देशात चाललंय काय? सर्व खेळांमध्ये कुस्ती डोपिंगमध्ये दुसऱ्या स्थानी; नाडाच्या निलंबित यादीत अल्पवयीन खेळाडूंचा समावेश..

भारतातील सर्व खेळांमध्ये कुस्तीमध्ये डोपिंगचे प्रमाण दुसऱ्यास्थानी आहे. यामध्ये अल्पवयीय खेळाडूंचा सामावेश असल्याचे समोर आले आहे. याप्रकरणी अधिक जागृती करण्याची गरज व्यक्त करण्यात आली आहे.

Wrestling ranks second in doping among all sports : राष्ट्रीय डोपिंग विरोधी संस्थेच्या (नाडा) निलंबित खेळाडूंच्या यादीवर नजर टाकल्यास असे दिसून येते की, भारतातील सर्व खेळांमध्ये कुस्तीमध्ये डोपिंगचे प्रकरण दुसऱ्या क्रमांकावर आहेत. ही संख्या १९ आहे, परंतु चिंताजनक बाब म्हणजे त्यापैकी पाच अल्पवयीन आहेत. जर कुस्तीमध्ये डोपिंगचा धोका ज्युनियर स्तरावर पसरला असेल, तर परिस्थिती आणखी बिकट होण्यापूर्वी संबंधितांनी जागे होण्याची आणि सुधारणात्मक उपाययोजना करण्यास सुरुवात करण्याची वेळ आली आहे.

२३ वर्षांखालील विश्वविजेती आणि ऑलिंपियन रितिका हुडा यांच्या तात्पुरत्या निलंबनामुळे पुन्हा एकदा भारतीय कुस्तीमध्ये डोपिंग चर्चेचा विषय बनला आहे. गेल्या काही वर्षात भारतीय कुस्तीपटूंची, विशेषतः ज्युनियर खेळाडूंची कामगिरी खूप उत्साहवर्धक राहिली आहे आणि काही लोकांच्या चुकांमुळे या खेळाडूंवर परिणाम होऊ नये. भारतीय संघाने, विशेषतः महिला संघाने, अलीकडेच जपान आणि अमेरिका सारख्या संघांना हरवून ज्युनियर टीम चॅम्पियनशिप जिंकली आहे.

वेळोवेळी वादांनी वेढलेले असूनही, ऑलिंपिक खेळ म्हणून कुस्तीचा आलेख वाढत आहे. जागतिक अजिंक्यपद असो, आशियाई खेळ असो, आशियाई अजिंक्यपद असो किंवा ऑलिंपिक असो, भारतीय कुस्तीगीर आता या प्रतिष्ठित स्पर्धांमध्ये पदकाचे दावेदार म्हणून प्रवेश करतात. यामुळे खेळाडूंना आर्थिक फायदाही झाला आहे आणि त्यांना सरकारी नोकऱ्याही मिळाल्या आहेत. याचा खेळाडू आणि त्यांच्या पालकांच्या मानसिकतेवर खोलवर परिणाम झाला आहे.

हेही वाचा : आशिया कप 2025 या दिवशी सुरू होणार, तारीख जाहीर! भारत आणि पाकिस्तान पुन्हा आमनेसामने येतील का?

खेळाडूंची दिशाभूल केल्याने उचलले अशी पाऊल

• डोपिंगमध्ये खटला लढणाऱ्या एका अल्पवयीन कुस्तीगीराच्या वडिलांनी सांगितले की, भी कीडा जगातून आलेलो नाही, म्हणून योग्य पाऊल काय असेल हे आम्हाला माहित नाही.
• एका व्यावसायिकाने कबूल केले की, एका प्रतिष्ठित कुस्तीगीराने माझ्या मुलीला सांगितले की, स्थानिक पोषण पुरवठादाराकडून (नाव गुप्त ठेवले आहे) सप्लिमेंट्स घेतल्याने तिची कामगिरी सुधारली आहे.
• प्रशिक्षक मनदीप सैनी यांनी आम्हाला अनधिकृत लोकांकडून सप्लिमेंट्स घेण्याविरुद्ध इशारा दिला होता, परंतु आम्ही त्यांच्या प्रेमात पडलो.
• हरियाणामधील अनेक कुटुंबांशी संवाद साथला असता असे आढळले की राज्यातील, विशेषतः रोहतकमधील स्थानिक पोषण पुरवठादार कामगिरी सुधारण्याचे आश्वासन देऊन पालक आणि खेळाडूबी दिशाभूल करत होते.

हेही वाचा : IND vs ENG : भारताच्या माजी दिग्गज यष्टीरक्षकाचा मँचेस्टरमध्ये मोठा सन्मान, MCAवर व्यक्त केली नाराजी; नेमकं काय घडलं?

…तर निर्दोष कुस्तीपटू बाहेर येणार

पूरक पदार्थांची अनधिकृत विक्री त्यांच्या निदर्शनास आल्याची पुष्टी भारतीय कुस्ती महासंघाने (डब्ल्यूएफआय) केली. हे लोक बिलांशिवाय सर्वकाही विकतात. जर हे कुस्तीगीर नाडासमोर बिल सादर करू शकतील, तर ते सप्लिमेंट्स चाचणीसाठी पाठवू शकतात आणि जर बंदी घातलेले पदार्थ आढळले तर कुस्तीगीर निदर्दोष बाहेर येतील, असे एका महासंघाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले. पण समस्या अशी आहे की त्यांच्याकडे कधीही बिल नसते. आम्ही आमच्या कुस्तीगीरांना अनधिकृत लोकांकडून सप्लिमेंट्स घेऊ नयेत असा सल्ला देतो, परंतु प्रत्येक कुस्तीगीरवर लक्ष ठेवणे शक्य नाही. असेही समोर आले आहे की सप्लिमेंट्स देणारे खेळाडू एखाद्या खेळाडूला यशस्वी झाल्यास प्रायोजकत्वाचे आमिष दाखवतात जेणेकरून इतर खेळाडूंमध्ये आत्मविश्वास निर्माण होईल,