आर्थिक अडचणींमुळे अकादमी सोडली; चालणेही कठीण; पॅरालिम्पिकमध्ये रचलाय इतिहास; वाचा कांस्यपदक विजेती रुबिना फ्रान्सिसची प्रेरणादायी कथा

पॅरिस पॅरालिम्पिक 2024 मध्ये भारताने आपले पाचवे पदक जिंकले आणि पुन्हा एकदा देशाला नेमबाजीच्या माध्यमातून हे यश मिळाले, परंतु मध्य प्रदेशातून आलेल्या रुबिना फ्रान्सिसने इतिहास रचला, जो तिच्या आधी पॅरालिम्पिकमध्ये कोणीही करू शकला नाही. पिस्तुल नेमबाजीत पदक जिंकणारी ती भारताची पहिली महिला नेमबाज ठरली.

Paris Paralympics 2024 : भारतात खेळाडूंना पुढे येण्यासाठी आणि कोणत्याही खेळात आपला ठसा उमटवण्यासाठी अनेक प्रकारच्या संघर्षांचा सामना करावा लागतो. देशाच्या छोट्या भागातून येणाऱ्या तरुणांसाठी हे आव्हान मोठे आहे. क्रिकेटखेरीज अन्य कोणत्याही खेळात खेळाडू सहभागी झाल्यास त्याला अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते. यामध्ये आर्थिक संकटाचा सामना करणे हे सर्वात मोठे आणि सर्वात मोठे आव्हान आहे. आणि जर खेळाडू शारीरिकदृष्ट्या सक्षम नसेल तर ही आव्हाने अनेक पटींनी वाढतात. तरीही, पॅरा-गेममध्ये भारतीय खेळाडूंची संख्या सातत्याने वाढत आहे आणि यशही मिळत आहे. अशाच प्रेरणादायी खेळाडूंपैकी एक म्हणजे रुबिना फ्रान्सिस, जिला आपल्या पायावर उभे राहण्यासाठी संघर्ष करावा लागला, ज्याच्या मेकॅनिक वडिलांना आर्थिक परिस्थिती कमकुवत असतानाही आपल्या मुलीचे स्वप्न पूर्ण करायचे होते आणि ते स्वप्न पॅरिस पॅरालिम्पिकमध्येही पूर्ण झाले, जिथे रुबीना जिंकली कांस्यपदक

पॅरालिम्पिक 2024 गेम्समध्ये महिलांच्या 10 मीटर एअर पिस्तूल SH-1 प्रकारात कांस्यपदक

