सुरक्षित दर्शनाच्या नावाखाली भाविकांच्या व्यवस्थापन पुन्हा एकदा अपयशी; तिरुपती मंदिर दुर्घटनेतून धडा घेण्याची गरज

तिरुपती बालाजी मंदिर दुर्घटनेनंतर, सुरक्षा कर्मचाऱ्यांची संख्या वाढवून आणि प्रवेश आणि निर्गमन मार्गांवर देखरेख ठेवून अशा अपघातांना रोखता येईल. त्याचप्रमाणे महाकुंभमेळ्यातही कडक सुरक्षा व्यवस्था असायला हवी.

आंध्र प्रदेशातील तिरुपती बालाजी मंदिरात भाविकांची सर्वाधिक गर्दी असते. वैकुंठ एकादशीच्या दोन दिवस आधी, वैकुंठ द्वारच्या दर्शनासाठी टोकन वाटप केले जात असताना, एका आजारी भक्ताला रांगेतून बाहेर काढण्यासाठी दरवाजे उघडण्यात आले. यामुळे काही भाविक रांग तोडून पुढे गेले, ज्यामुळे चेंगराचेंगरी झाली. यामध्ये ६ जणांचा चिरडून मृत्यू झाला तर ३० हून अधिक जण जखमी झाले. टोकन घेण्यासाठी हजारो लोक जमले होते. दरवर्षी वैकुंठ एकादशीच्या सुमारास २ ते ३ लाख भाविकांची गर्दी असते.

असे मानले जाते की वैकुंठद्वारातून देवाचे दर्शन घेतल्यानंतर भक्ताला वैकुंठात स्थान मिळते. तिरुपतीच्या विष्णू निवास आणि रामानायडू भागात हा अपघात झाला. पोलीस, सुरक्षा कर्मचारी आणि मंदिरातील कर्मचारी चेंगराचेंगरी थांबवण्यात अपयशी ठरले. जिथे लाखो लोकांची गर्दी असते तिथे रांगा लावून आणि सुरक्षा कर्मचाऱ्यांना पहारा देऊनच लोकांवर नियंत्रण ठेवता येते. गेल्या वर्षीही उत्तर प्रदेशात एका धार्मिक कार्यक्रमात चेंगराचेंगरी होऊन १२० हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला होता. देशातील प्रसिद्ध मंदिरे, धार्मिक मेळावे, प्रचार स्थळे आणि मेळ्यांमध्ये जमणाऱ्या प्रचंड गर्दीत चेंगराचेंगरी झाली तर महिला, मुले आणि वृद्ध त्यात अडकतात. धक्क्यामुळे खाली पडलेली व्यक्ती उठू शकत नाही आणि इतर लोक त्याला तुडवतात आणि चिरडतात आणि पुढे जातात. जर कोणी एखाद्याला उचलण्याचा किंवा वाचवण्याचा प्रयत्न केला तर तोही चिरडला जाऊ शकतो.

नवराष्ट्र विशेष लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा

तिरुमला तिरुपती देवस्थानने ही घटना दुर्दैवी असल्याचे म्हटले आहे आणि गर्दीमुळे ही घटना घडल्याचे म्हटले आहे. या अपघाताची उच्चस्तरीय चौकशीचे आदेश देण्यात आले आहेत. हे पोलिस आणि देवस्थानम अधिकाऱ्यांच्या निष्काळजीपणामुळे घडले हे स्पष्ट आहे. अचानक गेट उघडल्यामुळे गर्दी रांग तोडून त्या दिशेने धावली. सुरक्षा कर्मचाऱ्यांची संख्या वाढवून आणि प्रवेश आणि निर्गमन मार्गांवर लक्ष ठेवून अशा अपघातांना रोखता येईल. त्याचप्रमाणे प्रयागराजमध्ये होणाऱ्या महाकुंभमेळ्यात कडक सुरक्षा व्यवस्था असायला हवी.

राजकीय बातम्या वाचा एका क्लिकवर

1954 मध्ये तिथे झालेल्या चेंगराचेंगरीत हजारो लोकांचा मृत्यू झाला. विशेषतः राजकारणी, अभिनेते आणि व्हीआयपींना पाहण्यासाठी गर्दी जमते, म्हणून अत्यंत दक्षता घेणे आवश्यक आहे. केरळमधील मथुरा, वैष्णोदेवी, सबरीमाला आणि सातारा येथील मंध्रादेवी या धार्मिक स्थळांमध्ये असे अपघात घडले आहेत. गरज पडल्यास, गर्दी नियंत्रणासाठी एआयचा वापर केला पाहिजे. गेल्या वर्षी २.५५ कोटी यात्रेकरूंनी तिरुपती बालाजी मंदिराला भेट दिली आणि १,३६५ कोटी रुपये हुंडीमध्ये जमा झाले. तिथल्या व्यवस्थेचे लोक कौतुक करतात पण गर्दी नियंत्रित केली नाही तर असे अपघात होतात.

लेख- चंद्रमोहन द्विवेदी

 

याचे मूळ आर्टिकल वाचण्यासाठी आपण https://navbharatlive.com/ यावर क्लिक करावे