भारत-जर्मनी परराष्ट्र मंत्र्यांची बैठक; धोरणात्मक भागीदारीपासून ते मुक्त व्यापार करारापर्यंत महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर चर्चा

Jaishankar Wadephul meeting : भारत आणि जर्मनीमधील संबंध अधिक दृढ होत आहेत. गुरुवारी परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर आणि जर्मन परराष्ट्र मंत्री जोहान डेव्हिड वेडफुल यांची दिल्लीत भेट झाली.

India–Germany strategic partnership : भारत आणि जर्मनी या दोन प्रगतिशील देशांमधील मैत्री गेल्या काही दशकांत अधिक दृढ झाली आहे. विज्ञान, तंत्रज्ञान, उद्योग, संस्कृती, शिक्षण, व्यापार आणि जागतिक राजकारण अशा सर्व क्षेत्रांमध्ये दोन्ही देश एकमेकांना पूरक ठरत आहेत. या पार्श्वभूमीवर गुरुवारी नवी दिल्ली येथे भारताचे परराष्ट्र मंत्री डॉ. एस. जयशंकर आणि जर्मनीचे परराष्ट्र मंत्री जोहान डेव्हिड वेडेफुल यांच्यात झालेली भेट विशेष महत्त्वाची ठरली. या भेटीत मुक्त व्यापार करार (FTA) या महत्त्वाच्या मुद्द्यावर भर देण्यात आला. भारताने स्पष्टपणे सांगितले की, युरोपियन युनियनसोबतचा हा करार जलदगतीने पूर्ण करण्यासाठी जर्मनीने पुढाकार घ्यावा. जर्मनी हा युरोपातील भारताचा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार असल्याने या चर्चेचे महत्त्व आणखी वाढते.

ऐतिहासिक पार्श्वभूमी

भारत-जर्मनी संबंधांचे मूळ शंभर वर्षांपेक्षा अधिक जुने आहे. औद्योगिक क्रांतीनंतर जर्मनीतील वैज्ञानिक प्रगती आणि भारतातील तंत्रज्ञानविकासाने या नात्याला गती दिली. आज या नात्याने नवा आयाम घेतला असून

• २५ वर्षांची धोरणात्मक भागीदारी,

• ५० वर्षांचे वैज्ञानिक सहकार्य,

• ६० वर्षांचा सांस्कृतिक करार,

• आणि शतकाहून अधिक काळ चालत आलेले व्यापारी संबंध

यामुळे भारत-जर्मनी संबंध जगातील सर्वात स्थिर आणि प्रगत सहकार्याचे उदाहरण ठरतात.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : चीनच्या लष्करी परेडला अनुपस्थित राहण्यामागे PM मोदींची राजकीय खेळी; भारताच्या परराष्ट्र धोरणात लपला होता ‘हा’ मोठा संदेश

भेटीतील महत्त्वाच्या चर्चा

मुक्त व्यापार करार (FTA) – भारताने जर्मनीकडून अपेक्षा व्यक्त केली की युरोपियन युनियनसोबतच्या वाटाघाटींना वेग मिळावा. हा करार झाल्यास भारत-युरोप व्यापारात क्रांतिकारी वाढ होईल.

इंडो-पॅसिफिक सहकार्य – दोन्ही देशांनी इंडो-पॅसिफिक प्रदेशातील स्थैर्य, सुरक्षा आणि विकासावर चर्चा केली.

युक्रेन युद्ध व पश्चिम आशिया – जागतिक सुरक्षेच्या आव्हानांवरही विचारांची देवाणघेवाण झाली.

तंत्रज्ञान आणि नवोपक्रम – जर्मन परराष्ट्रमंत्री वेडेफुल यांनी बेंगळुरू येथे भारताच्या स्टार्टअप्स, आयटी हब आणि इनोव्हेशन सेंटरना भेट दिली. त्यांनी भारताच्या युवा पिढीच्या सर्जनशीलतेचे कौतुक केले.

See more

Opening remarks at my meeting with FM @JoWadephul of Germany. @AussenMinDE

🇮🇳 🇩🇪
https://t.co/c6xH7PvTYz

— Dr. S. Jaishankar (@DrSJaishankar) September 3, 2025

credit : social media

या भेटीचे महत्त्व

या भेटीची खासियत अशी की, जर्मन परराष्ट्रमंत्री म्हणून वेडेफुल यांचा भारत दौरा हा त्यांचा युरोपबाहेरील पहिला अधिकृत दौरा ठरला. यावरून भारत-जर्मनी संबंधांना बर्लिन किती प्राधान्य देत आहे हे स्पष्ट होते. तज्ज्ञांच्या मते, या भेटीमुळे आगामी काही महिन्यांत होणाऱ्या आंतर-सरकारी सल्लामसलतींना दिशा मिळेल. भारत आणि जर्मनी यांच्यात आधीच $२६ अब्जांचा व्यापार सुरू आहे. FTA झाल्यानंतर हा आकडा दुप्पट होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.

भारत-जर्मनी भागीदारी का महत्त्वाची?

1. युरोपमधील सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार – जर्मनी भारताचा सर्वात महत्त्वाचा युरोपीय मित्र आहे.

2. औद्योगिक व तांत्रिक सहकार्य – जर्मनीची अभियांत्रिकी आणि भारताचे आयटी कौशल्य जगाला नवे मॉडेल देत आहे.

3. बहुपक्षीय सहकार्य – संयुक्त राष्ट्र, G20, ब्रिक्स अशा मंचांवर दोन्ही देश एकमेकांना पाठिंबा देतात.

4. सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक देवाणघेवाण – दरवर्षी हजारो भारतीय विद्यार्थी जर्मनीत उच्च शिक्षण घेतात.

जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Maduro Bounty : व्हेनेझुएलावर अमेरिकेचा दबाव हा फक्त ड्रग्जमुळेच की यामागे आहे काही छुपा अजेंडा? वाचा सविस्तर…

पुढील दिशा

या दौऱ्यानंतर भारत-जर्मनी संबंध आणखी मजबूत होतील, असा विश्वास पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि चॅन्सलर ओलाफ शोल्झ यांनीही व्यक्त केला आहे. मुक्त व्यापार करारावर गती मिळाली, तर भारतीय उद्योग, निर्यात, तंत्रज्ञान व रोजगार निर्मितीला मोठा हातभार लागेल. तसेच, इंडो-पॅसिफिक प्रदेशातील स्थैर्यासाठी भारत आणि जर्मनी संयुक्तरित्या काम करत राहतील. या सर्व घडामोडींमुळे भारत-जर्मनी संबंध फक्त द्विपक्षीय मर्यादित न राहता जागतिक स्तरावर एक महत्त्वाचा घटक बनतील.