नवी दिल्ली: भारतीय अंतराळ संशोधन संघटनेत (इस्रो) महत्त्वपूर्ण योगदान देणारे आणि भारताला विज्ञानाच्या क्षेत्रात नवीन उंचीवर नेणारे शास्त्रज्ञ यांचे निधन झाले आहे. भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेचे (इस्रो) माजी अध्यक्ष के. कस्तुरीरंगन यांचे शुक्रवारी बेंगळुरू येथे निधन झाले. इस्रोचे माजी प्रमुख हे महत्त्वाकांक्षी नवीन राष्ट्रीय शिक्षण धोरण (एनईपी) तयार करणाऱ्या मसुदा समितीचे अध्यक्ष होते.
ते ८४ वर्षांचे होते आणि त्यांच्या पश्चात दोन मुले आहेत, असे कुटुंबातील सूत्रांनी सांगितले. गेल्या काही महिन्यांपासून ते वयाशी संबंधित आजारांनी ग्रस्त होते. “आज सकाळी त्यांचे बेंगळुरू येथील निवासस्थानी निधन झाले,” असे अधिकाऱ्यांनी सांगितले. त्यांचे पार्थिव २७ एप्रिल रोजी रमण संशोधन संस्थेत (आरआरआय) सार्वजनिक दर्शनासाठी ठेवण्यात येईल.
Pahalgam Terror attack: बदला घेतल्याशिवाय भारत गप्प बसणार नाही..; अजित पवारांचा थेट इशारा
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी डॉ. के. यांच्या पार्थिवाचे दर्शन घेतले. कस्तुरीरंगन यांच्या निधनाबद्दल शोक व्यक्त केला. पंतप्रधान मोदींनी X वर एक पोस्ट शेअर करून शोक व्यक्त केला. “भारताच्या वैज्ञानिक आणि शैक्षणिक प्रवासातील एक महत्त्वाचे व्यक्तिमत्व असलेले डॉ. के. कस्तुरीरंगन यांच्या निधनाने मला खूप दुःख झाले आहे. त्यांचे दूरदर्शी नेतृत्व आणि राष्ट्रासाठी निस्वार्थ योगदान नेहमीच लक्षात ठेवले जाईल,” असे पंतप्रधान मोदींनी ट्विटरवर लिहिले.
अंतराळ कार्यक्रमातील त्यांच्या योगदानाची नोंद करताना, त्यांनी लिहिले आहे की, “त्यांनी इस्रोमध्ये खूप मेहनत घेतली आणि भारताच्या अंतराळ कार्यक्रमाला नवीन उंचीवर नेले, ज्यासाठी आम्हाला जागतिक मान्यता देखील मिळाली. त्यांच्या नेतृत्वाखाली महत्त्वाकांक्षी उपग्रह प्रक्षेपण देखील झाले आणि नवोपक्रमावर लक्ष केंद्रित केले गेले.”
पंतप्रधान मोदींनी राष्ट्रीय शिक्षण धोरणातील त्यांच्या योगदानाचे स्मरण केले आणि लिहिले, “राष्ट्रीय शिक्षण धोरण (एनईपी) तयार करताना आणि भारतातील शिक्षण अधिक समग्र आणि दूरदर्शी बनवण्यासाठी डॉ. कस्तुरीरंगन यांनी केलेल्या प्रयत्नांसाठी भारत नेहमीच त्यांचा ऋणी राहील. ते अनेक तरुण शास्त्रज्ञ आणि संशोधकांसाठी एक उत्कृष्ट मार्गदर्शक देखील होते. त्यांच्या कुटुंबासोबत, विद्यार्थ्यांसोबत, शास्त्रज्ञांसोबत आणि असंख्य चाहत्यांसह माझ्या संवेदना आहेत. ओम शांती.”
Pahalgam Terror attack: बदला घेतल्याशिवाय भारत गप्प बसणार नाही..; अजित पवारांचा थेट इशारा
राष्ट्रीय शिक्षण धोरणात (NEP) सूचीबद्ध केलेल्या शैक्षणिक सुधारणांचे शिल्पकार म्हणून ओळखले जाणारे कस्तुरीरंगन यांनी जवाहरलाल नेहरू विद्यापीठाचे कुलपती आणि कर्नाटक ज्ञान आयोगाचे अध्यक्ष म्हणूनही काम पाहिले आहे. त्यांनी राज्यसभेचे सदस्य (२००३ ते २००९) आणि तत्कालीन भारतीय नियोजन आयोगाचे सदस्य म्हणूनही काम केले.
कस्तुरीरंगन हे एप्रिल २००४ ते २००९ पर्यंत बंगळुरू येथील नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ अॅडव्हान्स्ड स्टडीजचे संचालक होते. माजी इस्रो प्रमुखांचा जन्म २४ ऑक्टोबर १९४० रोजी केरळमधील एर्नाकुलम येथे सी.एम. यांच्या पोटी झाला. कृष्णस्वामी अय्यर आणि विशालाक्षी. त्यांचे कुटुंब मूळचे तामिळनाडूचे असून ते त्रिशूर जिल्ह्यातील चालकुडी येथे स्थायिक झाले. त्यांची आई पलक्कड अय्यर घराण्यातील होती. ऑगस्ट २००३ मध्ये निवृत्त होण्यापूर्वी त्यांनी नऊ वर्षे इस्रोचे अध्यक्ष म्हणून काम केले. त्यांच्या अनुकरणीय कार्यासाठी त्यांना २००० मध्ये पद्मविभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.