Ratan Tata: रतन टाटांचा जन्म, वय, शिक्षण, कुटुंब, उत्तराधिकारी, एकूण संपत्ती नेमकी किती?

Ratan Tata: भारताची आन, बान आणि शान असणारे रतन टाटा यांंचे 86 व्या वर्षी निधन झाले असून एक मोठी पोकळी निर्माण झाली आहे. कितीही मोठे झाल्यास पाय जमिनीवर रोवून कसे उभे राहावे याचे मूर्तीमंत उदाहरण म्हणजे रतन टाटा. त्यांच्या जाण्याने उद्योगक्षेत्रात फारच हळहळ व्यक्त केली जात आहे. जाणून घ्या त्यांचा 86 वर्षांचा इतिहास

28 डिसेंबर 1937 रोजी बॉम्बे, ब्रिटिश भारत आणि सध्याचे मुंबई येथे जन्मलेले रतन टाटा हे नवल टाटा आणि सुनी कमिशनर यांचे पुत्र. रतन टाटा 10 वर्षांचे असताना ते वेगळे झाले. त्यानंतर त्यांना त्यांची आजी नवाजबाई टाटा यांनी जेएन पेटिट पारसी अनाथाश्रमातून औपचारिकपणे दत्तक घेतले. रतन टाटा यांचे सावत्र भाऊ नोएल टाटा जे नवल टाटा आणि सायमन टाटा यांचा मुलगा यांच्यासोबत एकत्र मोठे झाले. 

रतन टाटा यांचे शिक्षण कॅम्पियन स्कूल, मुंबई, कॅथेड्रल आणि जॉन कॉनन स्कूल, मुंबई, बिशप कॉटन स्कूल, शिमला आणि रिव्हरडेल कंट्री स्कूल, न्यूयॉर्क शहर येथे झाले. ते कॉर्नेल विद्यापीठ आणि हार्वर्ड बिझनेस स्कूलचे माजी विद्यार्थी आहेत. (फोटो सौजन्य – इन्स्टाग्राम) 

हेदेखील वाचा – रतन टाटा यांचे निधन, भारतीय उद्योगजगताचा चेहरा हरपला…

टाटा सन्सचे अध्यक्ष कसे बनले

1991 मध्ये जेआरडी टाटा यांनी टाटा सन्सच्या अध्यक्षपदाचा राजीनामा दिला तेव्हा त्यांनी रतन टाटा यांना उत्तराधिकारी म्हणून नियुक्त केले. त्यांना अनेक कंपनी प्रमुखांच्या कठोर प्रतिकाराचा सामना करावा लागला होता. ज्यांनी त्यांच्या संबंधित कंपन्यांमध्ये अनेक दशके काम केले होते अशा सर्व व्यक्तींच्या प्रतिकारांचा सामना त्यांनी त्यावेळी केला. टाटांनी निवृत्तीचे वय निश्चित केले आणि त्यांच्या जागी नवीन लोकांना आणण्यास सुरुवात केली. प्रत्येक कंपनीने समूह कार्यालयात अहवाल देणे बंधनकारक केले.

हेदेखील वाचा – ‘या’ एका अपमानामुळे बदलले रतन टाटा आणि टाटा मोटर्सचे नशीब, जाणून घ्या कंपनीची यशोगाथा

