Vice President Elections 2025: उपराष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत विशेष शाई असलेल्या ‘पेन’नेच का केले जाते मतदान?

उपराष्ट्रपती निवडणुकीत लोकसभा आणि राज्यसभेचे सर्व सदस्य मतदान करू शकतात. त्यामुळे ज्या आघाडीचे दोन्ही सभागृहात बहुमत असते, तीच आघाडी साधारणत: या निवडणुकीत विजयी ठरते.

• उपराष्ट्रपती निवडणुकीसाठी मतदान सुरू
• नरेंद्र मोदी यांनी प्रथम मतदान केले
• उपराष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत विशेष शाई असलेल्या पेनानेच मतदान

Vice President Elections 2025 : उपराष्ट्रपती निवडणुकीसाठी मतदान सुरू आहे, ज्यामध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी प्रथम मतदान केले. पंतप्रधान मोदींनंतर, सर्व राज्यसभा आणि लोकसभा सदस्य मतदान करत आहेत. ही निवडणूक गोपनीय करण्यासाठी एका विशेष प्रकारच्या शाईचा वापर केला जातो. खासदार या शाईच्या पेनने मतदान करू शकतात. लोकसभेच्या माजी सरचिटणीस स्नेहलता श्रीवास्तव यांनी याबद्दल संपूर्ण माहिती दिली आहे. उपराष्ट्रपती निवडणुकीत मतदानाची संपूर्ण प्रक्रिया काय आहे ते जाणून घेऊया.

या विशेष पेननेच केले जाते मतदान

उपराष्ट्रपती पदाच्या निवडणुकीसाठी एक विशेष पेन वापरला जातो. या पेननेच  खासदार त्यांच्या पसंतीच्या उमेदवाराला मतदान करतात.  पेनमध्ये एक विशेष प्रकारची शाई असते. मतदानाची गुप्तता भंग होऊ नये म्हणून ती वापरली जाते. जर प्रत्येकाने एकाच प्रकारच्या शाई आणि पेनने चिन्हांकित केले तर कोणी कोणाला मतदान केले आहे हे कोणालाही कळणार नाही. या विशेष पेनने मतदान करण्याची व्यवस्था निवडणूक आयोगाने केली आहे. जर कोणी त्या पेनचा वापर केला नाही तर ते मतदान अवैध ठरवले जाते. २०१७ मध्ये ११ मते आणि २०२२ मध्ये १५ मते या कारणामुळे अवैध ठरली होती.

LIVEVice President Election 2025 live update: आज उपराष्ट्रपतीपदासाठी निवडणूक

२०१७ मध्ये राष्ट्रपती निवडणुकीत पहिल्यांदाच या विशेष पेनचा वापर करण्यात आला.

या पेनच्या शाईचे वैशिष्ट्य म्हणजे एकदा लिहिले की ते पुसता येत नाही.

या पेनने चिन्हांकित करताना शाई पसरण्याचा धोकाही नाही.

मतदान केल्यानंतर, खासदारांकडून हे विशेष पेन घेतले जाते.

उपराष्ट्रपती निवडणुकीसाठी किती खासदार मतदान करणार

उपराष्ट्रपती निवडणुकीत लोकसभा आणि राज्यसभेचे सर्व सदस्य मतदान करू शकतात. त्यामुळे ज्या आघाडीचे दोन्ही सभागृहात बहुमत असते, तीच आघाडी साधारणत: या निवडणुकीत विजयी ठरते. सहसा, सत्ताधारी पक्षाच्या उमेदवारालाच या पदासाठी पाठिंबा मिळतो.

Pune Bazar Samiti 200 Crore Scam: अजित पवारांच्या नावाखाली पुणे बाजार समितीत २०० कोटींचा

यावेळी एकूण ७८१ खासदार मतदानात सहभागी होणार आहेत. विजयासाठी किमान ३५२ मतांची आवश्यकता आहे. सध्या आकडेवारीच्या दृष्टीने एनडीएला आघाडी असल्याचे दिसते. विशेष म्हणजे, या निवडणुकीसाठी पक्ष व्हीप जारी केला जात नाही. त्यामुळे खासदारांना पक्षाच्या उमेदवाराला मतदान करण्याचे बंधन नसते. प्रत्येक सदस्य आपल्या इच्छेनुसार मत नोंदवू शकतो.

मतदान प्रक्रिया

उपराष्ट्रपती निवडणुकीसाठीही राष्ट्रपती निवडणुकीप्रमाणे निवडणूक अधिकारी नियुक्त केला जातो. यावेळी राज्यसभेचे सरचिटणीस पी. सी. मोदी यांची निवडणूक अधिकारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. त्यांच्या देखरेखीखाली संसद भवनात सकाळी १० ते सायंकाळी ५ वाजेपर्यंत मतदान होईल. मतमोजणी सुमारे दोन तासांत पूर्ण होऊन निकाल जाहीर केला जाईल.