रिलायन्स रिटेलचे मोठे पाऊल (फोटो सौजन्य - इन्स्टाग्राम/iStock)
रिलायन्स रिटेल आता मोठ्या भारतीय बाजारपेठेत मोबाईल आणि सॉफ्ट ड्रिंक्स विकल्यानंतर रेफ्रिजरेटर, एसी आणि वॉशिंग मशीन विकण्याची तयारी करत आहे. LG आणि Samsung सारख्या मोठ्या कंपन्या आधीच या बाजारात आहेत. रिलायन्स रिटेलला या वेगाने वाढणाऱ्या बाजारपेठेत नवीन रणनीतीसह स्वतःचे स्थान टिकवून ठेवायचे आहे. ही रणनीती जुनी ओळख, मोठ्या प्रमाणात काम करण्याची क्षमता आणि बाजारात बदल घडवून आणण्यावर आधारित आहे.
रिलायन्स रिटेल त्यांच्या खाजगी लेबल पोर्टफोलिओचा विस्तार करत आहे. खाजगी लेबल पोर्टफोलिओचा अर्थ असा आहे की कंपनी स्वतःच्या नावाने वस्तूंचे उत्पादन आणि विक्री करेल. रिलायन्स रिटेल होम इलेक्ट्रॉनिक्स आणि उपकरणांच्या बाजारपेठेतही आपले स्थान निर्माण करत आहे. लोकांचे वाढते उत्पन्न, शहरांचा विकास आणि वाढती स्पर्धा यामुळे या बाजारपेठेला चालना मिळत आहे. EY च्या अहवालानुसार, जून २०२४ पर्यंत भारतातील ग्राहकोपयोगी वस्तूंचा बाजार सर्वात वेगाने वाढणारा बाजार होता. २०२९ पर्यंत तो सुमारे ३ लाख कोटी रुपयांपर्यंत पोहोचू शकतो (फोटो सौजन्य – Instagram/iStock)
रिलायन्सचे मोठे पाऊल
रिलायन्स रिटेलचा ग्राहकोपयोगी वस्तूंच्या बाजारपेठेत प्रवेश हा एक मोठा टप्पा आहे. FMCG बाजारात त्यांनी नेमके हेच केले. FMCG म्हणजे साबण, तेल आणि अन्नपदार्थ यासारख्या दैनंदिन वापराच्या वस्तू. रिलायन्स रिटेल जुन्या ब्रँडना पुनरुज्जीवित करेल, त्यांच्या मजबूत वितरण नेटवर्कचा वापर करेल आणि मेड इन इंडिया या घोषणेसह बाजारात बदल घडवून आणेल.
अलीकडेच रिलायन्स रिटेलने केल्व्हिनेटर ब्रँड विकत घेतला आहे. या दिशेने हे एक मोठे पाऊल आहे. यावरून असे दिसून येते की कंपनी भारताच्या वेगाने वाढणाऱ्या गृहोपयोगी वस्तूंच्या बाजारपेठेत दीर्घकाळ टिकून राहण्याची योजना आखत आहे.
मुकेश अंबानी यांच्या Jio Blackrock ने बनवला रेकॉर्ड, 3 दिवसात कमावले रूपये 17800 कोटी
केल्व्हिनेटरवर हक्क
केल्व्हिनेटर ब्रँडची कहाणी आता परवाना देण्यापासून मालकी हक्कापर्यंत पोहोचली आहे. रिलायन्स रिटेलने शुक्रवारी सांगितले की त्यांनी स्वीडिश कंपनी इलेक्ट्रोलक्सकडून केल्व्हिनेटर विकत घेतले आहे. यामुळे टिकाऊ वस्तूंच्या बाजारपेठेत त्यांची ऑफर आणखी वाढेल. केल्व्हिनेटर हा एक जुना ब्रँड आहे जो जवळजवळ १०० वर्षांपूर्वी सुरू झाला होता. त्याला होम रेफ्रिजरेशनचा जनक मानले जाते. त्याची टॅगलाइन ‘द कूलस्ट वन’ १९७० आणि ८० च्या दशकात खूप लोकप्रिय होती.
काय होणार फायदा
रिलायन्स रिटेल २०१९ पासून केल्विनेटरचा परवाना घेऊन वस्तू विकत होती. आता त्यांनी ते पूर्णपणे विकत घेतले आहे. यामुळे, हा ब्रँड आता फक्त कामचलाऊ गोष्ट राहिलेली नाही, तर कंपनीसाठी एक महत्त्वाची संपत्ती बनली आहे. केल्विनेटरचे नाव अनेक दशकांपासून रेफ्रिजरेटर आणि वॉशिंग मशीनशी जोडले गेले आहे. आजही जुने भारतीय ग्राहक त्यावर विश्वास ठेवतात. तथापि, उदारीकरण आणि कोरियन आणि जपानी कंपन्यांच्या आगमनानंतर, त्याची चमक कमी झाली होती. परंतु रिलायन्सच्या नेतृत्वाखाली या ब्रँडची जुनी ओळख अजूनही त्याला पुनरुज्जीवित करण्यासाठी पुरेशी आहे.
