फोटो सौजन्य- istock
बाबा खातू श्याम जी यांना कलियुगातील देवता मानले जाते. त्यांना हरणाऱ्याचा आधार म्हणतात. असे मानले जाते की, जो हरल्यानंतर त्याच्या जागी जातो त्याला बाबा विजय मिळवून देतात. खातू श्यामजींचा जन्मदिवस दरवर्षी कार्तिक महिना किंवा शुक्ल पक्ष किंवा एकादशी तिथीला साजरा केला जातो. मात्र, काही लोक बाबांचा जन्मदिवस फाल्गुन महिन्याच्या 4 तारखेला साजरा करतात. खातू वाले बाबांचा जन्मदिवस देशभरात मोठ्या उत्साहात आणि थाटामाटात साजरा केला जातो. बाबांचे भक्त वर्षभर बाबांच्या वाढदिवसाची वाट पाहत असतात. अशा परिस्थितीत, खातू श्यामजींचा वाढदिवस कार्तिक महिन्यात कधी साजरा केला जाईल हे जाणून घेऊया.
खातू श्यामजींचा जन्मदिवस दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशीला साजरा केला जातो. या दिवशी देवूठथनी एकादशीचे व्रतही केले जाते. यावर्षी खातू श्यामजींचा वाढदिवस मंगळवार, 12 नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जाणार आहे.
हेदेखील वाचा- नोव्हेंबर महिन्यातील प्रदोष व्रत कधी आहे? जाणून घ्या मुहूर्त, महत्त्व
ॐ श्याम देवाय बर्बरीकाय हरये परमात्मने। प्रणतः क्लेशनाशाय सुह्र्दयाय नमो नमः।।
ॐ मोर्वी नंदनाय विद् महे श्याम देवाय धीमहि तन्नो बर्बरीक प्रचोदयात्।।
ॐ श्याम शरणम ममः
ॐ खातुनाथाय नमः
हेदेखील वाचा- शनिच्या साढेसातीपासून सुटका मिळविण्यासाठी करा ‘हे’ उपाय
खातू श्याम बाबांचे खरे नाव बर्बरिक होते. बाबा श्याम हे महाभारत काळाशी संबंधित असल्याचे मानले जाते. बारबारिक हा घटोत्कचाचा मुलगा, भीमाचा मुलगा आणि पांडवांचा नातू. बारबारिक आपल्या आध्यात्मिक साधनेने एक महान धनुर्धारी बनला होता. आई मौरवीच्या आशीर्वादामुळे तो लहानपणापासूनच अतिशय तेजस्वी होता. जेव्हा महाभारत युद्ध सुरू झाले. मग बार्बरिकलाही या युद्धात पाहण्याची आणि त्यात भाग घेण्याची इच्छा होती, परंतु त्याच्या आईने त्याला वचन दिले होते की तो युद्धात फक्त हरलेल्या बाजूस पाठिंबा देईल. आईच्या आज्ञेचे पालन करण्यासाठी तो रणांगणाकडे निघाला. भगवान श्रीकृष्णाला या सर्व गोष्टी माहीत होत्या. बर्बरिक कौरवांच्या बाजूने लढला तर पांडवांचा पराभव निश्चित आहे, हे त्याला माहीत होते, म्हणून कृष्णाने संताचे रूप धारण केले आणि बर्बरिककडून आपले मस्तक दान म्हणून मागितले. बारबारिकने आपले मस्तक दान केले. बर्बरिकचा त्याग पाहून भगवान श्रीकृष्णाने त्याला श्याम नाव दिले. तेव्हापासून बारबारिक खातू श्याम म्हणून ओळखले जाऊ लागले.
बाबा खातू श्यामजी यांचा जन्मदिवस देशभरात मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो, परंतु त्यांचा वाढदिवस विशेषत: खातू शहरात साजरा केला जातो. बाबांच्या वाढदिवसाच्या दिवशी मंदिराला फुलांनी सजवले जाते आणि बाबांच्या मूर्तीलाही अतिशय सुंदर कपडे घातले जातात. या दिवशी खातू शहरात जत्रेचे आयोजन केले जाते. या दिवशी बाबांच्या नावाचा केकही कापला जातो आणि जय श्याम बाबा, जय खातू नरेश आणि पराभूतांच्या समर्थनाचा जयघोष केला जातो. यासोबतच भव्य आरतीही केली जाते.