अर्थसंकल्पाच्या दिवशी शेअर मार्केटची परिस्थिती कशी असते? जाणून घ्या मागच्या 24 वर्षांचा इतिहास (फोटो सौजन्य-X)
History of Stock Market on Budget Day: अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन या 1 फेब्रुवारीला केंद्रीय अर्थसंकल्प २०२५ सादर करणार आहेत. या अर्थसंकल्पात आयकर सवलतीसह अनेक नवीन घोषणा केल्या जाऊ शकतात. तसेच या वर्षीच्या अर्थसंकल्पातून काही महत्त्वाचे बदल होऊ शकतात. यामध्ये उत्पन्न करातील बदल, जीएसटी सुधारणा, शेती आणि पर्यटनाला प्रोत्साहन यासह अनेक छोटे-मोठे बदल दिसून येतात. यावेळी अर्थसंकल्पाच्या दिवशी शेअर बाजाराची स्थिती काय असेल याचा अंदाज गेल्या २४ वर्षांचा ट्रेंड पाहून लावता येतो. अशा परिस्थितीत गेल्या २४ वर्षांत अर्थसंकल्पाच्या दिवशी शेअर बाजाराची स्थिती काय आहे ते जाणून घेऊया.
२०१३ मध्ये यूपीए सरकार होते. तत्कालीन अर्थमंत्री पी. चिदंबरम यांच्या नेतृत्वाखाली अर्थसंकल्प सादर करण्यात आला. त्यावेळी २८ फेब्रुवारी रोजी अर्थसंकल्प सादर करण्यात आला. अर्थसंकल्पात करात वाढ जाहीर करण्यात आली. याचा शेअर बाजारावर वाईट परिणाम झाला. यामुळेच सेन्सेक्स १.५२ टक्क्यांनी घसरला आणि १९,००० च्या खाली बंद झाला. तर निफ्टी १.७९ टक्क्यांनी घसरला.
२०१४ मध्ये देशात सार्वत्रिक निवडणुका होणार होत्या. अर्थमंत्री पी. चिदंबरम यांच्या नेतृत्वाखालील यूपीए सरकारने १७ फेब्रुवारी रोजी अंतरिम अर्थसंकल्प सादर केला. त्यावेळी बाजाराने सकारात्मक प्रतिसाद दिला. अर्थसंकल्पाच्या दिवशी निफ्टीमध्ये ०.४१ टक्के वाढ झाली.
हे वर्ष निवडणुकीचे वर्ष असल्याने, दोन अर्थसंकल्प सादर करण्यात आले. निवडणुकीनंतर एनडीए सरकार जिंकले. नवीन सरकारचे अर्थमंत्री अरुण जेटली यांनी १० जुलै रोजी अर्थसंकल्प सादर केला. शेअर बाजारात सौम्य विक्री दिसून आली. निफ्टीमध्ये ०.२५ टक्क्यांची घसरण दिसून आली.
२८ फेब्रुवारी रोजी पुन्हा एकदा अरुण जेटली यांनी अर्थसंकल्प सादर केला. यानंतर बाजाराने सकारात्मक दृष्टिकोन दाखवला. सेन्सेक्स १४१.३८ अंकांनी वाढून २९,३६१.५० वर बंद झाला. दुसरीकडे, निफ्टीमध्ये ०.६५ टक्क्यांची वाढ दिसून आली.
अरुण जेटली यांनी २९ फेब्रुवारी रोजी सर्वसाधारण अर्थसंकल्प सादर केला. त्यांनी ग्रामीण विकासावर अधिक भर दिला. सेन्सेक्स ०.६६ टक्क्यांनी घसरला आणि २३,००० च्या आसपास बंद झाला. त्याच वेळी, निफ्टीमध्ये ०.६१ टक्क्यांची घसरण दिसून आली.
२०१७ मध्ये अर्थसंकल्पाची तारीख १ फेब्रुवारी करण्यात आली. यापूर्वी सर्व अर्थसंकल्प २८ फेब्रुवारी रोजी सादर केले जात होते. याशिवाय, रेल्वे बजेट देखील त्यात विलीन करण्यात आले. पूर्वी रेल्वे अर्थसंकल्प स्वतंत्रपणे सादर केला जात असे. या अर्थसंकल्पात अर्थमंत्री अरुण जेटली यांनी मध्यमवर्गाला दिलासा दिला आणि बाजाराने त्याला सकारात्मक प्रतिसाद दिला. सेन्सेक्स ४८५.६८ अंकांनी वाढून २८,१४१.६४ वर बंद झाला. त्याच वेळी, निफ्टीमध्ये १.८१ टक्क्यांची वाढ दिसून आली.
अर्थमंत्री अरुण जेटली यांचा हा शेवटचा अर्थसंकल्प होता. यामध्ये त्यांनी एमएसएमई आणि रोजगाराकडे अधिक लक्ष दिले. पण बाजारात घसरण दिसून आली. सेन्सेक्स ०.१६ टक्क्यांनी घसरला होता. त्याच वेळी, निफ्टीमध्ये ०.१० टक्क्यांची किंचित घसरण दिसून आली.
या वर्षी दोन अर्थसंकल्प सादर करण्यात आले. यापूर्वी, १ फेब्रुवारी रोजी पीयूष गोयल यांनी अंतरिम अर्थसंकल्प सादर केला होता. नंतर निर्मला सीतारमण यांनी जुलैमध्ये अर्थसंकल्प सादर केला. पण बाजाराने नकारात्मक प्रतिक्रिया दिली. निफ्टीमध्ये १.४१ टक्क्यांची घसरण झाली.
१ फेब्रुवारी रोजी अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी अर्थसंकल्प सादर केला. यामध्ये नवीन आयकर स्लॅब आणि कमी दर प्रस्तावित करण्यात आले. तथापि, उद्योगासाठी कोणतेही मोठे मदत पॅकेज नव्हते. यामुळे बाजारात मोठी घसरण झाली. सेन्सेक्स २.४३ टक्क्यांनी घसरला आणि ४०,००० च्या खाली बंद झाला.
कोरोना महामारीनंतर अर्थव्यवस्थेला पुनरुज्जीवित करण्यासाठी निर्मला सीतारमण यांनी १ फेब्रुवारी रोजी अर्थसंकल्प सादर केला. बाजाराने ते सकारात्मकतेने घेतले. यानंतर सेन्सेक्स २,३१४.८४ अंकांनी वाढून ४८,६००.६१ वर बंद झाला. त्याच निफ्टीत ४.४७ टक्के वाढ झाली.
निर्मला सीतारमण यांनी २०२२ चा अर्थसंकल्प सादर केला. यामध्ये ५जी आणि डिजिटल चलनासाठी पावले उचलण्यात आली. बाजाराने ते सकारात्मकतेने घेतले आणि सेन्सेक्स ८४९.४० अंकांनी वाढून ५८,८६२.५७ वर बंद झाला.
निर्मला सीतारमण यांनी २०२३ मध्ये हे बजेट सादर केले. या काळात, सेन्सेक्सने १,१०० अंकांचा इंट्राडे उच्चांक गाठला. शेवटी तो १५८.१८ अंकांनी वाढून ५९,७०८.०८ वर बंद झाला.
२०२४ च्या अर्थसंकल्पानंतर बाजार घसरला. कारण सरकारने भांडवली नफा कर आणि ट्रेडिंग डेरिव्हेटिव्ह्जवरील कर वाढवला होता. त्यामुळे निफ्टीमध्ये ०.१३ टक्क्यांची घसरण दिसून आली.