प्रत्येक वेळी पूजा आणि शुभ कार्यात हवन का केले जाते? काय आहे त्याचे कारण आणि महत्त्व

मंदिरे, घरे आणि सर्व शुभ कार्यात पूजेनंतर हवन केला जातो. यामुळे मन आणि सभोवतालचे वातावरण शुद्ध होते. जीवनात यश आणि सुख-समृद्धी आपोआप येते.

हिंदू धर्मात कोणत्याही विशेष पूजा किंवा कथेनंतर हवन करण्याचे महत्त्व आहे. हवन केल्यावरच पूजा पूर्ण मानली जाते. असे म्हणतात की, ज्या घरामध्ये हवन केले जाते त्या घराचे वातावरण शुद्ध आणि सकारात्मक राहते, कारण मंत्रोच्चार सोबतच अग्नीत नैवेद्य दिला जातो.

पारंपरिक हिंदू विधींमध्ये याला होम म्हणूनही ओळखले जाते. मानवी शरीराच्या निर्मितीसाठी पाच प्राथमिक घटकांपैकी अग्नी हा एक मुख्य घटक मानला जातो. ज्याला हवन किंवा होमाद्वारे आपल्या सर्वांमध्ये महत्त्व आहे. याशिवाय हवनाचे महत्त्व आणि फायदे जाणून घेऊया.

हवन म्हणजे काय?

सूर्य देव हा वास्तविक देव आणि उर्जेचा स्रोत आहे, तर अग्नी आणि सर्व अग्नी घटक हे सूर्याच्या शक्तीचे प्रतीक मानले जातात. तर हिंदू गुरू आणि पौराणिक कथांमध्ये, अग्निदेवाचा वापर माध्यम म्हणून केला जातो आणि मंदिरे, घरे आणि सर्व शुभ कार्यांमध्ये पूजेनंतर हवन करून शुद्धीकरण संस्कार केले जातात.

हिंदू धर्मग्रंथानुसार, आपण अग्निदेवांना जे काही अर्पण करतो किंवा सोप्या भाषेत जे काही अर्पण करतो ते थेट सूर्यदेवापर्यंत पोहोचते. जेव्हा आपण मंत्रोच्चार करताना तूप, तांदूळ, सुका मेवा, मध, औषधी वनस्पती आणि लाकूड अग्नीला अर्पण करतो तेव्हा या प्रक्रियेला हवन म्हणतात. हा विधी करण्यासाठी आपण ‘हवनकुंड’ वापरतो.

धर्म संबंधित बातमी वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा

हवन करण्याचे फायदे

हवन केल्याने केवळ आपल्या घरातील हवाच नाही, तर आजूबाजूच्या वातावरणाचीही शुद्धता होते आणि परिणामी दूषित घटकांचा नाश करून आपले शरीर आणि मन शुद्ध होते.

हवन केल्याने तुमचे मन एकाग्र राहते आणि मनातील सर्व वाईट विचार अग्नीत जातात आणि तुम्हाला अनिष्ट विचारांपासून मुक्ती मिळते. कारण संस्कृतच्या दैवी मंत्रांचे सतत पठण केल्याने मनही शुद्ध होते.

स्वप्न शास्त्र संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा

हवन केल्याने कौटुंबिक व सामाजिक ऐक्य टिकून राहून एकमेकांमध्ये शांती व प्रेम निर्माण होते. कारण हवन करताना कुटुंबातील सर्व सदस्य एकत्र येऊन अग्नीला नैवेद्य दाखवतात.

मन आणि घरातील वातावरण शुद्ध असले की जीवनात यश, सुख-समृद्धी आपोआप येते, असे म्हणतात. तसेच हवन केल्याने वातावरणात पावित्र्य येते आणि व्यक्तीच्या जीवनात आर्थिक व कौटुंबिक आनंदही येतो.

हवन करण्याचे महत्त्व

विद्वान पंडित म्हणतात की, हवन हा केवळ एक कर्मकांड नाही तर ते विश्व चालवणाऱ्या सर्व शक्तींशी संपर्क साधण्याचे आणि त्यांचे आभार मानण्याचे एक माध्यम आहे. अनेकदा, हवन केल्यानंतर, लोकांना त्यांच्या मनाची शुद्धी आणि त्यांच्या जीवनात प्रभावी बदल जाणवतात.

जसे आपण सर्व जाणतो की, मानवी शरीर हे आकाश, पाणी, अग्नी, वायू आणि पृथ्वी या पाच तत्वांच्या संयोगाने बनलेले आहे, त्याचप्रमाणे आकाश, पाणी, अग्नी, वायू आणि पृथ्वी या पंचभूत घटकांचे मिश्रण करून विश्वाची निर्मिती करण्यात आली आहे. परंतु या सर्व घटकांमध्ये अग्नीचे विशेष महत्त्व मानले जाते कारण इतर सर्व घटक प्रदूषित होऊ शकतात, परंतु अग्नि प्रदूषित होऊ शकत नाही. त्यामुळे ते पवित्र मानले जाते.

( टीपः धर्म, ज्योतिष, वास्तू, फेंगशुई इत्यादी विषयांवरील लेख/ बातम्या केवळ वाचकांच्या माहितीसाठी आहेत. यासंबंधी कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला आवश्यक आहे. आमचे उद्दिष्ट फक्त वाचकांना माहिती देणे आहे. Navrashtra या तथ्यांची पुष्टी करु शकत नाही)