Redhead Day 2005 : ५ नोव्हेंबर रोजी जगभरात ‘रेडहेड डे’ अर्थात लाल केस असलेल्या लोकांचा सन्मान करणारा दिवस साजरा केला जातो. नैसर्गिकरित्या लाल केस असणाऱ्या लोकांच्या सौंदर्य, आनुवंशिक वैशिष्ट्ये आणि सांस्कृतिक महत्त्वाला उजाळा देणारा हा दिवस साजरा केला जातो. रेडहेड्सची संख्या संपूर्ण जगाच्या लोकसंख्येच्या फक्त दोन टक्क्यांपर्यंतच मर्यादित असली, तरी त्यांचे अस्तित्व वैश्विक आकर्षणाचे केंद्र ठरले आहे.
आनुवंशिक वैशिष्ट्ये आणि वैज्ञानिक मते
लाल केस ही एक आनुवंशिक विशिष्टता आहे. वैज्ञानिक मतानुसार, जर दोन्ही पालकांकडे क्रोमोसोम १६ वरील MC1R जनुकाचे उत्परिवर्तित रूप असेल, तर त्यांच्या संततीमध्ये लाल केस असण्याची शक्यता जास्त असते. हे जनुक त्वचेच्या वर्णनिर्धारणाशी आणि वेदनासंवेदनशीलतेशीही संबंधित असल्याचे सिद्ध झाले आहे. म्हणूनच रेडहेड्स इतरांपेक्षा वेदनांबाबत अधिक संवेदनशील असतात. यासाठी वैद्यकीय प्रक्रियांपूर्वी त्यांना विशेष तयारीची गरज भासते.
जागतिक वितरण आणि सांस्कृतिक प्रभाव
लाल केस असलेले लोक प्रामुख्याने स्कॉटलंड (१०%) आणि आयर्लंड (१०%) या देशांत आढळतात. रेडहेड्सबाबत अनेक ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक गोष्टींचा उल्लेख होतो. उदाहरणार्थ, राणी एलिझाबेथ प्रथम यांना त्यांचे केस लालच असावेत, अशी लोकमान्यता आहे. मार्क ट्वेन, एड शीरन यांसारख्या प्रसिद्ध व्यक्तींनाही लाल केस होते. ब्रिटिश जर्नल ऑफ कॅन्सरच्या संशोधनानुसार, लाल केस असलेल्या पुरुषांना प्रोस्टेट कर्करोगाची शक्यता ५४% कमी असते.
हे देखील वाचा : प्रेमात पडल्यावर ‘तीच’ सर्वात सुंदर का वाटते? विज्ञान सांगतंय ‘पसंदीदा औरत’ या संकल्पनेमागचं खरं कारण
रेडहेड डेचा इतिहास
या अनोख्या दिवसाची सुरुवात नेदरलँड्समध्ये २००५ मध्ये झाली. डच चित्रकार बार्ट रुवेनहॉर्स्ट यांनी आपल्या चित्रांसाठी रेडहेड मॉडेल्स शोधण्यासाठी स्थानिक वर्तमानपत्रांत जाहिरात दिली. अपेक्षित १५ मॉडेल्सऐवजी १५० महिलांनी प्रतिसाद दिला. त्यांनी १४ मॉडेल्सची निवड केली आणि शेवटच्या एकीसाठी लॉटरी काढली. याच घटनेतून ‘रेडहेड डे’ साजरा करण्याची परंपरा सुरू झाली.
२००७ ते २०१८ दरम्यान, हा उत्सव नेदरलँड्समधील ब्रेडा शहरात दरवर्षी आयोजित केला गेला. या महोत्सवात जगभरातील ८० हून अधिक देशांतील हजारो रेडहेड्स सहभागी होत असत. कार्यक्रमात विविध कलाविष्कार, फोटोशूट्स, परेड्स, चर्चासत्रे आणि सौंदर्य प्रदर्शन होत असत. प्रत्येक वर्षी वेगळ्या ड्रेस कोडसह हा कार्यक्रम वैशिष्ट्यपूर्ण बनत असे – उदाहरणार्थ, २००७ मध्ये पांढरा आणि २००८ मध्ये काळा ड्रेस कोड ठेवण्यात आला होता.
आधुनिक काळातील उत्सव
रेडहेड्ससाठी केवळ सणच नव्हे तर सौंदर्य, आत्मभान आणि सशक्तीकरणाचेही एक माध्यम म्हणून रेडहेड डे साजरा होतो. स्टेफनी आणि एड्रियन वेंडेट्टी या बहिणींनी २०११ मध्ये “How to be a Redhead” नावाची वेबसाइट सुरू केली. त्यांनी नंतर “H2BAR बॉक्स” नावाचा सौंदर्यविषयक मासिक सबस्क्रिप्शन बॉक्सही लाँच केला. २०१६ मध्ये त्यांचे पुस्तक Amazon वर #1 ठरले. त्यांनी रेडहेड्ससाठी विशेष सौंदर्य मार्गदर्शक आणि उत्पादने जगभरात पोहोचवली.
हे देखील वाचा : पुरुषांना लांब केस असलेल्या महिलाच का आवडतात? जाणून घ्या काय सांगते विज्ञान
‘लव्ह युअर रेड हेअर डे’
रेडहेड डे हा फक्त केसांच्या रंगाचा साजरा नसून वैज्ञानिक, सांस्कृतिक आणि सामाजिक विविधतेचे एक अनोखे प्रतीक बनला आहे. नैसर्गिक लाल केस असलेल्या लोकांचे सौंदर्य आणि वैशिष्ट्ये मान्य करून, जगभरात या अद्वितीय समुदायाचा गौरव करण्याचा हा दिवस आहे. ‘लव्ह युअर रेड हेअर डे’ (#LoveYourRedHairDay) आणि #nationalredhead हे सोशल मीडिया हॅशटॅग्स याच्या प्रचारात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहेत.