Ramayana presented in Pakistan Muslim artists create a beautiful story of tolerance
Ramayana in Pakistan : जगभरात धार्मिक तणावांच्या बातम्या अधूनमधून समोर येत असतात. मात्र, पाकिस्तानातील कराची शहरातून नुकतीच एक अशी कलात्मक झलक समोर आली आहे, जिने सर्वांच्या मनात सहिष्णुतेचा नवीन उमाळा जागवला आहे. कराचीतील ‘मौज’ या रंगकर्मी गटाने पाकिस्तानात पहिल्यांदाच ‘रामायण’ हे महान भारतीय महाकाव्य रंगमंचावर सादर केले, आणि विशेष बाब म्हणजे, हे संपूर्ण सादरीकरण मुस्लिम कलाकारांनी केले. राणा काझमी यांनी ‘सीता’ची भूमिका साकारली, तर अश्मन लालवानी यांनी ‘भगवान राम’ साकारला. याशिवाय या नाटकाचे दिग्दर्शन केले आहे योशेवर करेरा यांनी, ज्यांनी आपल्या विचारांनी आणि कल्पनांनी रामायणाला एक आधुनिक, पण भावनिक स्पर्श दिला.
या नाट्यप्रयोगाची सादरीकरणाची वेळ होती कराची कला परिषदेत, जिथे शेकडो प्रेक्षकांनी उपस्थित राहून या ऐतिहासिक घटनेचे साक्षीदार झाले. मंचावर ‘जय श्रीराम’चा गजर झाला आणि तेवढ्याच समरसतेने प्रेक्षकांनी टाळ्यांनी नाटकाचे स्वागत केले. पाकिस्तान एक मुस्लिम बहुल देश असूनही अशा प्रकारे ‘रामायण’ सादर होणे ही एक अद्भुत घटना मानली जात आहे. दिग्दर्शक योशेवर करेरा म्हणाले, “रामायण सादर करताना मला एकदाही वाटले नाही की लोक विरोध करतील किंवा आम्हाला धोका होईल. उलट, प्रेक्षकांनी आमच्या कार्याला भरभरून दाद दिली.”
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : डोनाल्ड ट्रम्पची ‘FIFA Club World Cup’मध्ये एन्ट्री अन् उडाला गोंधळ… पहा VIRAL VIDEO
या संपूर्ण नाट्यात कुठेही कोणताही द्वेषभाव नव्हता. त्याऐवजी, प्रत्येक दृश्यात प्रेम, कर्तव्य, सत्य आणि सहनशीलतेचा गहिरा अर्थ प्रकट झाला. ‘रामायण’च्या कथा सांगण्यामध्ये वापरलेली प्रकाशयोजना, संगीत, रंग आणि भावनिक रचना यामुळे नाटकाचा प्रभाव आणखी गहिरा झाला. ओमैर अल्वी या प्रख्यात कला समीक्षकांनी सांगितले की, “रामायणाच्या सादरीकरणात जिथे कथाकथनाचे प्रामाणिकपण दिसून आले, तिथेच कलाकारांची अभिनयशैली आणि सेट डिझाईनने नाटकाच्या सौंदर्यात भर घातली.”
Performance of Ramayan in Karachi, Pakistan pic.twitter.com/6kciamWJap
— Sabahat Zakariya (@sabizak) July 13, 2025
credit : social media
दिग्दर्शक करेरा यांचे आणखी एक महत्त्वाचे विधान होते “पाकिस्तानी समाज आपण समजतो त्यापेक्षा खूपच सहिष्णु आहे. लोकांनी हे नाटक डोळे भरून पाहिले, त्यातला संदेश मनापासून स्वीकारला. ही कलाकृती फक्त धार्मिक महाकाव्य नव्हे, तर एक सामाजिक संदेश आहे – की आपल्यात विचारांची विविधता असली, तरी माणुसकी हीच खरी ओळख आहे.”
या नाटकाची एक बाजू ही होती की पाकिस्तानात अल्पसंख्याकांच्या सुरक्षिततेबाबत कायम चिंता व्यक्त होत असते. ‘रामायण’ सादर करणाऱ्या मुस्लिम कलाकारांच्या सुरक्षिततेवरही प्रश्न निर्माण झाला होता. मात्र, कोणत्याही विघ्नाविना हे सादरीकरण यशस्वीपणे पार पडले आणि ते एक आदर्श ठरले.
या उपक्रमामुळे दोन्ही देशांतील धार्मिक सौहार्द, संस्कृतीचा आदानप्रदान आणि लोकांतील परस्परसन्मान वाढण्याची शक्यता आहे. ‘रामायण’ केवळ एक धार्मिक ग्रंथ नाही, तर ती भारताच्या सांस्कृतिक धरोहराचा एक भाग आहे. आणि जेव्हा ही धरोहर दुसऱ्या देशात सन्मानाने सादर होते, तेव्हा तो एक आशेचा किरण ठरतो.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : भारत चीन बैठक ठरणार निर्णायक! ‘या’ मुद्यांवर निर्णय होण्याची शक्यता, पाहा भेटीची पहिली झलक
कराचीमधील ‘रामायण’ सादरीकरण हे केवळ एक नाट्यप्रयोग नव्हता, तर तो एक सांस्कृतिक पूल होता. भारत आणि पाकिस्तानमध्ये कितीही राजकीय मतभेद असले तरी, कला आणि संस्कृतीने लोकांना एकत्र आणण्याची ताकद अजूनही आहे. मुस्लिम कलाकारांनी रंगमंचावर राम-सीतेचे सजीव दर्शन घडवले आणि ‘जय श्रीराम’चा गजर करत एक सुंदर, सहिष्णु पाकिस्तानाचे दर्शन घडवले.