बनावट ॲप्सपासून सुरक्षित राहण्यासाठी सायबर सुरक्षा तज्ज्ञांच्या ‘या’ टीप्स फॉलो करा

बनावट ॲप्सचा वापर करून लोकांची फसवूणक करण्याच्या घटनांमध्ये मोठ्या प्रमाणात वाढ होत आहे. यामुळे सायबर गुन्ह्यांमध्ये देखील वाढ झालेली आहे. सायबर गुन्हेगार अत्यंत हुशारीने विश्वासार्ह ॲप्सची नक्कल करतात आणि बनावट ॲप्स बनवतात. या बनावट ॲप्सपासून सुरक्षित राहण्यासाठी सायबर सुरक्षा तज्ज्ञांकडून काही टीप्स शेअर करण्यात आल्या आहेत.

आजच्या स्मार्टफोनच्या काळात मोबाईल ॲप्सचा वापर अगदी आवश्यक झाला आहे. संवाद, करमणूक आणि उत्पादकता सगळ्यासाठी मोबाईल ॲप्सचा वापर केला जातो. पण या सगळ्यासोबत एक धोका देखील निर्माण होत आहे. तो म्हणजे बनावट ॲप्सचा. बनावट ॲप्सचा वापर करून लोकांची फसवूणक करण्याच्या घटनांमध्ये मोठ्या प्रमाणात वाढ होत आहे. यामुळे सायबर गुन्ह्यांमध्ये देखील वाढ झालेली आहे. सायबर गुन्हेगार अत्यंत हुशारीने विश्वासार्ह ॲप्सची नक्कल करतात आणि बनावट ॲप्स बनवतात. यामुळे युजरची गोपनीयता आणि सुरक्षितता धोक्यात येते. तसेच डेटा चोरी आणि आर्थिक नुकसानीचाही धोका असतो. बनावट ॲपचे परिणाम व्यक्ती आणि व्यवसायांसाठी अत्यंत गंभीर असू शकतात.

हेदेखील वाचा – Union Budget App: सरकारच्या या अ‍ॅपवर मिळणार Union Budget संबंधित सर्व माहिती! आत्ताच डाऊनलोड करा

बनावट ॲप्स हे खऱ्या ॲप्सच्या डिझाइन आणि कार्यक्षमतेची एवढी हुबेहुब नक्कल करतात की या दोन्हींमधला फरक ओळखणं कठीण आहे. एखादा सामान्य नागरिक बनावट ॲप्स आणि खऱ्या ॲप्समधील फरक सहज ओळखू शकत नाही. ॲप स्टोअरमध्ये असे बनावट ॲप्स वारंवार दिसू लागले की त्याबद्दल खात्री वाटायला लागते. त्यामुळे युजर्स हे ॲप्स त्यांच्या फोनमध्ये डाऊनलोड करतात. पण बनावट ॲप्स ऑनलाइन व्यवहार क्षेत्रात ग्राहक आणि व्यापारी अशा दोघांनाही फसवतात. हे ॲप्स लॉगिन क्रेडेन्शिअल्स चोरतात तसेच ते युजर डेटाशी तडजोड करू शकतात, आणि पेमेंट प्रक्रियेतही फेरफार करू शकतात.

फसवणूक करणाऱ्या व्यक्ती त्यांच्या डिव्हाइसवर पेमेंट कन्फर्मेशन दिसावे यासाठी बनावट ॲप्सचा वापर करतात. स्टोअरचा QR कोड स्कॅन केल्यानंतर यशस्वी व्यवहार झाला असल्याचे दर्शवतात. अशा फसव्या युक्तीमुळे सुरक्षिततेच्या उपायांमध्ये अडथळा येतो आणि दुकानदारांना पेमेंट पूर्ण झाल्याचा विश्वास दिला जातो. परंतु वास्तविक पैसे दिलेच जात नाहीत. या बनावट ॲप्सपासून सुरक्षित राहण्यासाठी सायबर सुरक्षा तज्ज्ञांकडून काही टीप्स शेअर करण्यात आल्या आहेत.

हेदेखील वाचा – इंटरनेट सेवा खंडित झाल्यास टेलिकॉम कंपन्या ग्राहकांना बिलात सूट देऊ शकतात का? जाऊन घ्या सविस्तर

• विकसकाचे नाव आणि टायपिंगमधील चुका किंवा इतर बाबी वेगळ्या वाटणे यावरून बनावट ॲप्स शोधा.
• तुमच्याकडे योग्य पर्याय असल्याची खात्री करण्यासाठी अधिकृत वेबसाइटशी तुलना करा.
• नेहमी अधिकृत स्त्रोतांकडून ॲप्स डाउनलोड करा.
• स्थापित ॲप्समध्ये सहसा मोठ्या प्रमाणात रेटिंग आणि रिव्ह्यु असतात. एखाद्या ॲपचे खूप कमी रिव्ह्यु असल्यास किंवा एकसारखे वाटणारे सकारात्मक रिव्ह्यु जास्त असल्यास, हा बनावट ॲप असल्याची चेतावणी असू शकते.
• बेसिक गेम/युटिलिटी ॲपसाठी संपर्क, कॅमेरा किंवा मायक्रोफोन यासारख्या अनावश्यक ॲक्सेससाठी परवानग्या मागणारी ॲप्स, वाईट हेतूने कार्यरत असण्याची शक्यता असू शकते.
• तुम्ही व्यापारी/व्यवसायिक असल्यास, पेमेंट कन्फर्मेशनसाठी केवळ सत्यापित चॅनेलवर विश्वास ठेवा. फोनपे युजरच्या व्यवहार सूचनांसाठी पूर्णपणे तुमच्या फोनपे स्मार्टस्पीकरवर किंवा व्यवसायासाठी फोनपे ॲपवर अवलंबून रहा.
• नवीन ॲप्स डाउनलोड करताना नेहमी सावध रहा आणि तुमच्या डिजिटल सुरक्षिततेला प्राधान्य द्या.
• डाउनलोड केलेले ॲप फसवे असल्याचा तुम्हाला संशय असल्यास, तात्काळ कारवाई करा. यासाठी सर्वात आधी डाउनलोड केलेले ॲप अनइंस्टॉल करा, यामध्ये लॉगिन केलेल्या अकाऊंटसाठी पासवर्ड बदला, संशयास्पद ॲक्टिव्हिटींसाठी तुमच्या बँक आणि ऑनलाइन खात्यांचे निरीक्षण करा, तुमच्या अँटीव्हायरस सॉफ्टवेअरसह सुरक्षा स्कॅन करा आणि शेवटी, ॲपची तक्रार करा.
• तुम्ही स्वतः अशा परिस्थितीत अडकलात, तर तुम्ही फोनपे ॲपवर किंवा कस्टमर केअर नंबरवर कॉल करून किंवा फोनपेच्या सोशल मीडिया हँडलवर अशा घोटाळ्यांची त्वरित तक्रार करू शकता.
• तुम्ही जवळच्या सायबर क्राइम सेलमध्ये फसवणुकीच्या तक्रारी नोंदवू शकता किंवा https://www.cybercrime.gov.in/ वर ऑनलाइन तक्रार नोंदवू शकता किंवा सायबर क्राइम सेल हेल्पलाइन 1930 वर संपर्क साधू शकता.