लठ्ठपणाचे काय आहेत धोके? लठ्ठपणापासून स्वतःला कसं वाचवाल? पाहा काय आहेत कारणे?
लठ्ठपणा म्हणजे शरीरात अतिरिक्त चरबी जमा होणे, ज्यामुळे आरोग्याच्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. या स्थितीमुळे मधुमेह, हृदयविकार, उच्च रक्तदाब आणि विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग यांसारख्या आजारांचा धोका वाढतो. आहार, शारीरिक हालचालींचा अभाव, आनुवंशिकता आणि काही औषधांसारखी अनेक कारणे लठ्ठपणाला कारणीभूत ठरू शकतात. याचदरम्यान हृदयरोग, मधुमेह आणि हृदयविकाराच्या रुग्णांमध्ये लठ्ठपणा व्यवस्थापनासाठी नवीन EASO अल्गोरिथम सेमॅग्लुटाइडची शिफारस करतो, मार्गदर्शक तत्वांमध्ये असे म्हटले आहे की लठ्ठपणा व्यवस्थापन दीर्घकालीन, बहु-घटक आणि वैयक्तिकृत असले पाहिजे.
युरोपियन असोसिएशन फॉर द स्टडी ऑफ ओबेसिटी (EASO) ने एक नवीन व्यवस्थापन अल्गोरिथम जारी केला आहे. जो लठ्ठपणा हा एक जुनाट, पुनरावृत्ती होणारा आजार आहे. ज्यासाठी सतत, दीर्घकालीन काळजी आवश्यक आहे या वैज्ञानिक सहमतीला बळकटी देतो. मार्गदर्शक तत्त्वे एक व्यापक, पुराव्यावर आधारित चौकट तयार करतात जी अल्पकालीन हस्तक्षेपांपासून रुग्णांसाठी वैयक्तिकृत आणि बहुआयामी व्यवस्थापन धोरणाकडे जाते.
EASO अल्गोरिथम पोषण, शारीरिक क्रियाकलाप आणि वर्तणुकीय थेरपी यासारख्या मुख्य जीवनशैली हस्तक्षेपांच्या पायावर बांधलेल्या आधुनिक काळजी मॉडेलचा पुरस्कार करते. शाश्वत व्यवस्थापनासाठी केवळ जीवनशैलीतील बदल अनेकदा अपुरे असतात हे मान्य करून, मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये लठ्ठपणा व्यवस्थापन औषधे (OMMs) आणि योग्य असल्यास, मेटाबॉलिक बॅरिएट्रिक सर्जरीची अविभाज्य भूमिका तपशीलवार दिली आहे.
नवीन चौकटीचा एक महत्त्वाचा भाग म्हणजे रुग्णाच्या विशिष्ट आरोग्य गुंतागुंतीनुसार उपचारांचे नियोजन करण्याबाबत मार्गदर्शन. अल्गोरिथमने मान्यताप्राप्त OMMs च्या स्पेक्ट्रमचे पुनरावलोकन केले, त्यांची वेगवेगळी कार्यक्षमता आणि फायदे लक्षात घेतले. यामध्ये ऑरलिस्टॅट, नॅल्ट्रेक्सोन/ब्युप्रोपियन, लिराग्लुटाइड, सेमाग्लुटाइड आणि टिर्झेपाटाइड यांचा समावेश होता. मार्गदर्शक तत्त्वात असे नमूद केले आहे की जेव्हा शरीराचे एकूण वजन कमी करण्याची आवश्यकता असते तेव्हा सेमाग्लुटाइड आणि टिर्झेपाटाइड हे पसंतीचे OMM मानले जावेत.
EASO अल्गोरिथममध्ये लठ्ठपणा आणि अनेक सह-अस्तित्वात असलेल्या आरोग्य स्थिती असलेल्या रुग्णांच्या विस्तृत श्रेणीसाठी सेमाग्लुटाइडला एक आधारस्तंभ म्हणून ओळखले गेले, कारण ते 10% पेक्षा जास्त वजन कमी करते आणि सर्व कारणांमुळे होणारे मृत्युदर कमी करण्यात आणि टाइप 2 मधुमेहापासून मुक्तता मिळविण्यात सिद्ध फायदे आहेत.
हृदयरोग: प्रमुख प्रतिकूल हृदयरोग घटना (MACE) कमी करण्याच्या सिद्ध क्षमतेमुळे सेमाग्लुटाइड हे एकमेव शिफारस केलेले OMM होते.
हृदय अपयश: सेमाग्लुटाइड आणि टिर्झेपॅटाइड हे दोन्ही पहिल्या श्रेणीतील उपचार मानले पाहिजेत.
गुडघ्याच्या ऑस्टियोआर्थरायटिस: सेमॅग्लुटाइड हे पहिल्या श्रेणीतील उपचार म्हणून मानले पाहिजे कारण ते या स्थितीशी संबंधित वेदना कमी करते.
टाइप २ मधुमेह किंवा प्रीडायबिटीज: सेमाग्लुटाइड आणि टिर्झेपॅटाइड ही पहिली पसंतीची औषधे आहेत आणि लिराग्लुटाइड आणि नाल्ट्रेक्सोन-ब्युप्रोपियन ही दुसऱ्या श्रेणीतील उपचार आहेत.
लठ्ठपणा आणि यकृत रोग किंवा ऑब्स्ट्रक्टिव्ह स्लीप एपनिया असलेल्या रुग्णांसाठी, टिरझेपाटाइड हे शिफारसित ओएमएम होते.
अल्गोरिथमने यावर जोरदार भर दिला की लठ्ठपणा व्यवस्थापन सतत असले पाहिजे, कारण पुराव्यांवरून असे दिसून आले आहे की औषधोपचार बंद केल्याने अनेकदा वजन पुन्हा वाढू शकते. हा दृष्टिकोन रुग्णाचे आरोग्य आणि जीवनमान सुधारण्यासाठी जीवनशैली समायोजन आणि फार्माकोथेरपीच्या योग्य संयोजनाचा वापर करून, इतर जुनाट आजारांप्रमाणेच दीर्घकालीन वचनबद्धतेने लठ्ठपणावर उपचार करण्याच्या दिशेने बदल करण्यास समर्थन देतो.