चंद्राभोवती Traffic Jam! चांद्रयान-3 चंद्राच्या कक्षेत एकटं नाही, इतर देशांचेही उपकरण घालत आहेत गिरट्या

चंद्राच्या कक्षेत केवळ चांद्रयान मोहीमच नाही तर इतर अनेक मोहिमा असल्यामुळे संपूर्ण चंद्राची कक्षेत उपकरणांची गर्दी जमली आहे.

भारताचे चांद्रयान-3 (Chandrayaan 3) चंद्राच्या कक्षेत (Lunar Orbit) पोहोचले आहे. हे चार चंद्राभोवती सतत भ्रमण करत आहे आणि त्यांच्या जवळ जाण्यासाठी एक एक कक्षा पार  करत आहे. मात्र, तुम्हाला हे ऐकूण आश्चर्य वाटेल की,  केवळ चांद्रयान मोहीमच नव्हे तर चंद्राच्या कक्षेत आणखी अनेक मोहिम सुरु आहेत. त्यामुळे चंद्राची रहदारी वाढत आहे. जुलै 2023 पर्यंत चंद्र मोहिमांचे एक गजबजलेले केंद्र बनणार आहे. ज्यामध्ये भारताच्या चांद्रयान अनेक मोहिम सुरू आहेत आणि बऱ्याच सुरू होणाच्या मार्गावर आहे.

चंद्राच्या कक्षेत सध्या कोणते मिशन सुरू मोहिमा आहेत?

सध्या, चंद्र मार्गावरील वाहतूक NASA चे Lunar Reconnaissance (LRO), NASA च्या ARTEMIS अंतर्गत THEMIS मिशन, भारताचे चांद्रयान-3 मिशन, कोरियाचे Pathfinder Lunar Orbiter (KPLO) आणि NASA चे Capstone आहेत.

LRO जून 2009 मध्ये लाँच झाला. LRO 50-200 किमी उंचीवर चंद्राभोवती फिरत आहे. ते चंद्राच्या पृष्ठभागाचे उच्च-रिझोल्यूशन नकाशे पाठवत राहतं. ARTEMIS P1 आणि P2 प्रोब, जून 2011 मध्ये चंद्राच्या कक्षेत घातल्या गेलेल्या, सुमारे 100 किमी x 19,000 किमी उंचीच्या स्थिर विषुववृत्तीय, उच्च-विक्षिप्त कक्षामध्ये कार्य करत आहे. 2019 मध्ये त्याच्या विक्रम लँडरशी संपर्क तुटल्यानंतरही चांद्रयान-2 100 किमी उंचीवर असलेल्या ध्रुवीय कक्षेत कार्यरत आहे. केपीएलओ आणि कॅपस्टोन देखील चंद्राशी संबधीत मिशन आहेत. कॅपस्टोन जवळ-रेक्टिलीनियर हॅलो ऑर्बिट (NRHO) मध्ये कार्यरत आहे.

चंद्रावर वाहतूक अधिक व्यस्त (Traffic jam around Moon)

मून हायवे आता अधिक व्यस्त होणार आहे. रशियाचे लुना 25 मिशन 10 ऑगस्ट 2023 रोजी प्रक्षेपित होणार आहे. लुना 25 मोहीम 16 ऑगस्ट 2023 पर्यंत चंद्राच्या कक्षेत पोहोचण्याची अपेक्षा आहे. चंद्राचा दक्षिण ध्रुव शोधणे हे या मोहिमेचे उद्दिष्ट आहे. हे 47 वर्षांच्या अंतरानंतर रशियाचे चंद्राच्या पृष्ठभागावर परत आल्याचे चिन्हांकित करते. Luna-25 चंद्राच्या कक्षेत 100 किमी उंचीच्या कक्षेत सामील होईल. ते 21-23 ऑगस्ट 2023 दरम्यान चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरणार आहे.

लुना 25 व्यतिरिक्त, नासाचा आर्टेमिस कार्यक्रम देखील चालू असलेल्या चंद्र मोहिमांचे नियोजन करत आहे. आर्टेमिस 1, मानवरहित चाचणी उड्डाणाने 2022 च्या उत्तरार्धात चंद्राभोवती प्रदक्षिणा घातली आणि त्याच्या पलीकडे उड्डाण केले. भविष्यातील आर्टेमिस मोहिमांमध्ये चंद्राची रहदारी वाढण्याची अपेक्षा आहे. वास्तविक, चंद्र सध्या वैज्ञानिकांच्या शोध आणि संशोधनाचे केंद्र बनत आहे.