March 14 is special in science as Albert Einstein was born on this day in 1879
Albert Einstein Birth Anniversary : आजचा दिवस विज्ञानाच्या इतिहासात अत्यंत महत्त्वाचा मानला जातो. १४ मार्च १८७९ रोजी जन्मलेल्या महान शास्त्रज्ञ अल्बर्ट आईनस्टाईन यांनी भौतिकशास्त्राच्या क्षेत्रात अभूतपूर्व योगदान दिले. त्यांच्या सापेक्षता सिद्धांतामुळे विज्ञानात क्रांती झाली आणि त्यांना नोबेल पारितोषिकाने सन्मानित करण्यात आले. मात्र, त्यांच्या मृत्यूनंतर त्यांच्या मेंदूबाबत घडलेली कहाणी देखील तितकीच आश्चर्यकारक आहे.
मेंदूचा चोरी आणि संशोधनाची सुरुवात
१९५५ मध्ये अल्बर्ट आईनस्टाईन यांचे निधन झाले. त्यानंतर, पॅथॉलॉजिस्ट थॉमस हार्वे यांनी त्यांचा मेंदू त्यांच्या कुटुंबीयांच्या परवानगीशिवाय काढला. काही दिवसांनंतर हे सत्य समोर आले, आणि त्यानंतर कुटुंबीयांनी वैज्ञानिक संशोधनाच्या अटीवर परवानगी दिली. हार्वे यांनी मेंदूचे २०० तुकडे केले आणि विविध वैज्ञानिक संस्थांना त्यांचा अभ्यास करण्यासाठी पाठवले.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : फक्त भारत-पाकिस्तानच नव्हे तर, तर जगातील सर्वाधिक मुस्लिम लोकसंख्या असलेला देशही साजरी करतो होळी
मेंदूच्या अभ्यासातून मिळालेले निष्कर्ष
संशोधनानुसार, सामान्य लोकांच्या तुलनेत आईनस्टाईन यांच्या मेंदूमध्ये असामान्य पेशी रचना आढळली. त्यांच्या मेंदूच्या काही भागांमध्ये अधिक घनता होती, जी त्यांची विचार करण्याची क्षमता इतरांपेक्षा वेगळी बनवत होती. हा अभ्यास आजही मेंदूच्या कार्यप्रणालीवरील संशोधनासाठी प्रेरणादायी ठरत आहे.
आईनस्टाईन यांचे साधेपणा आणि बुद्धिमत्ता
अल्बर्ट आईनस्टाईन यांच्या आयुष्यात अनेक रोचक प्रसंग घडले. एकदा ते प्रिन्स्टन विद्यापीठातून घरी जात असताना त्यांनी टॅक्सी ड्रायव्हरला विचारले, “आईनस्टाईन यांचे घर कुठे आहे?” ड्रायव्हरने उत्तर दिले, “तुम्ही गंमत करत आहात का? कोणाला हे घर माहित नाही?” त्यावर आईनस्टाईन म्हणाले, “मीच आईनस्टाईन आहे, आणि मी माझ्या घराचा पत्ता विसरलो आहे!” या साधेपणामुळे त्यांचे व्यक्तिमत्त्व अजूनच उठून दिसते.
त्यांच्या कपड्यांबद्दलही अशीच एक घटना आहे. त्यांच्या पत्नीने त्यांना विद्यापीठात व्यवस्थित कपडे घालून जाण्यास सांगितले. त्यावर ते उत्तरले, “मी कोण आहे हे सगळ्यांना माहित आहे, मग कपड्यांचा काय उपयोग?” आणि जेव्हा त्यांनी मोठ्या कॉन्फरन्ससाठी व्यवस्थित कपडे घालण्याची सूचना दिली तेव्हा त्यांनी उत्तर दिले, “माझ्या ओळखीचं कोणीही तिथे नाही, मग काय उपयोग?”
आईनस्टाईन आणि शिक्षण
लहानपणी आईनस्टाईन यांना अभ्यासात फारशी रुची नव्हती. त्यांच्या गणिताच्या शिक्षकांनी त्यांना ‘Lazy dog’ म्हणत चेष्टा केली होती. मात्र, नंतर त्यांनी विज्ञान आणि गणितात प्रचंड प्रगती केली आणि जगातील महान शास्त्रज्ञ बनले.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : अवामी लीगकडून शेख हसीनांच्या पुनरागमनाची जोरदार तयारी; भारताचे आभार मानताच राजकीय चर्चांना उधाण
तंत्रज्ञानाविषयी त्यांची दृष्टी
आईनस्टाईन यांना तंत्रज्ञानाच्या मानवी जीवनावर होणाऱ्या परिणामांची जाणीव आधीच होती. त्यांनी भविष्यवाणी केली होती की, “एक दिवस तंत्रज्ञान मानवी संवादांना मागे टाकेल, आणि जग मूर्खांच्या पिढीसह उरेल.” आजच्या सोशल मीडिया आणि स्मार्टफोनच्या युगात त्यांचे हे शब्द अगदी खरे ठरत आहेत. आईनस्टाईन यांचे कार्य आणि बुद्धिमत्ता जगभरातील लोकांसाठी प्रेरणादायी आहे. त्यांच्या मेंदूवरील संशोधन आजही वैज्ञानिकांना गूढ वाटते. त्यांच्या साधेपणामुळे आणि दूरदृष्टीमुळे ते केवळ एक शास्त्रज्ञ नव्हते, तर एक विलक्षण व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांच्या विचारसरणीमुळे आणि संशोधनामुळे विज्ञानाच्या इतिहासात त्यांचे स्थान अजरामर राहील.