Pakistan Financial Crisis: कर्जाच्या बोजाखाली दबला पाकिस्तान; २० महिन्यांत तब्बल ‘इतक्या’ अब्ज रुपयांचे घेतले कर्ज 

पाकिस्तानवर कर्जाचे डोंगर निर्माण झाले आहे. शाहबाज सरकारच्या २० महिन्यांत तब्बल ७६,९७९ अब्ज रुपये कर्ज घेतले आहे. जे सरासरी दररोज २० अब्ज रुपयांचे नवीन कर्ज असून आयएमएफकडून देखील १.२ अब्ज डॉलर्सची कर्ज मंजुरी मिळाली आहे.

• पाकिस्तानचे वाढले कर्जाचे संकट
• दररोज २० अब्ज रुपयांचे घेते नवीन कर्ज
• पाकिस्तानचे एकूण कर्ज ७६,९७९ अब्ज रुपये

 

Pakistan Financial Crisis: पाकिस्तानवर कर्जाचे डोंगर निर्माण झाले आहे. शाहबाज सरकारच्या २० महिन्यांत तब्बल ७६,९७९ अब्ज रुपये कर्ज घेतले आहे. या धक्कादायक आकडेवारीमुळे देशाची नाजूक आर्थिक परिस्थिती स्पष्टपणे उघड झाली. सरकारी आकडेवारीनुसार, मार्च २०२४ ते ऑक्टोबर २०२५ दरम्यान पाकिस्तानचे एकूण कर्ज १२,१६९ अब्ज रुपयांनी वाढले. म्हणजेच, पाकिस्तान दररोज सरासरी २० अब्ज रुपयांचे कर्ज घेत आहे. स्टेट बँक ऑफ पाकिस्तानने दिलेल्या आकडेवारीनुसार, या काळात सरकारचे देशांतर्गत कर्ज ११,३०० अब्ज रुपयांनी वाढले तर, बाह्य कर्ज ८६९ अब्ज रुपयांनी वाढले आहे. ऑक्टोबर २०२५ पर्यंत पाकिस्तानचे एकूण कर्ज ७६,९७९ अब्ज रुपये झाले आहे, जे फेब्रुवारी २०२४ मध्ये ६४,८१० अब्ज रुपये होते.

हेही वाचा: NCDEX Update: एनसीडीईएक्सचा होणार मोठा विस्तार! म्युच्युअल फंड प्लॅटफॉर्मसाठी सेबीची मंजुरी

फेब्रुवारी २०२४ मध्ये ४२,६७५ अब्ज रुपये कर्ज होते, जे ऑक्टोबर २०२५ पर्यंत वाढून ५३,९७५ अब्ज रुपये झाले आहे. फेब्रुवारी २०२४ मध्ये २२,१३४ अब्ज रुपये असलेले बाह्य कर्ज ऑक्टोबर २०२५ पर्यंत २३,००० अब्ज रुपयांनी ओलांडले आहे. देशांतर्गत कर्जातील जलद वाढ महागाई, व्याजदर आणि अर्थसंकल्पीय लूट यावर दबाव आणखी वाढण्याची शक्यता आहे. या दरम्यान, आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी (IMF) ने पुन्हा एकदा कर्जबाजारी पाकिस्तानला १.२ अब्ज डॉलर्सचे नवीन कर्ज मंजूर केले. तथापि, या कर्जासह कडक अटी देखील लागू केल्या आहेत.

IMF ने पाकिस्तानकडून कर संकलन वाढवावे, सरकारी खर्च कमी करणे आणि तोट्यात चालणाऱ्या सरकारी कंपन्यांचे खाजगीकरण वेगवान करावे अशा अटी मान्य करून घेतल्या. मात्र, आताच्या आकडेवारीनुसार पाकिस्तानची अर्थव्यवस्था सध्या स्वतःच्या बळावर स्थिर होऊ शकत नसल्याचे दिसून येत आहे. जागतिक बँकेने पाकिस्तानचा समावेश अशा देशांच्या यादीत केला आहे जिथे बाह्य कर्ज फेडण्याचा दबाव झपाट्याने वाढत आहे. सध्याच्या परिस्थितीत, पाकिस्तानसमोर सर्वात मोठे आव्हान म्हणजे कर्जाचा बोजा सांभाळताना आर्थिक सुधारणा राबवणे, अन्यथा भविष्यात संकट अधिकच वाढू शकते.

हेही वाचा: India’s Exports News: नवे बाजार, नवी संधी! भारतीय निर्यातीत १९.३७% वाढ; भारतीय वस्तूंनाही मागणी

जागतिक बँकेचा आंतरराष्ट्रीय कर्ज अहवाल २०२५ देखील पाकिस्तानसाठी आर्थिक परिस्थिती चिंताजनक असल्याचे उघड करतो. दिलेल्या अहवालानुसार, पाकिस्तानने बाह्य कर्ज अंदाजे $१३० अब्ज पर्यंत घेतले आहे. तथापि, देशाच्या निर्यात उत्पन्नापैकी अंदाजे ४० टक्के केवळ कर्ज परतफेडीवर खर्च केले जात आहे. अहवालामध्ये, पाकिस्तानचे ४९ टक्के कर्ज बहुपक्षीय संस्थांकडून असून, त्यापैकी १८ टक्के जागतिक बँकेकडून आणि १६ टक्के आशियाई विकास बँकेकडून (एडीबी) आहे. दरम्यान, ४३ टक्के कर्ज द्विपक्षीय देशांकडून घेतले गेले होते, ज्यामध्ये एकट्या चीनचा वाटा २३ टक्के आहे. शिवाय, ५ टक्के सौदी अरेबियाकडून आणि अंदाजे ८ टक्के खाजगी कर्जदारांकडून घेतले गेले होते.