फोटो सौजन्य- istock
माता राणीची उपासना आणि प्रसन्न करण्यासाठी नवरात्रीचा सण विशेष मानला जातो. हे वर्षातून 4 वेळा येते, त्यापैकी एक म्हणजे चैत्र आणि दुसरी शारदीय नवरात्री याशिवाय आणखी दोन गुप्त नवरात्र असतात. सध्या अश्विन महिना सुरू असून शारदीय नवरात्र याच महिन्यात येते. यावेळेस या महामहोत्सवाला 3 ऑक्टोबरपासून सुरुवात झाली आहे. नवरात्रीच्या तिसऱ्या दिवशी चंद्रघंटा देवीची पूजा करण्याची परंपरा आहे. असे मानले जाते की त्याची पूजा केल्याने भक्तांची सर्व प्रकारची पापे नष्ट होतात आणि जीवनात कोणत्याही प्रकारचे भय असल्यास त्यापासून मुक्तीदेखील मिळते. देवीच्या तिसऱ्या रूपाचे नाव चंद्रघंटा कसे पडले, तिला काय अर्पण करावे आणि तिच्या जन्मामागील कथा काय आहे ते जाणून घेऊया.
हेदेखील वाचा- महाभारतामध्ये युधिष्ठिराकडे कोणते चमत्कारी पात्र होते? जाणून घ्या
चंद्राघंटा देवीचा स्वभाव कसा असतो
माँ दुर्गेचे तिसरे रूप चंद्रघंटा म्हणून ओळखले जाते. या रूपात माता सिंहावर युद्धाच्या मुद्रेत बसलेली दिसते आणि तिच्या कपाळावर तासाकृती चंद्रकोर असल्यामुळे तिला चंद्रघंटा म्हणतात. त्याच्या 10 हातात त्रिशूल, धनुष्य, गदा आणि तलवार इत्यादी शस्त्रे दिसतात. ज्योतिषशास्त्रात मातेचा संबंध मंगळ ग्रहाशी मानला जातो.
नैवेद्य काय दाखवाया
नवरात्रीचा तिसरा दिवस चंद्रघंटा मातेला समर्पित करण्यात आला आहे. तिसऱ्या दिवशीच्या पूजेमध्ये दुधापासून बनवलेल्या वस्तू किंवा सुक्या मेव्याचा नैवेद्य दाखवावा. असे केल्याने भक्ताच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. या दिवशी तुम्ही तुमच्या आईला दुधापासून बनवलेली मिठाई, ड्राय फ्रुट्स बर्फी इत्यादी अर्पण करू शकता.
हेदेखील वाचा- अन्नपूर्णा देवीचे रुप असलेल्या मंदिरात ही गोष्ट अर्पण करण्याची आहे खास प्रथा
पौराणिक कथेनुसार, एकेकाळी राक्षसांनी पृथ्वीचा ताबा घेतला आणि लोकांना सर्व प्रकारे त्रास दिला. महिषासुर नावाच्या राक्षसानेही देवांना सोडले नाही आणि देवराज इंद्राचे सिंहासन काबीज करण्यासाठी स्वर्गात पोहोचला.
अशा स्थितीत पृथ्वी आणि स्वर्गाला राक्षसांपासून मुक्त करण्यासाठी ब्रह्मा, विष्णू आणि महेश देवता आले. त्यानंतर तिन्ही देवतांनी संताप व्यक्त केला. यादरम्या भगवान शिवाने चंद्रघंटा देवीला त्रिशूल दिले, भगवान विष्णूने चक्र दिले, इंद्राने आपली घंटा दिली आणि सूर्याने आपले वैभव दिले. त्यानंतर देवी चंद्रघंटाने महिषासुराचा वध केला. त्यांच्या मुखातून एक दैवी ऊर्जा बाहेर पडली, जी आई चंद्रघंटाच्या रूपात अवतरली.