Netflix वर स्क्रीन रेकॉर्डिंग का होत नाही? जाणून घ्या DRM टेक्नॉलॉजीमागचे रहस्य

Netflix वरील व्हिडिओ स्क्रीन रेकॉर्ड किंवा स्क्रीनशॉट काढता येऊ नयेत, यासाठी कंपनी अत्याधुनिक DRM टेक्नॉलॉजी वापरते. Widevine, PlayReady आणि FairPlay या प्रणालींमुळे स्क्रीन रेकॉर्डिंग करताच डिस्प्ले ब्लॅक होतो.

Netflix चे ओरिजिनल कॉन्टेन्ट जगभरात प्रचंड लोकप्रिय आहे. वेब सिरीज, चित्रपट आणि डॉक्युमेंटरीजमुळे Netflix ने स्वतःची वेगळी ओळख निर्माण केली आहे. मात्र, अनेक युजर्सना एक गोष्ट नेहमी जाणवते. Netflix वरील व्हिडिओ स्क्रीन रेकॉर्ड किंवा स्क्रीनशॉट का काढता येत नाही? विशेषतः स्वस्त प्लान घेतलेल्या युजर्सना कंटेन्ट जतन करून ठेवायची इच्छा असते, पण Netflix हे शक्य होऊ देत नाही. यामागे आहे Netflix ची अत्याधुनिक DRM (Digital Rights Management) टेक्नॉलॉजी. Netflix कडे सध्या जगभरात सुमारे ३० कोटी पेड सब्सक्राइबर्स आहेत. या सर्वांसाठी ही स्क्रीन-ब्लॉक टेक्नॉलॉजी तितक्याच प्रभावीपणे काम करते. स्क्रीन रेकॉर्डिंग सुरू करताच Netflix वरील व्हिडिओ ब्लॅक स्क्रीनमध्ये बदलतो. त्यामुळे पायरेसी थांबवणे आणि ओरिजिनल कॉन्टेन्टचे संरक्षण करणे Netflix ला शक्य होते. याच कारणामुळे अनेक युजर्स महागडे प्लान घेण्यासही तयार होतात आणि Netflix आज जगातील आघाडीच्या OTT प्लॅटफॉर्मपैकी एक ठरतो.

आता New Year Wish करा हटके स्टाईलमध्ये! WhatsApp वर येत आहेत खास Animated स्टिकर्स; पाहा काय आहे नवीन

Netflix कोणती टेक्नॉलॉजी वापरते?

Netflix स्क्रीन रेकॉर्डिंग रोखण्यासाठी Digital Rights Management (DRM) प्रणालीचा वापर करते. यामध्ये प्रामुख्याने तीन DRM टेक्नॉलॉजी वापरल्या जातात.

• Widevine, PlayReady आणि FairPlay.

DRM टेक्नॉलॉजी विकसित करणाऱ्या कंपन्या जगात मोजक्याच आहेत. Google, Microsoft, Apple, Adobe, Irdeto यांसारख्या ५-६ मोठ्या कंपन्या DRM सिस्टीम तयार करतात. Netflix वेगवेगळ्या डिव्हाइस आणि ऑपरेटिंग सिस्टमनुसार वेगवेगळे DRM लागू करते.

• Android आणि Google डिव्हाइससाठी Widevine DRM

Android स्मार्टफोन, Android TV आणि Chrome ब्राउझरसाठी Netflix Google Widevine DRM वापरते. या टेक्नॉलॉजीमुळे स्क्रीन रेकॉर्डर किंवा स्क्रीनशॉट घेताच व्हिडिओचा डिस्प्ले लगेच ब्लॅक होतो. कारण व्हिडिओ डेटा थेट सुरक्षित हार्डवेअरमधून प्ले केला जातो.

• Windows आणि Xbox साठी  PlayReady DRM

Windows PC, Edge ब्राउझर आणि Xbox साठी Netflix Microsoft PlayReady DRM वापरते. ही टेक्नॉलॉजी स्क्रीन रेकॉर्डिंग पूर्णपणे ब्लॉक करते. यामध्ये व्हिडिओ कंटेन्ट सुरक्षित चॅनलमधून प्ले होत असल्याने बाहेरील अ‍ॅप्सना त्यात प्रवेश मिळत नाही.

• Apple डिव्हाइससाठी  FairPlay DRM

iPhone, iPad, Mac आणि Safari ब्राउझरसाठी Netflix Apple FairPlay DRM वापरते. iOS आणि macOS मध्ये ही टेक्नॉलॉजी सिस्टम लेव्हलवर काम करते. स्क्रीन रेकॉर्डिंग सुरू केल्यावर iOS व्हिडिओऐवजी ब्लँक फ्रेम दाखवते, त्यामुळे स्क्रीनशॉट किंवा रेकॉर्डिंगमध्ये काहीही दिसत नाही.

चेन्नईत एका व्यक्तीने 1 वर्षात तब्बल 1,06,398 रूपयांच्या Condom ची केली खरेदी, Instamart App ऑनलाईन शॉपिंग पाहून धक्का

तांत्रिकदृष्ट्या हे कसे काम करते?

Android डिव्हाइसवर Netflix व्हिडिओ Encrypted स्वरूपात असतो आणि त्याचे Decryption फक्त Secure Hardware (TEE) मध्येच होते. व्हिडिओ थेट GPU किंवा Secure Video Path मधून प्ले केल्यामुळे स्क्रीन रेकॉर्डर अ‍ॅपला Raw Frame Access मिळत नाही.
तर iOS मध्ये व्हिडिओ मेमरी Safe Buffer Zone मध्ये ठेवली जाते, जी स्क्रीन रेकॉर्डरला दिसतच नाही.

Netflix ची DRM टेक्नॉलॉजी ही केवळ स्क्रीन रेकॉर्डिंग रोखण्यासाठी नाही, तर कंटेन्ट क्रिएटर्सचे हक्क जपण्यासाठी आहे. याच प्रगत सुरक्षेमुळे Netflix आजही पायरेसीपासून मोठ्या प्रमाणात सुरक्षित आहे आणि त्याचे ओरिजिनल कॉन्टेन्ट जगभरात विश्वासार्ह मानले जाते.