चांद्रयान-१ ने चंद्राबद्दल दिली महत्त्वाची माहिती! चंद्रावरील पाण्याबाबत रहस्य केलं उघड, शास्त्रज्ञांचा मोठा दावा!
2008 मध्ये पाठवलेल्या भारताच्या चांद्रयान-1 मोहिमेतील रिमोट सेन्सिंग डेटाचे विश्लेषण करणाऱ्या शास्त्रज्ञांना असे आढळून आले आहे की पृथ्वीवरील उच्च-ऊर्जेचे इलेक्ट्रॉन चंद्रावर पाणी तयार करू शकतात.
2008 मध्ये इस्रोने (ISRO) पाठवलेल्या चांद्रयान-1 (Chandrayaan-1 ) ने चंद्रावर पाण्याची उपस्थिती आधीच स्थापित केली होती. आता एका नवीन संशोधनात असा दावा करण्यात आला आहे की, पृथ्वीमुळेच चंद्रावर पाणी तयार होत (Chandrayaan-1 discovered water on the Moon) आहे. भारताच्या चांद्रयान-1 मोहिमेतील रिमोट सेन्सिंग डेटाचे विश्लेषण करणाऱ्या शास्त्रज्ञांना असे आढळून आले आहे की पृथ्वीवरील उच्च-ऊर्जेचे इलेक्ट्रॉन चंद्रावर पाणी तयार करू शकतात.
[read_also content=”तिहेरी हत्याकांडानं हादरलं उत्तर प्रदेश! मालमत्तेच्या वादातून वडिलांसह मुलगी आणि जावयाची हत्या, संतप्त कुटुंबियांनी आरोपीचं घर जाळलं https://www.navarashtra.com/crime/father-doughtier-and-son-in-law-killed-amid-property-disputes-in-koshambu-in-up-nrps-458036.html”]
यूएस, मानोआ येथील हवाई विद्यापीठ (UH) च्या संशोधकांच्या नेतृत्वाखालील संघाला असे आढळून आले की, पृथ्वीच्या प्लाझ्मा शीटमधील हे इलेक्ट्रॉन चंद्राच्या पृष्ठभागावरील धूप प्रक्रियेतून खडक आणि खनिजांचे विघटन किंवा विघटन करण्यास योगदान देत आहेत. जर्नल नेचर अॅस्ट्रॉनॉमीमध्ये प्रकाशित झालेल्या संशोधनात असे आढळून आले आहे की चंद्राच्या शरीरावर इलेक्ट्रॉनने पाणी तयार करण्यास मदत केली असावी.
चंद्रावर पाणी कसे तयार होते?
प्रोटॉनसारख्या उच्च-ऊर्जेच्या कणांनी बनलेला सौर वारा चंद्राच्या पृष्ठभागावर सतता येत असोत करतो आणि चंद्रावर पाणी तयार होण्याच्या प्राथमिक मार्गांपैकी एक असल्याचे मानले जाते. त्यामुळे शास्त्रज्ञांनी चंद्र पृथ्वीच्या मॅग्नेटोटेलमधून जात असताना पृष्ठभागावरील हवामानातील बदलांचे परीक्षण केले. संशोधनात चंद्राचा एक प्रदेश उघड झाला जो सौर वाऱ्यापासून जवळजवळ पूर्णपणे संरक्षित आहे परंतु सूर्यप्रकाशाच्या फोटॉनपासून नाही.
तसेच संशोधकांनी सांगितले की, चंद्रावरील पाण्याचे एकाग्रता आणि वितरण जाणून घेणे आणि त्याची निर्मिती आणि उत्क्रांती समजून घेणे आणि भविष्यातील मानवी शोधासाठी जलस्रोत प्रदान करणे महत्त्वाचे आहे. ते म्हणाले की नवीन शोध चंद्राच्या कायमस्वरूपी गडद भागात पूर्वी शोधलेल्या पाण्याच्या बर्फाचे मूळ स्पष्ट करण्यात मदत करू शकेल.
चंद्रावर पाण्याचे रेणू शोधण्यात चांद्रयान-१ ने महत्त्वाची भूमिका बजावली. 2008 मध्ये प्रक्षेपित करण्यात आलेली ही मोहीम चांद्रयान कार्यक्रमांतर्गत पहिली भारतीय चंद्र तपासणी होती. यूएच मानोआ स्कूल ऑफ ओशनचे सहाय्यक संशोधक शुई ली म्हणाले, “चंद्राच्या पृष्ठभागावरील पाण्याच्या निर्मिती प्रक्रियेचा अभ्यास करण्यासाठी ही एक नैसर्गिक प्रयोगशाळा आहे.
“जेव्हा चंद्र मॅग्नेटोटेलच्या बाहेर असतो, तेव्हा चंद्राच्या पृष्ठभागावर सौर वाऱ्याचा भडिमार होतो. मॅग्नेटोटेलच्या आत, जवळजवळ कोणतेही सौर वारा प्रोटॉन नसतात आणि पाण्याची निर्मिती जवळजवळ शून्य असणे अपेक्षित आहे,” ली म्हणाले. ली आणि सह-लेखकांनी 2008 आणि 2009 दरम्यान भारताच्या चांद्रयान 1 मोहिमेवरील इमेजिंग स्पेक्ट्रोमीटर, मून मिनरॉलॉजी मॅपर इन्स्ट्रुमेंटद्वारे गोळा केलेल्या रिमोट सेन्सिंग डेटाचे विश्लेषण केले.
विशेषतः, त्यांनी चंद्र पृथ्वीच्या मॅग्नेटोटेलमधून जात असताना पाण्याच्या निर्मितीतील बदलांचे मूल्यांकन केले, ज्यामध्ये प्लाझ्मा शीटचा समावेश आहे. “माझ्या आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, रिमोट सेन्सिंग निरीक्षणांवरून असे दिसून आले की पृथ्वीच्या मॅग्नेटोटेलमध्ये पाण्याची निर्मिती जवळजवळ चंद्र जेव्हा पृथ्वीच्या मॅग्नेटोटेलच्या बाहेर होता तेव्हा सारखीच असते,” ली म्हणाले.
Web Title: Chandrayaan 1 discovered water can be form on the moon because of erath nrps