GST दरात कपात केल्याने देशातील गरीब आणि मध्यमवर्गाला दिलासा; २२ सप्टेंबरपासून नियम लागू होणार

जीएसटी कौन्सिलचा उशिरा पण चांगला म्हणता येईल. सरकार देशांतर्गत खर्चाला प्रोत्साहन देऊ इच्छित असल्याने हा निर्णय घेण्यात आला आहे.

जीएसटी कौन्सिलने गुंतागुंतीच्या वस्तू आणि सेवा कर प्रणालीमध्ये पूर्णपणे सुधारणा करण्यास मान्यता दिली आहे. केसांच्या तेलापासून ते कॉर्न फ्लेक्स, टीव्ही आणि वैयक्तिक आरोग्य आणि जीवन विमा पॉलिसींपर्यंत सामान्यतः वापरल्या जाणाऱ्या वस्तूंसाठी जीएसटी कर स्लॅब कमी करण्यात आले आहेत, ज्यामुळे या वस्तू स्वस्त होण्याची अपेक्षा आहे. नवीन कर स्लॅब २२ सप्टेंबर २०२५ पासून नवरात्रीच्या पहिल्या दिवसापासून, उत्सवाच्या आधी लागू होणार असल्याने, लोक दसरा, दिवाळी इत्यादी दिवशी चांगली खरेदी करू शकतील आणि पुढील आर्थिक तिमाही देखील चांगली असू शकते. हे देखील आवश्यक होते. जीएसटी कौन्सिलचा निर्णय कधीही न होण्यापेक्षा उशिरा चांगला म्हणता येईल. हा निर्णय घेण्यात आला आहे कारण सरकार अमेरिकेच्या टॅरिफमुळे होणाऱ्या आर्थिक धक्क्यापासून बचाव करण्यासाठी देशांतर्गत खर्चाला प्रोत्साहन देऊ इच्छित आहे.

अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण म्हणाल्या की, सर्व निर्णय एकमताने घेण्यात आले आणि कोणत्याही राज्याने कोणत्याही गोष्टीवर असहमती व्यक्त केली नाही. आतापर्यंत जीएसटीमध्ये ५, १२, १८ आणि २८% असे चार स्लॅब होते. आता ते ५ आणि १% अशा दोन-दर रचनेत कमी करण्यात आले आहेत. लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी बऱ्याच काळापासून जीएसटीमध्ये हा बदल सुचवत होते आणि मागणी करत होते. सरकारने राहुल यांची मागणी मान्य केली आहे की ट्रम्पच्या टॅरिफमुळे असे करण्यास भाग पाडले गेले हे सांगणे कठीण आहे, तथापि, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्वातंत्र्यदिनी लाल किल्ल्यावरून केलेल्या भाषणात या संदर्भात निश्चितच संकेत दिले होते. ५ आणि १८% च्या कर दरांव्यतिरिक्त, महागड्या कार, तंबाखू आणि सिगारेटसारख्या काही निवडक वस्तूंसाठी ४०% चा विशेष स्लॅब देखील प्रस्तावित आहे.

राजकीय बातम्या वाचण्यासाठी क्लिक करा

अन्नपदार्थांवर शून्य कर दर

दैनंदिन वापराच्या अन्नपदार्थांवर शून्य दराने कर आकारला जाईल हे स्वागतार्ह असले तरी, लोणी आणि तूपापासून ते सुक्या काजू, जाम आणि जेली, नारळ पाणी, नमकीन, २० लिटर बाटलीबंद पाणी, फळांचे रस, आईस्क्रीम, पेस्ट्री आणि बिस्किटे, कॉर्न फ्लेक्स आणि तृणधान्ये अशा सामान्य अन्न आणि पेय पदार्थांवर सध्या १८% ऐवजी ५% कर आकारला जाईल. सर्व प्रकारच्या रोट्या आणि पराठ्यांवर सध्या ५% ऐवजी शून्य कर आकारला जाईल. टूथ पावडर, फीडिंग बॉटल, टेबलवेअर, स्वयंपाकघरातील वस्तू, छत्री, भांडी, सायकली, बांबूचे फर्निचर आणि कंगवा यासारख्या ग्राहकोपयोगी वस्तूंवर सध्या १२% कर आकारला जातो, तो ५% पर्यंत कमी केला जाईल. शाम्पू, टॅल्कम पावडर, टूथपेस्ट, साबण आणि केसांचे तेल देखील स्वस्त होतील कारण त्यांचा सध्याचा १८% कर ५% पर्यंत कमी केला जाईल.

नवराष्ट्र विशेष लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा

१२०० सीसी पेक्षा कमी आणि ४,००० मिमी पर्यंत लांबीच्या पेट्रोल, एलपीजी आणि सीएनजी वाहनांवर आणि १५०० सीसी आणि ४,००० मिमी पर्यंत लांबीच्या डिझेल वाहनांवर आता २८ ऐवजी १८% कर आकारला जाईल. एअर कंडिशनर, डिशवॉशर आणि टीव्ही सारख्या इलेक्ट्रॉनिक ग्राहकोपयोगी वस्तू देखील स्वस्त होतील कारण त्या २८% वरून १८% जीएसटी स्लॅबमध्ये हलवल्या गेल्या आहेत. ३५० सीसी पेक्षा जास्त क्षमतेच्या मोटारसायकलींवर ४०% विशेष जीएसटी लागेल. सर्व जीवन आणि आरोग्य विमा पॉलिसींवर आता शून्य कर आकारला जाईल हे स्वागतार्ह आहे. यामुळे कव्हरेजला प्रोत्साहन मिळू शकते. सर्व औषधांवर ५% जीएसटी लागेल हे देखील चांगले आहे. सिमेंटवरील २८% कर १८% पर्यंत कमी करण्यात आला आहे. जीएसटीमध्ये फेरबदल हा मध्यमवर्गावरील भार कमी करण्याचा प्रयत्न असल्याचे दिसून येते. सामान्यतः मध्यमवर्गीय खरेदी करतात अशा कारवरील कर कमी करण्यात आला आहे.

लेख- शाहिद ए. चौधरी

 

याचे मूळ आर्टिकल वाचण्यासाठी आपण https://navbharatlive.com/ यावर क्लिक करावे