हमासला मोठा धक्का; अमेरिकेच्या दबावाखाली कतारने दिले दोहा सोडण्याचे आदेश

अमेरिकेच्या अधिकाऱ्याने यावर जोर दिला की राष्ट्राध्यक्ष जो बायडेन यांच्या कार्यकाळाच्या समाप्तीपूर्वी मेरिकेच्या आदेशानुसार कतारने 10 दिवसांपूर्वी हमासला आपले दोहा येथील राजनैतिक कार्यालय बंद करायला लावले.

इस्रायलसोबतच्या युद्धादरम्यान हमासला कतारकडून मोठा धक्का बसला आहे. बायडेन प्रशासनाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी शुक्रवारी सांगितले की, अमेरिकेच्या आदेशानुसार कतारने 10 दिवसांपूर्वी हमासला आपले दोहा येथील राजनैतिक कार्यालय बंद करावे लागेल असे सांगितले होते. कतार 2012 पासून दोहामध्ये हमासच्या अधिका-यांना होस्ट करत आहे, तर अमेरिकन प्रशासन हमासशी संवाद महत्त्वाचा असल्याचा आग्रह धरत आहे. 7 ऑक्टोबर रोजी हमासच्या हल्ल्यानंतर, अमेरिकेने कतारला कळवले की ते यापुढे दहशतवादी गटाशी नेहमीप्रमाणे व्यापार करू शकणार नाहीत. तथापि त्याने दोहाला हमासचे कार्यालय बंद करण्यास सांगणे टाळले, कारण त्याला युद्धविराम आणि ओलीस करारासाठी वाटाघाटी करणे आवश्यक आहे.

दोहामध्ये दहशतवादी गटाची उपस्थिती

गेल्या आठवडाभरापासून सुरू असलेली चर्चा कायमस्वरूपी युद्धविराम किंवा उर्वरित 101 ओलीसांची सुटका करण्यात अपयशी ठरली. अमेरिकेच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, ऑगस्टच्या उत्तरार्धात हमासने अमेरिकन-इस्रायली ओलिस हर्ष गोल्डबर्ग-पॉलिन यांना फाशी दिल्याने आणि त्यानंतरच्या युद्धविरामाच्या प्रस्तावांना नकार दिल्याने प्रशासनाने दोहामधील दहशतवादी गटाला लक्ष्य केले ची उपस्थिती. हे यापुढे स्वीकार्य मानले जात नाही.

हे देखील वाचा : चीनचे कुटील चाळे सुरूच; असे ‘अस्त्र’ तयार केले जे पृथ्वीपासून अंतराळापर्यंत अराजकता माजवणार

अमेरिकेच्या भागीदार देशांकडून हमासची रजा

अमेरिकन अधिकाऱ्याने सांगितले की, अमेरिकेचा हा निर्णय दोहामध्ये राहणारा हमासचा प्रमुख नेता खालेद मेशाल यांच्यासह हमासच्या अधिकाऱ्यांविरुद्धच्या आरोपांची सील रद्द करण्याशी जुळतो. दुसऱ्या वरिष्ठ प्रशासकीय अधिकाऱ्याने सांगितले की, ओलिसांची सुटका करण्याच्या ऑफर वारंवार नाकारल्यानंतर, त्याच्या नेत्यांचे यापुढे कोणत्याही यूएस भागीदाराच्या राजधानीत स्वागत केले जाऊ नये. अमेरिकन अधिका-याने म्हटले आहे की हमासने गाझामध्ये सत्तेत राहण्याची क्षमता प्रभावीपणे सुनिश्चित करणाऱ्या अटींसह चर्चेत अवास्तव स्थितींपासून मागे हटण्याची चिन्हे दर्शविली नाहीत. अमेरिका आणि इस्रायल कधीही स्वीकारणार नाहीत.

हमास अधिकाऱ्यांची हकालपट्टी

अमेरिकन अधिकाऱ्याने सांगितले की, दोन आठवड्यांपूर्वी अमेरिकेने कतारला हमासला बाहेर काढण्यास सांगितले होते. त्यांनी सांगितले की, दोहाने यासाठी सहमती दर्शवली आणि 28 ऑक्टोबरच्या सुमारास नोटीस दिली. अमेरिकन अधिकाऱ्याने सांगितले की, हमासच्या अधिकाऱ्यांची नेमकी हकालपट्टी केव्हा होईल आणि त्यांना कुठे जाण्याचे आदेश दिले जातील याविषयी तपशील तयार केले जात आहेत.

 

दहशतवादी गटावर अधिक दबाव

Türkiye, इराण, ओमान, लेबनॉन, अल्जेरिया यांसारख्या संभाव्य लँडिंग साइट्सबद्दल भूतकाळात चर्चा झाली आहे; पण जोपर्यंत अमेरिकेचा संबंध आहे, या प्रत्येकामध्ये काही कमतरता आहेत. अमेरिकेच्या अधिकाऱ्याने यावर जोर दिला की बिडेन प्रशासन राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांच्या कार्यकाळाच्या समाप्तीपूर्वी ओलीस ठेवण्यासाठी अनेक उपक्रम सुरू ठेवत आहे आणि असा युक्तिवाद केला की हमासची हकालपट्टी दहशतवादी गटावर अधिक दबाव आणेल. वॉशिंग्टनला मंजुरी आणि इतर साधने देखील उपलब्ध असतील.

त्याच्या भागासाठी, कतारने अद्याप हमासच्या अधिकाऱ्यांना देश सोडण्याचे आदेश दिले आहेत याची पुष्टी केलेली नाही, परंतु कतारच्या अधिकाऱ्यांनी गेल्या वर्षभरात वारंवार सांगितले आहे की ते दहशतवादी गटाला निष्कासित करण्यासाठी काम करत आहेत आणि तसे करतील जेव्हा वॉशिंग्टन त्यासाठी औपचारिक विनंती करतो.

हे देखील वाचा : इराणने रचला होता डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या हत्येचा मोठा कट; अध्यक्षीय निवडणुकीतील विजयामुळे वाचले प्राण

मध्यस्थाच्या भूमिकेत कतार

संपूर्ण संघर्षात दोहाने मध्यस्थाची भूमिका बजावली आहे, यावर अमेरिकन अधिकाऱ्याने भर दिला. दोहा यापुढे हमास नेत्यांचे यजमान नसताना पुढे काय भूमिका बजावेल हे स्पष्ट नाही. कतारला काँग्रेसच्या रिपब्लिकन लोकांकडून टीकेचा सामना करावा लागला आहे ज्यांनी संघर्षात दोहाच्या भूमिकेला कमी लेखले आहे. इस्लामिक गल्फ स्टेटने तडजोड सुनिश्चित करण्यासाठी हमासवर अधिक दबाव आणला असता असा युक्तिवाद आहे. बिडेन प्रशासनाने या टीकेचा वारंवार प्रतिकार केला आहे, कारण ते गाझा व्यतिरिक्त इतर अनेक संघर्षांमध्ये कतारच्या मध्यस्थीच्या भूमिकेवर अवलंबून आहे.