हिंदू-मुस्लिम ऐक्याचे प्रतीक असलेले अतिशय खास असे मंदिर तुम्हाला माहिती आहे का?

उत्तर प्रदेशातील इटावा जिल्ह्यात स्थित कालिका देवीचे मंदिर आहे, जे महाभारतकालीन संस्कृतीशी संबंधित आहे, जे हिंदू-मुस्लिम ऐक्याचे प्रतीक मानले जाते. यासोबतच दलित पुजाऱ्याच्या पोस्टिंगमुळे देशातील दलित चेतनाही जागृत होते.

इटावा येथील प्रसिद्ध कालिका मंदिर परिसरात एकीकडे मां कालीचा वास आहे, तर त्याच प्रांगणात सय्यद पीर बाबांचा दर्गाही आहे. हे मंदिर एकतेचे आणि सौहार्दाचे उदाहरण आहे. पीर बाबाच्या समाधीवर चादर, कोरी आणि बताशा अर्पण केला जातो. मंदिरात प्रार्थना केल्याशिवाय कोणत्याही भक्ताची इच्छा पूर्ण होत नाही. येथे भक्त आपली मनोकामना मागतात आणि कार्य पूर्ण झाल्यावर प्रसाद देतात.

उत्तर प्रदेशातील इटावा जिल्ह्यात स्थित कालका देवीचे मंदिर आहे, जे महाभारतकालीन संस्कृतीशी संबंधित आहे, जे हिंदू-मुस्लिम ऐक्याचे प्रतीक मानले जाते. यासोबतच दलित पुजाऱ्याच्या पोस्टिंगमुळे देशातील दलित चेतनाही जागृत होते. सुवर्णनगरी म्हणून प्रसिद्ध असलेल्या लखना शहरात ऐतिहासिक कालिका देवी मंदिर आहे.

हेदेखील वाचा- स्वप्नामध्ये मुलाचा जन्म झालेला दिसणे शुभ की अशुभ

राजे जसवंत सिंह राव यांनी जेव्हा दलितांना समाजात सन्मान दिला जात नाही हे पाहिले तेव्हा त्यांनी या मंदिराचा सेवक दलितच असेल अशी घोषणा केली होती. तेव्हापासून दलित कुटुंबातील सदस्य मंदिराच्या सेवेत व्यस्त आहेत. सध्या मनराज सिंग हे मुख्य सेवक आहेत.

सय्यद पीर बाबांचे मंदिर आणि समाधी एकाच संकुलात आहे

या मंदिराच्या प्रांगणात एका बाजूला जिथे माँ काली बसते, त्याच प्रांगणात सय्यद पीर बाबांचा दर्गाही आहे. हे मंदिर एकतेचे आणि सौहार्दाचे उदाहरण आहे. पहाड बाबाच्या समाधीवर चादर, कोरी आणि बताशा अर्पण केला जातो. सय्यद बाबांची प्रार्थना केल्याशिवाय कोणत्याही भक्ताची इच्छा पूर्ण होत नाही असे म्हणतात. या मेळ्यात दूरदूरवरून भाविक मनोकामना मागण्यासाठी येतात आणि कार्य संपल्यानंतर ध्वज, नारळ, प्रसाद व मेजवानीचे आयोजन भक्तिभावाने केले जाते. शारदीय नवरात्रीला सुरुवात होताच उत्तर प्रदेश, राजस्थान, मध्य प्रदेश, गुजरातसह देशातील सर्व राज्यातून लोक कालिका शक्तीपीठाच्या दर्शनासाठी येतात आणि देवीला नमस्कार करून आपल्या मनोकामना पूर्ण करतात. या राज्यातील राजे जसवंतराव यांचा जन्म ब्राह्मण कुटुंबात झाला असून ब्रिटिश राजवटीत ब्रिटिश राज्यकर्त्यांनी त्यांना सर आणि राव या पदव्या देऊन सन्मानित केले.

हेदेखील वाचा- जन्माष्टमीच्या दिवशी पूजेदरम्यान भगवान श्रीकृष्णाच्या ‘या’ नावाचा जप करा

या कारणामुळे राजाने अन्नपाणी सोडले होते

ओबडधोबड भागाच्या तोंडावर वसलेल्या या मंदिरात राजघराण्यातील लोक उपासक होते. राजा रोज पूजेला जात असे. असे म्हणतात की, एके दिवशी रावसाहेब मातृदेवतेची पूजा करण्यासाठी जात होते. पावसाळ्यात यमुना नदीच्या जोरदार प्रवाहामुळे पूर आला आणि नाविकांनी यमुना पार करण्यास नकार दिला. राजाला देवी मातेचे दर्शन झाले, त्यामुळे राजाने व्यथित होऊन अन्नपाणी सोडून दिले. त्याच्या वेदनांनी त्याची आई हळहळली आणि शक्तीस्वरूपाचे तिच्या भक्त रावावरील प्रेम तुटले. रात्री, तिने तिच्या भक्ताला स्वप्नात दर्शन दिले आणि सांगितले की ती स्वतः या राज्यात राहणार आहे आणि तिला श्लाखना मैया म्हणून ओळखले जाईल.

राजाने तीन मजली मंदिर बांधले होते

या स्वप्नानंतर रावसाहेब त्याच्या साकार होण्याची वाट पाहू लागले. मग अचानक त्याच्या सेवकांनी बेरीशाच्या बागेत देवीचे दर्शन घडल्याची माहिती दिली. माहिती मिळताच रावसाहेब घटनास्थळी पोहोचले तेव्हा त्यांनी पाहिले की, पिंपळाचे झाड जळत आहे आणि घंटांचा आवाज सर्वत्र गुंजत आहे. दैवी अग्नी शमल्यावर त्यातून देवीचे नवे रूप प्रकट झाले, ते पाहून रावसाहेब आनंदित झाले. त्यांना वैदिक रितीरिवाजांनुसार आईची नऊ रूपे प्राप्त झाली आणि 400 फूट लांब आणि 200 फूट रुंद तीन मजली मंदिर बांधले. ज्याचे अंगण अजूनही कच्चं आहे, कारण ते काँक्रिटीकरण करू नये म्हणून इच्छापत्र करण्यात आलं होतं. कालिका देवीचे मंदिर मुघल काळापासून हिंदू-मुस्लिम ऐक्याचे प्रतीक आहे.

हे मंदिर 9 सिद्धपीठांमध्ये समाविष्ट आहे

हे मंदिर 9 सिद्धपीठांपैकी एक आहे आणि या मंदिराचा एक पैलू म्हणजे सय्यद बाबांचा दर्गाही आवारात स्थापित आहे आणि असे मानले जाते की, दर्ग्यावर डोके टेकवल्याशिवाय कोणाचीही इच्छा पूर्ण होत नाही. हे शहर एके काळी कन्नौजचा राजा जयचंद्र याच्या प्रदेशात होते, परंतु नंतर स्वतंत्रपणे लखना राज्य म्हणून ओळखले जाऊ लागले. समजुतीनुसार दिलीप नगर येथील जमीनदार लखना येथे राहायला आले होते. हे मंदिर करोडो लोकांच्या धार्मिक श्रद्धांचे केंद्र आहे. या मंदिरात डझनभर डाकू सम्राटांनी झेंडे लावले आहेत. याशिवाय माजी पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू, पंडित मोतीलाल नेहरू आणि भारतातील प्रसिद्ध वकील तेज बहादूर सप्रू आदींनी आईच्या कोर्टाला भेट दिली आहे. सध्या माँ कालिकेची जत्रा भरली असून दर्शनासाठी भाविक मोठ्या संख्येने येत आहेत.