रुबिना फ्रान्सिसने पॅरिसमध्ये सुरू असलेल्या पॅरालिम्पिक 2024 गेम्समध्ये महिलांच्या 10 मीटर एअर पिस्तूल SH-1 प्रकारात कांस्यपदक जिंकले. यासोबतच २५ वर्षीय रुबीनाने पॅरालिम्पिकमध्ये पिस्तुल नेमबाजीत पदक जिंकणारी पहिली भारतीय महिला बनून इतिहास रचला आहे. तिच्या दुसऱ्या पॅरालिम्पिकमध्ये सहभागी झालेल्या रुबीनाने पात्रता फेरीत 7 वे स्थान मिळवून अंतिम फेरी गाठली, जिथे तिने 211.1 गुणांसह तिसरे स्थान मिळवून कांस्यपदक जिंकले. अशाप्रकारे तिने २०२४ च्या पॅरालिम्पिकमध्ये भारताच्या पदकांची संख्या ५ वर नेली. मात्र, हे सर्व रुबिनासाठी इतके सोपे नव्हते.
गगन नारंग अकादमीपासून प्रवास सुरू 
तिच्या मेहनतीव्यतिरिक्त, माजी ऑलिम्पिक पदक विजेता आणि अनुभवी भारतीय नेमबाज गगन नारंगच्या मदतीचा मध्य प्रदेशातील जबलपूर येथील रहिवासी असलेल्या रुबीनाला इथपर्यंत पोहोचवण्यात मोठी भूमिका होती. मात्र या अकादमीत पोहोचण्यापूर्वीच रुबिनाला खूप संघर्ष करावा लागला. जन्मापासूनच कमकुवत व वाकलेल्या पायांमुळे त्यांना नीट चालण्यास नेहमीच त्रास सहन करावा लागत होता. शिवाय कुटुंबाची आर्थिक परिस्थिती चांगली नव्हती. मिळालेल्या माहितीनुसार, त्याचे वडील सायमन जबलपूरमध्ये मेकॅनिक होते आणि दुचाकी दुरुस्तीचे दुकान चालवत होते. यातून जे काही उत्पन्न मिळायचे ते घर चालवण्यासाठी वापरले आणि याच काळात रुबिनाच्या मनात शूटिंगची आवड जागृत झाली.
वडिलांचे दुकान फोडले, अकादमीही सुटली
एका प्रसिद्ध वृत्तपत्राच्या वृत्तानुसार, रुबिनाच्या शाळेत एकदा गगन नारंगच्या शूटिंग ॲकॅडमी ‘गन फॉर ग्लोरी’च्या ट्रायल सुरू होत्या आणि इथेच रुबिनाने पहिल्यांदा या खेळाकडे लक्ष दिले, त्यानंतर कठोर परिश्रम, संघर्ष आणि यशाची कहाणी सुरू झाली. सुमारे एक वर्ष अकादमीमध्ये प्रशिक्षण घेतल्यानंतर रुबीनाच्या खेळात सुधारणा होत होती परंतु कुटुंबाची आर्थिक परिस्थिती अधिकच बिकट होऊ लागली कारण त्याच काळात महापालिकेने तिच्या वडिलांचे दुकान पाडले होते, त्यामुळे संकट अधिक गडद होऊ लागले.

वडिलांनी घरोघरी जाऊन लोकांच्या मोटारसायकली केल्या दुरुस्त

असे असतानाही वडिलांनी घरोघरी जाऊन लोकांच्या मोटारसायकली दुरुस्त करून खर्च भागवण्याचा प्रयत्न केला. यानंतरही अकादमीचा खर्च उचलणे कठीण होत चालले होते, त्यामुळे तिला अकादमी सोडावी लागली आणि तिच्या कुटुंबानेही रुबीनाची शूटिंगबद्दलची ओढ आणि आवड ओळखून सर्वतोपरी मदत करण्याचा प्रयत्न केला. यादरम्यान तिला भोपाळ येथील स्टेट शुटिंग अकादमीत प्रवेश मिळाला, जिथे राज्य सरकारने तिचा खर्च उचलला आणि इथून तिची प्रगती होत राहिली.

आपल्या कारकिर्दीचा चढता आलेख ठेवत विश्वविक्रम, आता इतिहास रचला
हळूहळू तिने राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांमध्ये भाग घ्यायला सुरुवात केली आणि लवकरच ती पॅरा नेमबाजीत देशाची नंबर 1 महिला नेमबाज बनली. हीच ती वेळ होती जेव्हा तिने 2018 च्या पॅरा आशियाई क्रीडा स्पर्धेसाठी प्रथमच पात्रता मिळवली होती त्यानंतर रुबिनाने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर अनेक पदके जिंकली आणि त्यानंतर 2021 मध्ये सर्वात मोठा दिवस आला जेव्हा तिने पारा स्पोर्ट्स कपमध्ये विश्वविक्रम केला. पेरू मध्ये स्थापना केली. त्यानंतर रुबिनाने २३८.१ गुणांसह तत्कालीन विश्वविक्रम केला आणि टोकियो पॅरालिम्पिकसाठी पात्र ठरली. टोकियोमध्ये पदार्पण करून रुबिना फायनलमध्ये पोहोचली पण तिथे ती 7व्या स्थानावर राहिली. यानंतरही त्याने हार मानली नाही आणि आता १० वर्षांनंतर त्याने पॅरिस पॅरालिम्पिकमध्ये पदकाचे स्वप्न पूर्ण केले आहे.