फोटो सौजन्य- फेसबुक
आज गुरुवार हा भगवान विष्णूच्या पूजेसाठी विशेष मानला जातो. भगवान विष्णूची अनेक नावे आहेत. भगवान विष्णूंना नारायणदेखील म्हणतात. जगाच्या पालनकर्त्याला ‘नारायण’ हे नाव कसे पडले ते जाणून घेऊया आणि त्यांच्या इतर नावांचे अर्थ जाणून घेऊया.
भगवान विष्णूला अनेक नावांनी संबोधले जाते. गुरुवार हा भगवान विष्णूच्या स्तुतीसाठी विशेष दिवस मानला जातो. असे मानले जाते की, जर तुमचे नशीब तुम्हाला साथ देत नसेल किंवा तुमचे काम अपूर्ण राहिले तर तुम्ही भगवान विष्णूची स्तुती करावी. गुरुवारी जगाचा पालनपोषण करणाऱ्या भगवान विष्णूची पूजा केल्याने तुमची अपूर्ण कामेही पूर्ण होतात. भगवान विष्णूला नारायण असेही म्हणतात हे तुम्ही अनेकदा ऐकले असेल. त्याचबरोबर अनेक पुराणांमध्ये जगाच्या पालनकर्त्याचा उल्लेख जेथे आहे, तेथे भगवान विष्णूंनाही नारायण या नावाने संबोधले आहे. चला, भगवान विष्णूला नारायण का म्हणतात ते जाणून घेऊया.
भगवान विष्णूला नारायण का म्हणतात?
पद्मपुराणानुसार भगवान विष्णू पाण्यात राहतात, म्हणूनच त्यांचे खास भक्त देवर्षी नारद त्यांना ‘नारायण’ म्हणत. नारायण या शब्दाचा अर्थ “ज्याचे पहिले आयन पाणी आहे” असा होतो. विष्णु पुराणानुसार भगवान विष्णू क्षीरसागरात राहतात म्हणून त्यांना नारायण म्हणतात. पाण्याला संस्कृतमध्ये ‘नीर’ म्हणतात. नारायण हा शब्द दोन शब्दांपासून बनला आहे – ‘नर’ म्हणजे पाणी आणि ‘अयान’ म्हणजे जागा. अशा प्रकारे, नारायण म्हणजे “ज्याचे पहिले अयन म्हणजे निवासस्थान आहे, म्हणून भगवान विष्णू पाण्यामध्ये राहत असल्यामुळे त्यांना नारायण म्हटले जाते, म्हणजे क्षीरसागर.
भगवान विष्णूच्या इतर नावांचे अर्थ जाणून घेऊया
विष्णू नावाचा अर्थ
विष्णू नावाचा अर्थ, ज्याचे डोळे कमळासारखे आहेत असा नर. याशिवाय चार हातांनी आणि कौस्तुकमणीने शोभल्यामुळे श्रीहरीचे नाव भगवान विष्णू पडले.
हरी नावाचा अर्थ
भगवान विष्णू हे सृष्टीचे पालनकर्ते आहेत, जे जगातील सर्व दुःखांचे हरण करतात, म्हणून त्यांना हरी नावाने संबोधले जाते.
अच्युत नावाचा अर्थ
भगवान विष्णूच्या या नावाचा अर्थ असा दैवी पुरुष आहे जो अमर आहे आणि नष्ट होऊ शकत नाही.
पुरुषोत्तम नावाचा अर्थ
भगवान विष्णूंना पुरुषोत्तम असेही म्हणतात. पुरुषोत्तम नावाच्या अर्थाविषयी बोलताना, याचा अर्थ पुरुषांमध्ये सर्वोत्तम आहे.