रतन टाटांचे कमालीचे कार्य 

• त्यांच्या 21 वर्षांच्या कार्यकाळात टाटा सन्सचा महसूल 40 पटीने वाढला आणि नफा 50 पटीने वाढला. त्यांनी टाटा टीला टेटली, टाटा मोटर्सला जग्वार लँड रोव्हर आणि टाटा स्टीलचे अधिग्रहण करण्यासाठी कॉरसचे नेतृत्व केले आणि संस्थेचे मोठ्या प्रमाणावर भारत-केंद्रित समूहातून जागतिक व्यवसायात रूपांतर केले
• टाटा नॅनो कारची संकल्पनाही त्यांनी तयार केली. या कारची किंमत सरासरी भारतीय ग्राहकांच्या आवाक्यात होती, त्यामुळे याला भरभरून प्रतिसाद मिळाला 
• शिक्षण, औषध आणि ग्रामीण विकासाचे समर्थक असल्याने, रतन टाटा यांनी आव्हानात्मक भागात चांगले पाणी उपलब्ध करून देण्यासाठी न्यू साउथ वेल्स विद्यापीठाच्या अभियांत्रिकी विद्याशाखेला पाठिंबा दिला.
• टाटा एज्युकेशन अँड डेव्हलपमेंट ट्रस्टने $28 दशलक्षचा टाटा शिष्यवृत्ती निधी दिला आहे, ज्यामुळे कॉर्नेल विद्यापीठाला भारतातील पदवीधर विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य करता येईल. वार्षिक शिष्यवृत्ती एका दिलेल्या वेळी अंदाजे 20 विद्यार्थ्यांना सहाय्य प्रदान करेल.
• टाटा समूहाच्या कंपन्या आणि टाटा धर्मादाय संस्थांनी 2010 मध्ये हार्वर्ड बिझनेस स्कूल (HBS) ला कार्यकारी केंद्राच्या बांधकामासाठी $50 दशलक्ष देणगी दिली.
• टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस (TCS) ने कॉग्निटिव्ह सिस्टम आणि स्वायत्त वाहनांच्या संशोधनासाठी कार्नेगी मेलॉन युनिव्हर्सिटी (CMU) ला $35 दशलक्ष देणगी दिली. कंपनीने दिलेली ही सर्वात मोठी देणगी आहे आणि 48,000 चौरस फूट इमारतीला TCS हॉल म्हणतात
• टाटा समूहाने 2014 मध्ये इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी, बॉम्बेला 950 दशलक्ष रुपयांची देणगी दिली आणि टाटा सेंटर फॉर टेक्नॉलॉजी अँड डिझाइन (TCTD) ची स्थापना केली. संस्थेच्या इतिहासात मिळालेली ही सर्वात मोठी देणगी होती
• टाटा ट्रस्टने अल्झायमर रोगाच्या कारणास्तव अंतर्निहित यंत्रणेचा अभ्यास करण्यासाठी आणि त्याचे लवकर निदान आणि उपचारांसाठी पद्धती विकसित करण्यासाठी न्यूरोसायन्स सेंटर, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्सला 750 दशलक्ष रुपयांचे अनुदान देखील दिले.
• टाटा समूहाने मॅसॅच्युसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (MIT) येथे MIT टाटा सेंटर ऑफ टेक्नॉलॉजी अँड डिझाईनची स्थापना देखील केली आहे, ज्यामुळे भारतावर प्राथमिक लक्ष केंद्रित करून संसाधन-अवरोधित समुदायांच्या आव्हानांना सामोरे जावे लागेल.

राजीनामा

रतन टाटा यांनी 28 डिसेंबर 2012 रोजी वयाची 75 वर्षे पूर्ण केल्यावर टाटा सन्सच्या अध्यक्षपदाचा राजीनामा दिला. सायरस मिस्त्री यांना त्यांचे उत्तराधिकारी म्हणून नियुक्त करण्यात आले, तथापि, संचालक मंडळ आणि कायदेशीर विभागाने 24 ऑक्टोबर 2016 रोजी त्यांना काढून टाकण्यासाठी मतदान केले आणि रतन टाटा यांना समूहाचे अंतरिम अध्यक्ष बनवले गेले.

रतन टाटा यांचा उत्तराधिकारी निवडण्यासाठी रतन टाटा, TVS समूहाचे प्रमुख वेणू श्रीनिवासन, बेन कॅपिटलचे अमित चंद्रा, माजी मुत्सद्दी रोनेन सेन आणि लॉर्ड कुमार भट्टाचार्य यांचा समावेश असलेली निवड समिती स्थापन करण्यात आली होती. समितीने 12 जानेवारी 2017 रोजी नटराजन चंद्रशेखरन यांची टाटा सन्सचे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती केली.

दरम्यान रतन टाटा यांनी त्यांची वैयक्तिक बचत Snapdeal, Tbox आणि CashKaro.com मध्ये गुंतवली. तसंच त्यांनी ओला कॅब, शाओमी, नेस्टवे आणि डॉगस्पॉटमध्येही गुंतवणूक केली असल्याचे सांगण्यात येते