फोटो सौजन्य - Social Media
सिंबायोसिस स्किल्स अँड प्रोफेशनल युनिव्हर्सिटीच्या (SSPU) मेकाट्रॉनिक्स अभियांत्रिकी विद्यालयात “मेकाट्रॉनिक्स इन हेल्थकेअर” या विषयावर कार्यशाळा आयोजित करण्यात आली. या कार्यशाळेत वैद्यकीय उपकरण नवकल्पनांबाबत सखोल चर्चा करण्यात आली. या कार्यक्रमात रॉयल फिलिप्स एनव्ही, नेदरलँड्सचे सुशील जाधव यांनी वैद्यकीय उपकरण निर्मितीतील तांत्रिक प्रगती, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आणि जैववैद्यकीय उपकरणांमधील नवकल्पनांवर मार्गदर्शन केले.
कार्यशाळेचे प्रमुख आकर्षण म्हणजे हीलियम-फ्री एमआरआय तंत्रज्ञान. पारंपरिक एमआरआय प्रणाली सुपरकंडक्टिंग मॅग्नेट्स थंड ठेवण्यासाठी द्रवरूप हीलियमचा वापर करतात, जो महाग आणि दुर्मिळ संसाधन आहे. त्यामुळे या प्रणालींचा खर्च जास्त होतो आणि देखभालीच्या अडचणी येतात. हीलियम-फ्री एमआरआय प्रणाली ही समस्या सोडवू शकते, कारण त्यात हीलियमचा वापर कमी किंवा शून्य असतो. यामुळे देखभाल खर्च कमी होतो आणि ऊर्जेची बचत होते.
सुशील जाधव म्हणाले, “हीलियम-फ्री एमआरआय तंत्रज्ञान आरोग्य सेवा अधिक परवडणारी आणि टिकाऊ बनवेल. सतत हीलियम भरण्याची गरज नसल्याने हा खर्च वाचेल. यामुळे आरोग्य सेवा क्षेत्रात मोठा बदल घडेल.” कार्यशाळेत हेल्थकेअरमध्ये मेकाट्रॉनिक्सच्या विविध उपयोगांवरही चर्चा झाली. यात औषध वितरण प्रणाली, कृत्रिम अंग, रोबोटिक शस्त्रक्रिया आणि परिधान करण्यायोग्य वैद्यकीय उपकरणांचा समावेश होता. ही क्षेत्रे यांत्रिक, इलेक्ट्रिकल आणि संगणक अभियांत्रिकीच्या एकत्रित ज्ञानावर आधारलेली आहेत.
मेघा पाटील, वरिष्ठ सहाय्यक प्राध्यापक, मेकाट्रॉनिक्स अभियांत्रिकी विद्यालय, यांनी सांगितले, “हीलियम-फ्री एमआरआय आणि वैद्यकीय तंत्रज्ञानातील नवकल्पना जाणून घेणे आमच्या विद्यार्थ्यांसाठी महत्त्वाचे आहे. वैद्यकीय उपकरण उद्योग झपाट्याने विकसित होत आहे आणि भविष्यातील तांत्रिक कौशल्ये आत्मसात करणे गरजेचे आहे.” कार्यक्रमाचे समन्वयक सागर वानखेडे, सहयोगी प्राध्यापक आणि हृषिकेश कुलकर्णी, संचालक, मेकाट्रॉनिक्स अभियांत्रिकी विद्यालय यांनी सांगितले की, “या कार्यशाळेमुळे विद्यार्थ्यांना हेल्थकेअर तंत्रज्ञान क्षेत्रातील करिअरच्या संधींची माहिती मिळाली. संशोधन आणि नवकल्पनांमध्ये योगदान देण्याची संधी निर्माण झाली.” आरोग्य सेवा क्षेत्रातील तांत्रिक प्रगतीचा वेग वाढत असल्याने, मेकाट्रॉनिक्सचा वापर भविष्यात आणखी महत्त्वाचा ठरणार आहे. अशा कार्यशाळांमुळे विद्यार्थ्यांना नवीन तंत्रज्ञान समजून घेण्याची संधी मिळते आणि आरोग्य क्षेत्रातील भविष्यातील आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी त्यांची तयारी होते.