पुरुषांमधील वाढत्या इस्ट्रोजन पातळीचे संकेत (फोटो सौजन्य - iStock)
रक्तामध्ये असलेल्या रसायनांना हार्मोन्स म्हणतात. हे विविध अवयवांचे कार्य आणि विकास हाताळतात. टेस्टोस्टेरॉन आणि इस्ट्रोजेन पुरुष आणि स्त्रिया दोघांमध्ये असते, परंतु टेस्टोस्टेरॉन पुरुषांमध्ये अधिक असते आणि इस्ट्रोजेन महिलांमध्ये जास्त असते. पुरुषांमध्ये इस्ट्रोजेन संप्रेरकाच्या अतिरेकाला हार्मोनल असंतुलन म्हणतात.
हार्मोनल असंतुलन पोटाची चरबी, स्तनाची वाढ आणि त्वचेच्या टॅग्जवर परिणाम करून व्यक्तीचे आरोग्य, प्रजनन क्षमता आणि जीवनाची गुणवत्ता खराब करते. हार्मोन अँट गट हेल्थ प्रशिक्षक मनप्रीत कालरा यांनी पुरुषांमध्ये वाढलेल्या इस्ट्रोजेनची 5 लक्षणे दिली आहेत, ज्याकडे दुर्लक्ष करू नये आणि दुर्लक्षित राहिल्यास पुरुषांच्या आरोग्यावर त्याचा गंभीर परिणाम होऊ शकतो असा इशाराही त्यांनी दिला आहे. (फोटो सौजन्य – iStock)
वंध्यत्वाची समस्या
पुरूषांमधील वाढती वंध्यत्वाची समस्या
उच्च इस्ट्रोजन हार्मोनमुळे पुरुषांमध्ये वंध्यत्व येऊ शकते, ज्यामुळे वडील होण्याचे स्वप्न अपूर्ण राहू शकते. या संप्रेरकाच्या वाढीमुळे शुक्राणूंची गुणवत्ता आणि उत्पादनात अडथळा येऊ शकतो. पुरुषांचे सध्याचे राहणीमान आणि खाण्यापिण्याच्या चुकीच्या सवयी यामुळे ही समस्या दिवसेंदिवस वाढत चालली आहे आणि पुरूषांच्या शरीरातील इस्ट्रोजनचे प्रमाणही वाढताना दिसून येत आहे. वंध्यत्वाची समस्या पूर्वी महिलांमध्ये अधिक प्रमाणात दिसून येत होती मात्र आता त्याचे प्रमाण पुरुषांमध्येही दिसून येऊ लागले आहे आणि याची अनेक कारणंही आहेत.
गायनेकोमेस्टिया
हाय इस्ट्रोजेन पातळी स्तनाच्या ऊतींची वाढ वाढवू शकते, ज्यामुळे gynecomastia नावाचा आजारही पुरूषांना होऊ शकतो. या स्थितीत पुरुषांच्या स्तनातील ऊती वाढू लागतात आणि पुरूषांचे स्तन हे महिलांप्रमाणे मोठे दिसू शकतात. अशी स्थिती तुम्हाला जाणवत असेल तर वेळीच आपल्या डॉक्टरांची भेट घेणे उत्तम ठरते अन्यथा अशा पुरूषांना गंभीर परिणामांना सामोरे जावे लागू शकते
मासिक पाळीत त्वचेवर काय परिणाम होतात? अशाप्रकारे घ्या त्वचेची काळजी
फ्लुईड रिटेंशन
इस्ट्रोजेनच्या उच्च पातळीमुळे शरीरात द्रव टिकून राहते. या स्थितीत हात आणि पाय यांसारख्या ठिकाणी सूज येऊ शकते. केवळ सूजच येते असं नाही तर यासह वेदनादेखील होऊ शकतात. या वेदना असह्य असतात आणि त्याकडे दुर्लक्ष करणे अजिबात योग्य नाही. पुरूषांना सतत अशा वेदना होत असतील तर त्यांनी वेळीच लक्ष द्यावे
मूड स्विंग्ज आणि सतत थकवा
मूडमधील बदल आणि येणारा चिडचिडणेपणा
इस्ट्रोजेन वाढल्याने मेंदूतील न्यूरोट्रान्समीटरच्या क्रियाकलापांवर परिणाम होऊ शकतो. न्यूरोट्रान्समीटरचे काम मानसिक आरोग्याचे नियमन करणे आहे. यामुळे मूडमध्ये सतत बदल होणे, कोणत्याही कारणाशिवाय चिडचिड होणे आणि सतत थकवा येणे असा परिणाम पुरुषांवर होऊ शकतो. केवळ महिलांनाच मूड स्विंगचा त्रास होतो असं नाही तर इस्ट्रोजन लेव्हल वाढण्याने पुरुषांमध्येही हा त्रास दिसून येऊ शकतो, ज्याकडे दुर्लक्ष करणे चुकीचे ठरू शकते.
कोणत्या पुरुषांमध्ये होतो Erectile Dysfunction चा अधिक धोका? काय आहेत कारणे
पुरुषांमधील हाय इस्ट्रोजनची लक्षणे