणतात.
दिवाळीच्या दिवशी विशेष पूजा केली जाते. पूजेदरम्यान विविध साहित्याचा वापर केला जातो. पण तुम्हाला माहीत आहे का की दिवाळीच्या पूजेसाठी ऊसाचेही खूप महत्त्व आहे. उत्तराखंडच्या कुमाऊं विभागात दिवाळी साजरी करण्याची अनोखी परंपरा आहे. इथले लोक दिवाळीच्या दिवशी घरोघरी उसापासून लक्ष्मीची सुंदर मूर्ती बनवतात.
धनत्रयोदशीने दिव्यांचा सण सुरू होताच दिवाळीचा दिवसही जवळ येऊ लागतो. दिवाळीच्या दिवशी लक्ष्मी आणि गणपतीची पूजा करण्याचा विधी सांगितला आहे. असे मानले जाते की या दिवशी देवी लक्ष्मीची पूजा केल्याने साधकाच्या घरात लक्ष्मीची कृपा आणि समृद्धी राहते. मात्र, लक्ष्मी देवीच्या पूजेत ऊस नक्कीच अर्पण केला जातो, हे अनेकांना माहीत नाही. कारण ऊस हे धन आणि गोडीचे प्रतीक मानले जाते. लक्ष्मी देवीच्या पूजेत ऊस का अर्पण केला जातो आणि त्याच्या सेवनाने आरोग्याला कोणते फायदे होतात हे जाणून घेऊया.
हेदेखील वाचा- लक्ष्मी, काली, श्रीकृष्ण आणि यमदेव यांचा आशीर्वाद घेण्यासाठी छोट्या दिवाळीत करा हे 5 उपाय
पुराणात ऊस अत्यंत शुभ आणि फलदायी मानला आहे. याशिवाय लक्ष्मीलाही ऊस प्रिय आहे. याच कारणामुळे उत्तराखंडमधील नैनितालमध्येही लोक घरात उसापासून लक्ष्मीची सुंदर मूर्ती बनवतात. लक्ष्मीपूजनाच्या वेळी देवी लक्ष्मीसोबत तिच्या आवडत्या वस्तूंचीही पूजा केली जाते. त्यामुळे आई प्रसन्न होते आणि इच्छा पूर्ण होतात.
कार्तिक महिन्याच्या एकादशीपासून ऊसाची काढणी केली जाते. या कारणास्तवही ऊसाचे पहिले पीक लक्ष्मीला अर्पण केले जाते. दिवाळीच्या दिवशी उसासोबत लक्ष्मीची पूजा करणे किंवा उसापासून लक्ष्मीची मूर्ती बनवणे शुभ मानले जाते. माता लक्ष्मीचे वाहन गजराज आहे. आणि गजराजला ऊस खूप आवडतो. माता लक्ष्मी दिवाळीच्या दिवशी गजराजावर स्वार होऊन लोकांच्या घरी येतात. गजराजाच्या माध्यमातून माता लक्ष्मीही प्रसन्न होते.
हेदेखील वाचा- दिवाळीत कोणत्या दिशेला कोणते तोरण लावावे? जाणून घ्या
कुमाऊँमध्ये ऊसाचे तीन भाग तांदळावर कांस्य ताटात ठेवले जातात. ऊसाचा वरचा भाग उसाच्या पानांनी बांधला जातो आणि त्यात पहाडी लिंबू लावले जाते जेणेकरून आईचा चेहरा बनवता येईल. लक्ष्मीची मूर्ती तयार करून त्यावर मातेच्या मुखवटा बांधून मातेला सजवले जाते. कुमाऊँच्या काही भागात लिंबावर पेंटिंग करून आईचा चेहरा बनवला जातो. त्यांनी सांगितले की ऊसाचे ते तीन भाग ब्रह्मा, विष्णू आणि महेश म्हणून पूजतात.
उसाचा रस प्यायल्याने शरीराला त्वरित ऊर्जा मिळते. इतकेच नाही तर ऊस कडक सूर्यप्रकाश आणि उष्णतेमध्ये ग्लुकोज आणि इलेक्ट्रोलाइटचे काम करतो.
ऊसाचा रस पचनाच्या समस्या दूर करण्यासाठी टॉनिक म्हणून काम करतो. यामध्ये पोटॅशियमचे जास्त प्रमाण पोटातील पीएच पातळी संतुलित ठेवण्याचे काम करते.