…म्हणून ‘सपा’ बनला देशातील तिसऱ्या क्रमाकांचा पक्ष, पाहा अखिलेश यादवांची खेळी

Lok sabha election result 2024: लोकसभा निवडणुकीचा निकाल जाहीर झाल्यानंतर सर्वात मोठी उलथापालथ यूपीमध्ये पाहायला मिळाली. भाजपला समाजवादी पक्षाच आणि त्यांचे प्रमुख अखिलेश यादव यांनी मोठा धक्का दिला आहे. हा विजय अखिलेश यादव यांच्या कारकिर्दीतील सर्वात मोठा विजय ठरला आहे.

लोकसभा निवडणुकीचा निकाल एनडीएसाठी धक्कादायक आहे. विशेषत: भाजपला जोरदार झटका हा उत्तर प्रदेशातून मिळाला आहे. कारण गेल्या निवडणुकीत भाजपला लाखो मतांची आघाडी होती, पण लोकसभा निवडणुकीच्या 2024 (lok sabha election 2024) च्या निकालात समाजवादी पक्षाचे अखिलेश यादव आणि काँग्रेसन सर्वाधिक जागा जिंकल्या आहेत. मोदी सरकार आणि योगी सरकारचे अनेक मंत्री स्वबळावर निवडणूक हरले आहेत. पंतप्रधान मोदी वाराणसीतून केवळ दीड लाख मतांनी विजयी होऊ शकले. तर दुसरीकडे अयोध्या आणि प्रयागराजसारख्या जागाही भाजपच्या हातातून गेल्या आहेत.

लोकसभा निवडणुकीत सपाने आतापर्यंतच्या इतिहासात सर्वोत्तम कामगिरी केली आहे. एकूण 37 जागा जिंकल्या. अशा प्रकारे सपा देशातील तिसऱ्या क्रमांकाचा पक्ष म्हणून समोर आला आहे. सपाला हे यश धार्मिक मुद्द्यांऐवजी जातीय एकत्रीकरणाच्या रणनीतीमुळे आणि यादव आणि मुस्लिमांवर कमी दाबाने मिळाले.

सपाने मागील लोकसभा निवडणूक बसपा सोबत लढवली होती. तेव्हा केवळ पाच जागा मिळाल्या होत्या. राजकीयदृष्ट्या महत्त्वाच्या असलेल्या यूपीमध्ये सपा अध्यक्ष अखिलेश यादव यांनी विरोधकांच्या प्रचाराचे नेतृत्व केले. सपाने युतीच्या अंतर्गत 62 जागांवर निवडणूक लढवली होती. तर काँग्रेसला 17 आणि तृणमूल काँग्रेसला एक जागा दिली. जागावाटपाची ही रणनीती बरीच प्रभावी ठरली. काँग्रेससोबतच्या भागीदारीमुळे मतदारांना राष्ट्रीय स्तरावर भाजपचा पर्याय असल्याचा मानसिक संदेश देण्यात सपा यशस्वी ठरली.

2019 च्या निवडणुकीत माजी कॅबिनेट मंत्री शिवपाल सिंह यांनीच सपापासून फारकत घेतली होती, मात्र यावेळी कुटुंबातील एकजुटीने चांगला संदेशही गेला. सपानेही उमेदवार ठरवताना पीडीएच्या सूत्राची पूर्ण काळजी घेतली. यादव आणि मुस्लिमांपेक्षा कुर्मी समाजाचे उमेदवार उभे करण्यात आले होते, ज्यांना त्यांचे मताधिक्य मानले जाते. ब्राह्मण आणि ठाकूरांसह सामान्य जातीच्या उमेदवारांनाही प्रतिनिधित्व देण्यात आले. अखिलेश यांची ही खेळी अगदी योग्य होती आणि पक्षाला अनपेक्षित यश मिळाले.

अखिलेश यादव यांनी स्वत:ला आणि पक्षाला स्वामी प्रसाद मौर्य यांच्या वादग्रस्त विधानांपासून दूर ठेवले. अत्यंत विनम्रपणे त्यांनी राम मंदिराच्या अभिषेकावर थेट प्रतिक्रिया दिली नाही. एवढेच नाही तर, त्यांनी इटावामध्ये एका विशाल मंदिराचे बांधकाम सुरू केले. त्यामुळे त्यांना धार्मिक मुद्यांवर कोंडीत पकडण्याची संधी भाजपला मिळाली नाही. तसेच संविधान आणि जाती जमातीसाठी आरक्षण या मुद्द्याला महत्त्व देण्यात आले. पेपरफुटी आणि अग्निवीरच्या मदतीने बेरोजगारीच्या समस्येने मोठा तडाखा घेतला. ही रणनीती त्याला यशाच्या शिखरावर घेऊन गेली.

2004 मध्ये 35 जागा जिंकल्या

2014 च्या लोकसभा निवडणुकीत सपाने 35 जागा जिंकल्या होत्या. या लोकसभा निवडणुकीत सपा आणखी चांगली कामगिरी करण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहे. दरम्यान मुलायमसिंह यादव यांच्या निधनानंतरची ही पहिलीच लोकसभा निवडणूक होती. अशा स्थितीत भाजपने हा परिसर काबीज करण्यासाठी शर्थीचे प्रयत्न केले.

मध्य प्रदेशचे मुख्यमंत्री मोहन यादव यांनीही येथे जाहीर सभा घेऊन श्रीकृष्ण जन्मभूमीचा मुद्दा उपस्थित केला. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, गृहमंत्री अमित शहा, मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांनीही या भागात जाहीर सभा घेतल्या, परंतु सपाने तिकीट वाटपात सोशल इंजिनिअरिंगवर भर दिला. भाजपला नेहमीच पाठिंबा देणारे शाक्य आणि दुहेरी समाजाचे मतदारही पक्षात सामील झाले. (फोटो सौजन्य-समाजवादी पार्टी पेज)