Hopes for life on Mars grow NASA rover finds river and rock that have been dry for years
नासाच्या पर्सिव्हरन्स रोव्हरला मंगळावर कोरड्या नदीचे खडक सापडले.
गेल्या ४ वर्षांपासून नासाचा सततचा शोध सुरू असून ३० हून अधिक नमुने गोळा केले गेले आहेत.
या नमुन्यांची पृथ्वीवर तपासणी झाल्यानंतरच मंगळावर खरंच जीवन होते का याचा निर्णायक पुरावा मिळेल.
Life On Mars : अमेरिकन अंतराळ संस्था नासा पुन्हा एकदा चर्चेत आली आहे. कारण त्यांच्या पर्सिव्हरन्स या रोव्हरने मंगळावर असा महत्त्वाचा शोध लावला आहे की जगभरातील शास्त्रज्ञांचे लक्ष तिकडे वळले आहे. लाल ग्रहाच्या पृष्ठभागावर रोव्हरला एक कोरडी नदी आणि तिच्या काठावर असलेले विशेष खडक सापडले आहेत. हे खडक अब्जावधी वर्षांपूर्वी सूक्ष्म जीवनाचे अवशेष जतन करून ठेवत असावेत, असा अंदाज शास्त्रज्ञांनी व्यक्त केला आहे.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : KP Sharma Oli : भारतासमोर नतमस्तक न झाल्यामुळे सत्तेला मुकलो; राम जन्मभूमीबाबतही ‘ओली’ यांचे धक्कादायक वक्तव्य
मंगळ हा पृथ्वीच्या शेजारील ग्रह आणि शास्त्रज्ञांसाठी कायमच रहस्यांनी भरलेला आहे. तिथे पाणी अस्तित्वात होते का? जीवन कधी होते का? या प्रश्नांची उत्तरे मिळवण्यासाठी गेली कित्येक दशके नासा संशोधन करत आहे. पाणी कुठे आहे हे कळल्याशिवाय जीवनाचा पुरावा मिळणे अवघड आहे. त्यामुळे जेव्हा पर्सिव्हरन्स रोव्हरला जुन्या नदीपात्रातील खडक आढळले, तेव्हा शास्त्रज्ञांच्या आशा अधिक बळावल्या.
After a year of scientific scrutiny, a rock sample collected by the Perseverance rover has been confirmed to contain a potential biosignature. The sample is the best candidate so far to provide evidence of ancient microbial life on Mars. https://t.co/0BAO1dhMG8 pic.twitter.com/JsOXgrNDmY
— NASA Mars (@NASAMars) September 10, 2025
credit : social media
हा रोव्हर फेब्रुवारी २०२१ मध्ये मंगळावर उतरवण्यात आला. त्याचे प्रमुख काम म्हणजे :
प्राचीन जीवनाचे संकेत शोधणे
माती व खडकांचे नमुने गोळा करणे
भविष्यातील अभ्यासासाठी डेटा जमा करणे
गेल्या चार वर्षांत रोव्हरने ३० हून अधिक नमुने गोळा केले आहेत. मात्र हे नमुने पृथ्वीवर कधी येतील याबद्दल अजून स्पष्ट वेळापत्रक नाही. पण शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की हे नमुने पृथ्वीवर आल्यावर आपल्याला लाल ग्रहाच्या इतिहासाविषयी अभूतपूर्व माहिती मिळू शकते.
जागतिक घडामोडी संबंधित बातम्या वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : Middle East : आखाती देश आक्रमण करणार… कतारने दिला इशारा, इस्रायलला मिळणार चोख प्रत्युत्तर
हा शोध इतका चर्चेत का आहे याची काही कारणे आहेत :
कोरडी नदी म्हणजे पाण्याचा पुरावा. पाणी असेल तर जीवन असण्याची शक्यता अधिक.
खडकांवरील खुणा अब्जावधी वर्षांपूर्वी सूक्ष्म जीवन होते याची शक्यता दाखवतात.
नासाने दशकांपासून चालवलेला शोध या टप्प्यावर येऊन एक महत्त्वाचा टप्पा गाठला आहे.
शास्त्रज्ञांनी बुधवारी दिलेल्या माहितीनुसार, अजूनही कोणत्याही निष्कर्षावर थेट पोहोचता येणार नाही. सर्व नमुने पृथ्वीवर आणल्यानंतर आणि प्रयोगशाळेत तपासल्यानंतरच मंगळावर खरोखर सूक्ष्म जीवन होते का याची खात्री होईल. पण तरीही या शोधाने मानवजातीसाठी आशेची नवीन दारे उघडली आहेत.
मंगळावर जीवन होते की नाही, हा प्रश्न अद्याप अनुत्तरित आहे. मात्र नासाच्या सततच्या प्रयत्नांमुळे आपण त्या उत्तराच्या जवळ पोहोचत आहोत. भविष्यात जर या खडकांमधून जीवनाचे ठोस पुरावे मिळाले, तर तो मानवजातीसाठी इतिहासातील सर्वात मोठा शोध ठरेल. आणि कदाचित त्यानंतर मंगळावर मनुष्य वस्ती करण्याचे स्वप्नही वेगाने साकार होईल. नासाचा हा शोध हे फक्त खडक आणि कोरडी नदी शोधण्यापुरते मर्यादित नाही. तर तो मंगळावर कधीकाळी पाणी, जीवन आणि परिसंस्था अस्तित्वात होती का याबद्दल नवी आशा निर्माण करणारा आहे. अजून निष्कर्ष बाकी आहेत, पण आजवरच्या शोधामुळे मानव इतिहासातील एक नवीन अध्याय उलगडण्याची दाट शक्यता निर्माण झाली आहे.