'पत्नीकडून घरखर्चाचा हिशोब मागणे गुन्हा...', सुप्रीम कोर्टाचा महत्त्वाचा निर्णय
सर्वोच्च न्यायालयाने असे म्हटले आहे की, पतीने घरखर्चाच्या एक्सेल शीटची विनंती करणे क्रूरता नाही. या आधारावर फौजदारी कारवाई सुरू करता येत नाही. न्यायालयाने पत्नीने दाखल केलेला एफआयआर फेटाळून लावला, असे म्हटले की अशा घटना वैवाहिक जीवनातील दैनंदिन त्रासाचे प्रतिबिंब आहेत, ज्याला क्रूरता म्हणता येणार नाही. न्यायमूर्ती बी.व्ही. नागरत्ना आणि आर. महादेवन यांच्या खंडपीठाने पतीची याचिका स्वीकारली आणि फौजदारी खटला फेटाळला. पत्नीने तिच्या पतीवर अनेक आरोप केले होते, ज्यात त्याच्या पालकांना पैसे पाठवणे, दैनंदिन खर्चाची नोंद करण्यासाठी एक्सेल शीट ठेवणे आवश्यक आहे, प्रसूतीनंतर वाढलेल्या वजनाबद्दल सतत टोमणे मारणे आणि गर्भधारणेदरम्यान आणि प्रसूतीनंतरच्या काळात काळजीचा अभाव यांचा समावेश होता. न्यायालयाने हे सर्व आरोप क्रूरतेच्या व्याख्येत बसत नसल्याचे सांगितले आहे.
सर्वोच्च न्यायालयाने म्हटले आहे की, पत्नीला घरखर्चाचा हिशेब मागणे हा गुन्हा नाही. न्यायालयाने स्पष्ट केले की कुटुंबाच्या आर्थिक बाबींवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित करणे कोणत्याही प्रकारे चुकीचे नाही. हा निर्णय वैवाहिक नातेसंबंधांमध्ये पारदर्शकता आणि जबाबदारीला प्रोत्साहन देतो. न्यायालयाच्या मते, पतीला घरखर्चावर किती पैसे खर्च केले जात आहेत हे जाणून घेण्याचा अधिकार आहे.
न्यायमूर्ती बी.व्ही. नागरथना आणि आर. महादेवन यांच्या खंडपीठासमोर या प्रकरणाची सुनावणी झाली. खंडपीठाने असे म्हटले आहे की विवाहासंबंधीच्या तक्रारी हाताळताना न्यायालयांनी अत्यंत सावधगिरी बाळगली पाहिजे आणि अशा प्रकरणांना हाताळताना व्यावहारिक वास्तवांचा विचार केला पाहिजे, कारण यापैकी बरेचसे विवाहातील किरकोळ, दैनंदिन समस्यांमधून उद्भवतात ज्या क्रूरता म्हणून वर्गीकृत केल्या जाऊ शकत नाहीत.
खंडपीठाने असे म्हटले आहे की, पतीने आपल्या पत्नीला सर्व खर्चाची एक्सेल शीट तयार करण्यास भाग पाडल्याचा आरोप, जरी तो सत्य मानला गेला तरी, तो क्रूरतेच्या व्याख्येत येत नाही. आरोपीने आरोप केल्याप्रमाणे त्याचे आर्थिक आणि आर्थिक वर्चस्व क्रूरता म्हणून ओळखता येत नाही, विशेषतः जेव्हा कोणतेही मोठे मानसिक किंवा शारीरिक नुकसान झालेले नसते.
न्यायालयाने असे निरीक्षण नोंदवले की ही परिस्थिती भारतीय समाजाची वास्तविकता आहे, जिथे घरातील पुरुष अनेकदा महिलांच्या आर्थिक स्थितीवर वर्चस्व गाजवण्याचा आणि नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न करतात, परंतु फौजदारी खटला हा सूड उगवण्याचे किंवा वैयक्तिक सूड उगवण्याचे साधन किंवा शस्त्र बनू शकत नाही.
सर्वोच्च न्यायालयाने पतीचे प्रतिनिधित्व करणारे वकील प्रभजीत जोहर यांचा युक्तिवाद स्वीकारला, ज्यांनी हा खटला कायद्याचा गैरवापर असल्याचा आणि त्याच्या अशिलाविरुद्ध कोणताही खटला तयार करण्यात आलेला नाही असा आरोप केला. त्यात म्हटले आहे की, केवळ एफआयआर वाचल्याने असे दिसून येते की त्याने केलेले आरोप अस्पष्ट आणि सामान्य आहेत आणि त्याने छळाच्या कोणत्याही विशिष्ट घटनेचे कोणतेही पुरावे किंवा विशिष्ट तपशील दिलेले नाहीत.
खंडपीठाने म्हटले आहे की, तक्रारी हाताळताना न्यायालयांनी सावधगिरी बाळगली पाहिजे आणि वैवाहिक बाबींच्या व्यावहारिक वास्तवांचा विचार केला पाहिजे, जिथे न्यायाचा अपव्यय आणि कायद्याचा गैरवापर रोखण्यासाठी आरोपांची अधिक काळजीपूर्वक आणि विवेकाने तपासणी केली पाहिजे. “आम्ही तक्रारदाराने केलेल्या आरोपांचा विचार केला आहे. आमच्या मते, ते लग्नाच्या दैनंदिन दिनचर्येचे प्रतिबिंब आहेत आणि कोणत्याही प्रकारे क्रूरता म्हणून वर्गीकृत केले जाऊ शकत नाही,” खंडपीठाने म्हटले आहे.
.png "Videos"){kind=small}