केल्विनेटरला स्वतःशी जोडून, रिलायन्सला फक्त एक ब्रँड मिळाला नाही. त्याच्याकडे उत्पादन डिझाइन, जुनी ओळख आणि चांगली प्रतिमा देखील आहे. ती तिच्या मोठ्या रिटेल नेटवर्कद्वारे ती वेगाने वाढवू शकते. कंपनी फक्त रेफ्रिजरेटर आणि वॉशिंग मशीन विकण्याची योजना करत नाही. ती एअर कंडिशनर आणि स्वयंपाकघरातील उपकरणे देखील विकू इच्छिते. कारण मध्यमवर्ग वाढत आहे आणि शहरे विकसित होत आहेत.
LG-Samsung ला टक्कर
रिलायन्स रिटेलने २०२४ मध्ये Wyzr नावाचा ब्रँड लाँच केला. एलजी, सॅमसंग आणि व्हर्लपूल सारख्या मोठ्या कंपन्यांशी स्पर्धा करण्यासाठी हा ब्रँड तयार करण्यात आला आहे. वायझरद्वारे, रिलायन्स हे दाखवून देऊ इच्छिते की त्यांना केवळ जुन्या ब्रँडवर अवलंबून राहायचे नाही तर नवीन काळातील उत्पादने बनवायची आहेत. ही उत्पादने भारतीय ग्राहकांसाठी बनवली जातील आणि त्यांची किंमत देखील कमी असेल.
रिलायन्सकडे दुहेरी ब्रँड धोरण आहे. केल्व्हिनेटर हा जुना ब्रँड आहे तर वायझर हा एक नवीन आणि स्वस्त ब्रँड आहे. याद्वारे, कंपनी जुन्या आणि नवीन दोन्ही ग्राहकांना आकर्षित करू शकते. कंपनी घरगुती उत्पादकांकडून वस्तू बनवण्याबद्दल बोलत आहे. तसेच, भविष्यात ती स्वतःची फॅक्टरी स्थापन करू इच्छिते. याद्वारे, ते गुणवत्ता, किंमत आणि नवीन कल्पनांवर आपले नियंत्रण ठेवू शकते.
नक्की काय आहे प्लॅन
रिलायन्सला सेंद्रिय पद्धतीने वाढ करायची नाही, तर ती इतर कंपन्याही खरेदी करू इच्छिते. असे मानले जाते की ते हायरच्या भारतीय युनिटमधील हिस्सा खरेदी करण्यात रस दाखवत आहे. ते व्हर्लपूलच्या भारतीय व्यवसायातही मोठा हिस्सा खरेदी करू इच्छिते. जर हे सौदे यशस्वी झाले तर रिलायन्स एका रात्रीत भारतातील उपकरणांच्या बाजारपेठेत अव्वल स्थानावर पोहोचू शकते.
हायरला भारतात आपला व्यवसाय वाढवायचा आहे आणि व्हर्लपूल हा ब्रँडदेखील विकला जाण्याच्या मार्गावर आहे. अशा परिस्थितीत, रिलायन्स स्वतःला एक भारतीय कंपनी म्हणून सादर करत आहे जी या परदेशी कंपन्यांना भारतात व्यवसाय करण्यास मदत करू शकते. भारती ग्रुप आणि हॅवेल्स देखील या शर्यतीत सहभागी आहेत. परंतु रिलायन्सकडे जास्त पैसे आहेत आणि ते चांगल्या पद्धतीने काम करू शकतात. त्यामुळे, त्यांच्या जिंकण्याची शक्यता जास्त आहे.
Discount देण्याची ताकद
याशिवाय, रिलायन्सकडे सवलत देण्याची शक्ती आहे, ते त्यांच्या इच्छेनुसार त्यांचे स्टोअर स्टॉक करू शकते आणि ते जलद काम करू शकते. यामुळे त्यांना जुन्या कंपन्यांपेक्षा फायदा मिळतो जे अजूनही जुन्या पद्धतीने काम करतात. आतापर्यंत, रिलायन्सचे स्वतःचे ब्रँड रीकनेक्ट आणि वायझर यांना फारसे यश मिळालेले नाही. परंतु केल्व्हिंटर सारख्या जुन्या ब्रँड आणि वायझर सारख्या नवीन ब्रँडचे संयोजन करून ते बाजारात मोठा बदल आणू इच्छिते. तसेच, ते परदेशी कंपन्यांशी करार करत आहे. रिलायन्सला ग्राहकोपयोगी टिकाऊ बाजारात जिओसारखे काहीतरी करायचे आहे, परंतु ते एक दीर्घ पल्ल्याचे काम आहे.