फोटो सौजन्य- pinterest
हिंदू धर्मात अमावस्या तिथीला विशेष महत्त्व आहे. हा दिवस स्नान करून पितरांना नैवेद्य दाखवण्यासाठी आणि श्राद्ध करण्यासाठी शुभ मानला जातो. असे मानले जाते की, असे केल्याने व्यक्तीला पूर्वजांच्या आशीर्वादासह सुख-समृद्धी मिळते. या दिवशी पवित्र नद्यांमध्ये स्नान केल्याने मनुष्य पापांपासून मुक्त होतो. यावर्षी चैत्र महिन्यातील अमावास्येला वर्षातील पहिले सूर्यग्रहण होणार आहे. याशिवाय शनिदेवही राशी बदलणार आहेत. सूर्यग्रहणाच्या वेळी पितरांना नैवेद्य दाखवणे शुभ मानले जात नाही, त्यामुळे चैत्र अमावस्येला नैवेद्य आणि स्नान कधी करावे.
पंचांगानुसार, चैत्र महिन्यातील कृष्ण पक्षातील अमावस्या तिथी शुक्रवार, 28 मार्च रोजी सायंकाळी 7.55 वाजता सुरू होईल आणि ही तिथी दुसऱ्या दिवशी 29 मार्च रोजी सायंकाळी 4.27 वाजता समाप्त होईल. अशा स्थितीत 29 मार्चला शनिवारी अमावस्या साजरी केली जाणार आहे. ती शनिवारी येत असल्याने तिला शनिचरी अमावस्या म्हणतात.
वैदिक पंचांगानुसार, शनिवार, 29 मार्च रोजी चैत्र महिन्यातील अमावस्या आहे. या दिवशी सूर्यग्रहण दुपारी 2:20 ते संध्याकाळी 6:16 पर्यंत राहणार आहे. अशा स्थितीत ग्रहणाच्या आधी स्नान करून पितरांची पूजा करावी लागेल. म्हणजे चैत्र अमावस्येला ब्रह्म मुहूर्तावर स्नान आणि दान करण्याची वेळ दुपारी 4.42 ते 5.28 पर्यंत असते. तर अभिजीत मुहूर्त 12.01 ते 12.51 पर्यंत आहे. या काळात स्नान करून दान करणे खूप शुभ आहे.
चैत्र अमावस्येच्या दिवशी आपल्या पितरांची पूजा करण्यासाठी स्नान करा. त्यानंतर कुशा, पाणी, काळे तीळ आणि पांढरी फुले यांच्या साहाय्याने पितरांचे ध्यान करावे. यादरम्यान, आपले तोंड दक्षिणेकडे ठेवा आणि हळूहळू आपल्या अंगठ्याने पितरांना जल अर्पण करा. तसेच पितरांच्या आत्म्याला शांती लाभो ही प्रार्थना.
शास्त्रानुसार, चैत्र अमावस्येला पवित्र नद्यांमध्ये स्नान करून पितरांच्या शांतीसाठी श्राद्ध, तर्पण आणि पिंड दान केल्याने व्यक्तीला पितरांचा आशीर्वाद प्राप्त होतो, ज्यामुळे व्यक्तीचे प्रलंबित काम पूर्ण होते. तसेच जीवनात सुख-समृद्धी येते.
शनिवारी येत असलेल्या चैत्र अमावस्येला शनिचरी अमावस्या म्हणूनही ओळखले जाते. या अमावस्येला शनिदेवाची पूजा करता येते. शनि धैय्या आणि शनि साडेसतीपासून मुक्ती मिळवण्यासाठी शनिदेवाच्या मंदिरात संध्याकाळी मोहरीच्या तेलाचा दिवा लावावा. याशिवाय काळे तीळ आणि उडीद डाळ दान करता येते.
(टीपः धर्म, ज्योतिष, वास्तू, फेंगशुई इत्यादी विषयांवरील लेख/ बातम्या केवळ वाचकांच्या माहितीसाठी आहेत. यासंबंधी कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला आवश्यक आहे. आमचे उद्दिष्ट फक्त वाचकांना माहिती देणे आहे. Navrashtra या तथ्यांची पुष्टी करु शकत नाही)